De poorten van Doetinchem
Doetinchem, het centrum van de Achterhoek, is ontstaan uit een leefgemeenschap "Villa Duttinghe of Duetinghem" die op de plaats van de huidige Catharinakerk heeft gestaan. De oudste vermelding van Doetinchem dateert uit 838. Andere naamsvarianten die in de loop van de tijd gebruikt werden, waren Duttichem, Duichingen,Dotekom en Deutekom.
Lange tijd bleef Doetinchem een kleine plaats. Rond 1100 begon Doetinchem te groeien, mede door de gunstige ligging aan de Oude IJssel. Er werd een stadsmuur gebouwd tegen de plunderaars die meerdere malen probeerden de stad leeg te roven.
In 1236 kreeg Doetinchem stadsrechten van graaf Otto II van Gelre van Zutphen.
Ook werd in dat jaar de stadsmuur met een meter verhoogd.
Er waren in de muur in eerste instantie geen poorten, maar gewoon vier brede openingen daar waar de vier toegangswegen de stad binnenkwamen. Deze openingen werden waarschijnlijk afgesloten door brede slagbomen. Hierbij werden dan houten of stenen wachthuisjes gebouwd.
Later werden deze openingen geleidelijk vervangen door sterkere dubbele poorten die we kennen als de Hamburgerpoort, de Waterpoort, de Gruitpoort en de Heezenpoort.
De Doetinchemse onderwijzer G. Blankesteijn omschrijft deze poorten als:
“Poorten met zware deuren er in, vakkundig met ijzer beslagen en met solide grendels en afsluitbomen er achter. Met nog ophaalbare bruggen over de buiten- en over de binnengracht”.
Wie burger(poorter) van Doetinchem was kon bij daglicht vrij de poort in- en uitgaan. Om poorter te worden moest men wel in het bezit zijn van een goede reputatie, waarschijnlijk een aantal jaar gevestigd zijn in de stad en dan kwam er waarschijnlijk nog een flink geldbedrag aan te pas.
Vreemdelingen moesten poortgeld betalen, vier duiten (2 ½ cent).
Ook voor voertuigen en voor vee moest worden betaald. Dat geld werd o.a. gebruikt voor het onderhoud van wat toen straten genoemd werd.
Om de burgers van de stad te waarschuwen dat de poorten dicht gingen werd ’s avonds de torenklok geluid. De poorters zorgden ervoor dat zij voor het luiden ophield, binnen waren.
Wie te laat was vond de poort gesloten en kon via een kleiner poortje naar binnen tegen een hoger poortgeld.
De Hamburgerpoort
Deze poort droeg in 1452 de naam van Herboerigerpoort en in 1654 Burchpoort. Het is duidelijk , dat deze namen in betrekking staan tot het nabij gelegen Terborg, voorheen Burch genaamd.
Later wordt deze poort Homburgerpoort genoemd, vermoedelijk naar ene generaal van Homburg.
De poort is door de broeders van het klooster Bethlehem voor het grootste deel gebouwd in 1392. In ruil hiervoor kregen de kloosterlingen bepaalde rechten en plichten.
Het klooster werd vrijgesteld van het onderhoud van straten en beplanting, van het houden van wachten en van de verplichting om te graven en poortgeld te betalen. Hiervoor moest het convent, indien het nodig mocht blijken, de stad bijstaan met voertuigen. De broeders hadden daarmee vrije doorgang door deze stadspoort.
De poort was in vroegere jaren uitgestrekter en voorzien van een brug over de stadsgracht. In het begin van de 19de eeuw was deze al gedempt.
Vroeger stond boven de ingang: “Salus excuntibus”, wat betekent: “Heil zij den uitgaanden”, later zag men er staan: “Versint eer ghij begint 1652”.
De binnenpoort stond op de plaats, waar nu links en rechts de laatste huizen in de Hamburgerstraat staan, terwijl de buitenpoort stond ter hoogte van wat nu de ABN Amro is. Bij de bouw hiervan zijn nog restanten van de buitenpoort gevonden. 
Men zegt dat de hechtheid van het metselwerk te danken is aan het roggemeel dat ze vroeger door de specie mengden.
De Hamburgerpoort verbrandde op Goede Vrijdag 1599 toen Spaanse soldaten er grote vuren hadden aangelegd. En met de poort nog 99 van de circa 200 huizen in de hele stad. De later herbouwde poort heeft blijkbaar nog 2 ½ eeuw de oostelijke toegang tot Doetinchem afgesloten en is afgebroken in 1860.
Deze serie over de poorten van Doetinchem bestaat uit:
- I. De Waterpoort,
- II. De Hamburgerpoort,
- III. De Heezenpoort en
- IV. De Gruitpoort.