Seria „GeoOjczysty” powstała w ramach kampanii „Ojczysty – dodaj do ulubionych”, która od 2012 roku przybliża rozmaite, zapomniane, kłopotliwe albo nieoczywiste zagadnienia języka polskiego i zachęca do dbania o kulturę wypowiedzi, poprawność językową oraz propaguje wiedzę zarówno o dawnej, jak i o współczesnej polszczyźnie, a przeznaczona jest dla jej użytkowników – czyli dla nas wszystkich!
Narodowe Centrum Kultury, współpracując z Geocaching Warszawa, przygotowało serię „GeoOjczysty” o historii wybranych słów związanych z Warszawą. Czytając opisy keszy z serii, będziecie mogli poznać ciekawostki o miejscach i ich nazwach, a także o innych „warszawskich słowach”. Czasami będziecie zaskoczeni.
STATEK DO MŁOCIN • SZKUTA • MIASTO OGRÓD • LIPA • ZACHACHMĘCIĆ • PLAC WILSONA • CIUCHCIA • DWORZEC • BELFER • BIMBER • SYRENKA • OMNIBUS • PONIATOSZCZAK • WARSZAWA • TRAJLUŚ
Source: KMKM
Choć minęło prawie 25 lat, odkąd ostatni trolejbus przejechał ulicami Warszawy, pozostałości dawnej trasy wciąż są widoczne przy ulicy Puławskiej. Zardzewiałe słupy byłej sieci trakcyjnej może nie uszlachetniają krajobrazu, ale są nostalgicznym wspomnieniem dla tych, którzy pamiętają rozklekotane TRAJLUSIE. W 1946 r. kursowanie liniami A, B i C rozpoczęło kilkanaście starych maszyn podarowanych Polsce przez Związek Radziecki. Wkrótce zaczęto sprowadzać pojazdy z Francji, Czechosłowacji i NRD. W swoich najlepszych latach warszawski tabor trolejbusowy miał w swoim składzie 127 maszyn jeżdżących na 10 liniach o numerach od 55 do 99. W 1973 r. linie trolejbusowe zlikwidowano na rzecz tramwajów. Trolejbusy przywrócono 10 lat później, ale tylko na jednej linii nr 51 jeżdżącej do Piaseczna. Ostateczny koniec komunikacji trolejbusowej w Warszawie nastąpił w 1995 r., jednak TRAJLUSIE dalej nie dają o sobie zapomnieć – straszące przy Puławskiej kikuty słupów trakcyjnych są swoistym pomnikiem niemal 40-letniej historii warszawskich autobusów elektrycznych.
Szkoda warszawskich TRAJLUSIÓW, bo przecież są w Polsce miasta, w których trolejbusy stanowią nadal istotną część miejskiej komunikacji, jak w Gdyni, Lublinie czy Tychach. Może kiedyś i władze Warszawy spojrzą łaskawszym wzrokiem na trolejbusy i docenią ich zalety jako środka transportu zbiorowego – nowoczesnego i nieuciążliwego dla środowiska miejskiego? Ciekawe, czy gdyby znowu pojawiły się w Warszawie, to dalej byłyby TRAJLUSIAMI? Takimi, o jakich w 1947 r. śpiewał Mieczysław Fogg:
Na przystanku ______A_______
Słychać takie są rozmowy:
«Co za cudna to maszyna,
Sunie prosto, jak po szynach!».
Zaraz ktoś mu wręcz zaprzeczy:
«Co pan gada takie rzeczy!
____B____ plecie bzdury!
Jakie szyny? A u góry?».
Trolejbusem po Warszawie
Suniesz miękko jak po trawie,
Choć nie jedna jest przyczyna,
Chciałbyś wysiąść, nie wytrzymasz!
Bo na odcisk ktoś ci wdepnął,
To znów ____C_____ wepchnął,
Jechać musisz aż do spodu,
Wsiadłeś z tyłu, wyłaź z przodu!
Zagadka:
Jakich słów brakuje w piosence? Dopasuj brakujące zwroty, by otrzymać współrzędne skrzynki finałowej:
A =
tramwajowym - 3
trajlusiowym - 4
kolejowym - 5
B =
Pan szanowny - 6
Jakie pan tu - 5
Jaśnie Pan mi - 7
C =
parasolkę - 6
palec w oko - 7
łokieć w żebra - 8
N 52° 09.ABC' E 21° 01.075'
