Skip to content

Beeldenstorm in het Huis der Saksen Multi-cache

This cache has been archived.

Lizzy_Bennet: Je cache is door mij gearchiveerd omdat hij te lang
inactief staat.

More
Hidden : 9/15/2005
Difficulty:
2 out of 5
Terrain:
2 out of 5

Size: Size:   micro (micro)

Join now to view geocache location details. It's free!

Watch

How Geocaching Works

Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions in our disclaimer.

Geocache Description:


Deze multi-cache is zeer geschikt voor gezinnen met jonge kinderen en levert een leuke wandeling op. Er is toestemming gekregen om de stash in dit gebied te verstoppen maar je mag alleen bij de stash van het pad af! Het gebied waar de stash ligt is alleen te bereiken vanaf 8 uur 's ochtends tot zonsondergang.

Beeldenstorm in het Huis der Saksen




St. Pancratius

Aan de zuidkant van het centrum van Sassenheim, op de hoek van de winkelstraat en de omleidingsweg staat een grote kerk, de Pancratius. Een opvallend gebouw met zijn horizontale banden van gele bakstenen in de gevel en zijn grote, van verre zichtbare, toren.


Van buiten wekt de kerk een indruk als 'kathedraal' van de bollenstreek gebouwd te zijn. Wie er naar binnen gaat treft inderdaad een weidse ruimte aan, met een overdadige lichtinval van alle kanten.


De Sassenheimers hebben hun grote kerk in drie fasen gebouwd. De uit 1870 daterende kerk werd in 1913 en 1929 geheel verbouwd. De pastorie werd gebouwd in 1877.
In 1913 werd koor en dwarsschip van de huidige kerk neergezet. Middenschip en toren van de oude kerk uit 1870 bleven staan. Even later, in 1928, gingen deze alsnog tegen de vlakte en werd een nieuw en groter middenschip gebouwd en kreeg de kerk ook zijn huidige opvallende toren.
Die stevige afmetingen van het geheel hebben ook enkele nadelen en een daarvan is de moeilijke akoestiek. Pastoor Owel moet zijn woorden altijd langzaam en duidelijk uitspreken want de galm in deze ruimte is berucht. Het leuke is wel dat een paar zangers al een effect kunnen bereiken alsof er een groot koor aan het werk is! Een ander bezwaar is dat de kerk voor de huidige bezoekersaantallen aan de grote kant is. Maar op de grote feestdagen (en carnavalszondag) zijn alle banken toch bezet.

Pancratius is de patroon van de kerk, een Romeins soldaat die in 304 de marteldood stierf. De Sassenheimers dragen hem kennelijk een goed hart toe want hij wordt zelfs met twee beelden in de kerk geëerd. In de hoek achterin de kerk links treffen we een in 1946 ingerichte kapel aan met daarin een fraai beeld van deze heilige, gemaakt door de bekende beeldhouwer Albert Termote. Het oude veelkleurige beeld van Pancratius, nog afkomstig uit het oude kerkgebouw (dus van voor 1870), is er ook nog en staat vooraan rechts in de kerk. Maar er is meer dat aan de oude kerk herinnert zoals b.v. het hoofdaltaar dat in 1874 gemaakt werd door Leenardts te Roermond en dat in 1913 naar de nieuwe kerk werd overgebracht.
In een kerk als deze gaat de blik altijd als vanzelf omhoog. De lichtrood geschilderde spitsbogen brengen wat kleur op de verder cremewit geschilderde kerkmuren.
Kleur brengen ook de hier en daar aanwezige glas-in-loodramen. Zo vindt u boven het hoofdaltaar 7 grote ramen, ontworpen door de Warmonder kunstenaar Pieter Geraerts welke in 1964 zijn aangebracht. De oudste ramen dateren van 1919. Toen kreeg Pancratius boven zijn (oude) beeld een fraai raam toebedeeld van de hand van de bekende glazeniers Nicolas en Zn uit Roermond.


Een keurige folder, verkrijgbaar bij de ingang van de kerk, geeft een beschrijving van alles wat er zoal aan mooie en interessante dingen in de kerk te zien is en vermeldt ook de herkomst en de betekenis van alle glas-in-loodramen.


Zo leest u in de folder dat aan één van de drie heel grote schilderijen vooraan links in de kerk een aardige geschiedenis is verbonden. Het schilderij hing eerder in het raadhuis van Dokkum en dus verbaast het ons niet dat de afgebeelde heilige St.Bonifacius is die, zoals iedereen ongetwijfeld weet, daar in een grijs verleden door de Friezen werd vermoord. Het schilderij werd, tezamen met dat van Willibrordus, in 1704 door I.B.Gillessens gemaakt. In 1954 werd het ter gelegenheid van het zesde eeuwfeest van Bonifacius aan Dokkum uitgeleend. Het was ook de tijd van de grote kerkschoonmaak (alles lekker kaal) en zo kwam het dat de Sassenheimers hun Bonifacius gewoon vergaten . . . Totdat men er zich in 1971 bij de kerkrestauratie realiseerde dat het schilderij nog steeds in Dokkum hing. Maar de Dokkummers waren intussen gaan denken dat het een eeuwige bruikleen betrof. Het kostte dan ook enige moeite om het schilderij terug te krijgen maar het lukte. En zo heeft Willibrordus weer gezelschap gekregen van Bonifacius, zijn Ierse medemissionaris in de Lage Landen.


Eén bijzonderheid mag niet onvermeld blijven en dat is de grote mozaïekvloer voor het hoofdaltaar, aangebracht in 1922. De koorleden hebben er, als ze zich omdraaien, mooi zicht op maar u zult het priesterkoor op moeten om de twee fraaie voorstellingen (de goede en de slechte herder) in ogenschouw te kunnen nemen.


Bij het verlaten van de kerk zal de opmerkzame bezoeker mogelijk even schrikken: de koorruimte helt behoorlijk scheef naar links af. De Pancratiuskerk heeft een mooie grote toren maar die is door zijn grote gewicht wel een stukje de grond ingezakt en nam deze hoek van de kerk mee. Maar deze Sassenheimse kerk kan kennelijk een stootje hebben want van buiten zie je er weinig van.


 


Ruine van Teijlingen




Begin 13e eeuw was hier al een ronde, door water omgeven vluchtburcht (zoals die in Leiden) gebouwd, op een geheel door veenmoeras omgeven kleine zandrug, een uitloper van de Sassenheimse strandwal. Vanwege de strategische ligging ervan, vlakbij de Heerwegh van Leiden naar Haarlem, liet Heer Dirk van Teylingen (familie van de Hollandse graven) de burcht rond 1250 uitbouwen tot een belangrijke stenen woonburcht, waarvan de oprijlaan rechtstreeks naar de kern van het dorp liep.


Het werd een belangrijk jachtslot en houtvesterij van het graafschap Holland. De bekendste bewoner was Jacoba van Beieren (1401-1436), die hier vanaf 1428 de laatste jaren van haar korte leven woonde. Jacoba en haar minnaar Frank van Borselen maakten veel gebruik van de Gravendam om te gaan jagen in de Noordwijkerhoutse duinen. Jacoba's positie als gravin van Holland werd betwist door haar oom Jan van Beieren en toen zij zonder zijn toestemming huwde met van Borselen organiseerde Jan een strafexpeditie tegen haar.


In 1572/73 werd het slot tijdens het beleg van Leiden zwaar beschadigd. Rond 1614 werd de woontoren weer opgeknapt en bouwde men op de voorburcht een gerieflijker woonhuis. Tot de Franse bezetting in 1793 behield het slot zijn functie als houtvesterij. In 1888 werd de ruïne staatseigendom.
Doorgaans open (incl. expositie): 14:00-17:00 uur.


Bollenschuur "Monte Carlo"


Fraai voorbeeld van een in sobere en zakelijke stijl gebouwde schuur uit 1914, relatief gaaf voorbeeld van een platgedekte bollenschuur. Tussen 1860 en 1930 is een groot aantal bollenschuren gebouwd voor het drogen en bewaren van bloembollen na de oogst en vóór het planten ervan (meest zomer en najaar). Zeer recent is er een luxe appartementencomplex van gemaakt.


Park Rusthoff


Oorspronkelijk strandwalbos, nu het belangrijkste park van Sassenheim, midden in het dorpscentrum. In 1830 aangelegd in Engelse landschapsstijl als tuin van buitenplaats Rusthoff. In het park zijn eendenkooien, een ooievaarsnest en een kinderboerderij.
Vermoed wordt dat de architectuur van Zocher is, maar dat kon tot op heden niet worden bewezen. De tuin was met huis bijna 6 hectare groot en gelegen aan de Hoofdstraat in Sassenheim, in die tijd een belangrijke verbindingsweg tussen Leiden en Haarlem.
Aan het begin van de twintigste eeuw waren villa en Park in eigendom van de familie Charbon, vooraanstaande Amsterdamse kooplieden. Zij maakten van de villa Rusthoff een landgoed en buitenplaats. In de winter woonden zij in Amsterdam en 's zomers verbleven zij in Sassenheim. Waarschijnlijk heeft in die tijd het Park zijn huidige ruimtelijke hoofdopzet gekregen, waarbij het water is vergraven tot brede slingervijvers, boomgroepen zijn aangeplant en zichtlijnen zijn gecomponeerd.
Door de sloop van de oorspronkelijke villa ligt het Park tegenwoordig in het centrum, het hart van Sassenheim.

De revitalisering.
Park Rusthoff had in de loop van de jaren veel van zijn spanning, verrassing en complexiteit verloren. Doordat het eiland nagenoeg onbeplant was, liet het hart van het Park zich in één keer in zijn geheel overzien. Er bleef dus weinig te raden over. De rand van het Park was ook vrij transparant. Op diverse plaatsen schemerde de bebouwing van de winkelstraat in het parkgebied door. Het onderscheid tussen 'binnen' en 'buiten' vervaagde hierdoor nog meer. De talrijke paden leidden tot een zekere versnippering van de parkonderdelen. De bosachtige delen werden zozeer door paden versneden dat zij nauwelijks meer als bosmassa konden overtuigen. De toegangen van het Park waren zo onopvallend dat niet vermoed werd dat achter deze toegangen een Park van formaat schuilging.
Daar bovenop kwam nog eens dat het onderhoud van Park Rusthoff in de negentiger jaren zwaar was verwaarloosd. Het Park werd in plaats van een gewild verblijfsoord tot een door velen gemijde plek midden in het dorp.

De Rotary Club Sassenheim nam in 1998 het initiatief om een oplossing te zoeken voor Park Rusthoff. Ter gelegenheid van haar 25 jarig bestaan bood de club in februari 1999 een met behulp van sponsors door architectenbureau Bosch en Slabbers gemaakt masterplan aan aan de gemeente Sassenheim. Dit plan voorzag in een volledige revitalisatie van het Park. Door financiële steun van de gemeente Sassenheim en de vele sponsors kon er vanaf dat moment samen worden gewerkt aan de revitalisatie van het Park. De begeleiding vond plaats door een commissie bestaande uit een brede vertegenwoordiging van de Sassenheimse bevolking.

Het vernieuwde Park Rusthoff.
Een belangrijk uitgangspunt bij de revitalisatie was dat het Park zijn eigen oorspronkelijke karakter en kwaliteiten behield. De aanwezigheid van volgroeide beplantingen en het feit dat sommige bomen nogal dramatisch over het water hangen, draagt bij aan deze eigen identiteit. En met zijn 6 hectare kan het Park als overtuigend groengebied functioneren met een centrale ligging binnen de gemeente Sassenheim.
In het hart van het Park is de (niet oorspronkelijke) middensloot in het eiland gedicht, zodat er ruimte ontstaat voor een speel- en ligweide, zomerconcerten of een theeschenkerij. Vloeiende belijningen zijn weer terug in de oevers en het hek van de kinderboerderij is opnieuw vormgegeven. School- en kindertuinen hebben een vernieuwde locatie gekregen en zijn op klassieke wijze ingericht. Allemaal uitgevoerd in hout zijn de bruggen en vlonders duidelijk 'familie' van elkaar. Het aantal toegangen tot het Park is teruggebracht, zodat er een duidelijk onderscheid is ontstaan tussen hoofdtoegangen en secondaire entrees. En door een hernieuwde padenstructuur heeft het Park nu een logische route van en naar de Hoofdstraat. Park Rusthoff kan weer voor lange tijd mee en is met het behoud van de oorspronkelijke karakteristiek, weer helemaal bij de tijd!


Hervormde dorpskerk


Oude St Pancraskerk of Oude Dorpskerk: na de eerdere, waarschijnlijk houten kerk of kapel van Willibrord stond hier in de 11e eeuw een Romaans tufstenen kerkje, dat in de 12e eeuw een aan St. Pancratius gewijde parochiekerk werd; een gedeelte ervan is nog bewaard gebleven.


Het hoge niveau waarop de kerk nog altijd ligt is een aanwijzing dat de kerk op een hoge plaats (mogelijk een oud duin) op de strandwal is gebouwd. De toren, althans het onderste gedeelte, dateert vermoedelijk uit de 13e eeuw. In 1574, het jaar van Leidens ontzet, werd deze kerk door de geuzen verwoest en vervolgens in 1595 weer opgebouwd in Romaans-Gothische stijl. Het materiaal voor herbouw was voor een groot deel afkomstig van het verwoeste slot Teylingen. In 1720 werd de kerk vergroot door een lagere aanbouw. De aanschaf van een uniek Goltfusz-orgel, uit 1658, vormde de bekroning van deze laatste restauratie (1971-'73).


Het instrument, dat Hans Goltfusz in 1657 maakte voor de Gasthuiskerk te Delft, kent een lange en bewogen geschiedenis.


 


De Voettocht



 


Waypoint 1: N 52° 13.450 E 004° 31.159


Vraag; Hoeveel horizontale strepen tel je op de hoofdtoren van deze kerk?
Antwoord; = A

Loop vanaf waypoint 1, 60 meter 24°


Vraag; Hoeveel knopen (exclusief de manchetknopen) heeft de jas van deze bollenboer?
Antwoord; = B





Waypoint 2:
Coördinaat = N 52° 13.(646-A) E 004° 31.(10*B+113)


Vraag; Wat is de vorm van dit kunstobject?
Rond, dan is C = 15
Vierkant, dan is C = 38
Driehoek, dan is C = 4





Waypoint 3:
Coördinaat = N 52° 13.(A*C+620) E 004° 31. B*C-2


Vraag; Het gebouw achter de electirciteitsmast heeft een aantal grote deuren. Hoeveel zijn dat?
Antwoord; = D





Waypoint 4:
Coördinaat = N 52° 13.(D*202+101) E 004° 31.(30*D+1)


Vraag; Welke voeding "zit" in de naam van de meest bekende bewoner?
Eieren, dan is E = 35
Olijven, dan is E = 55
Zalm, dan is E = 75





Waypoint 5:
Coördinaat = N 52° 13.B*E*D+266 E 004° 31.(A*D²-D²)


Vraag; Er komen 2 verschillende letters voor in het woord op de sokkel van dit beeld.


Bepaal van beide de letterwaarde (volgens A=1, B=2, C=3,…..)


F = het produkt van deze twee getallen.





Waypoint 6:
Coördinaat = N 52° 13.(11*B*F+5) E 004° 31.(F²+13*B)


Vraag; Hoeveel bollenmanden telt u totaal op dit plein?
Antwoord; =G





Waypoint 7:
Coördinaat = N 52° 13.(B*G²+122)  E 004° 31.(2*G²+11)


Vraag; Welke groente komt voor in het gedicht?
Koolrapen, dan is H = 5
Lof, dan is H = 3
Schorseneren, dan is H = 2
Prei, dan is H = 4





Waypoint 8:
Coördinaat = N 52° 13.((B+G)*E+25) E 004° 31.(60*H²+G)


Vraag; Wat voor tuin wordt hier aangeduid?
Volkstuin, dan is J = 12
Groentetuin, dan is J = 6
Heemtuin, dan is J = 8





Waypoint 9:

Coördinaat van de stash =
N 52° 13.((E+G+G) x J) - H
E 004°31.(B+H) x J x 10 + 3


PS; Wees alsjeblieft op je hoede wanneer je de stash gaat zoeken, op zich zit je redelijk beschut maar het is best druk in park Rusthoff.

Additional Hints (Decrypt)

Qvr ubhgunxxref mvwa jrre yrxxre ormvt trjrrfg.

Decryption Key

A|B|C|D|E|F|G|H|I|J|K|L|M
-------------------------
N|O|P|Q|R|S|T|U|V|W|X|Y|Z

(letter above equals below, and vice versa)