Deze cache is onderdeel van CNE 2024

CNE staat voor het cultuur en natuur event. Het event heeft plaatsgevonden op 23 maart 2024 in Wilnis. Meer informatie over CNE is te vinden op: www.cultuurennatuurevent.nl

Met dit event en deze caches willen we iedereen graag al het moois laten zien wat de omgeving van en rondom Wilnis te bieden heeft met betrekking tot cultuur en natuur. Wij wensen jullie als organisatie veel plezier met deze caches!

BvVeen, Tedonus, Pc_Queen, Flash! en TeamThoroCatchers
 

[CNE24] #01 Grenspaal - Waverveen

Scheydtpalen stellen paal en perk

Tussen het graafschap Holland en het Sticht, het grondgebied van de bisschop van Utrecht, bestond in de middeleeuwen grote rivaliteit. Het gebied dat nu de Ronde Venen vormt, lag in de grensstreek van beide gewesten en was daardoor regelmatig het toneel van bloedige strijd.

Bij een conflict in de laat 13e eeuw tussen Gijsbrecht, Heer van Aemstel, de graaf van Holland en de bisschop van Utrecht moest de laatste flink wat grond prijsgeven. De kaarten laten een diepe kerf zien in het grondgebied van het Utrechts gewest. De graaf van Holland was niet van plan om het veroverde Waverveen en de aangrenzende gebieden snel prijs te geven. Het toenmalige Waverveen was een rijk en belangrijk dorp in de regio, een welkome oorlogsbuit.

In de loop der tijd is in opdracht van de Staten van Holland en de Staten van Utrecht een duidelijke grens getrokken tussen de gewesten. Die werd gemarkeerd door grenspalen, ook wel bekend als scheydtpalen, of limietpalen. Op een kaart uit 1771 staan nog tien scheydtpalen afgebeeld. Ze stonden op plaatsen waar gebiedsgrenzen langs wegen liepen.

De scheydtpalen toonden aan één zijde het wapen van Holland: eenstaande leeuw. Aan de andere zijde stond het wapen van het Sticht:
een staande leeuw en het bisschoppelijke wapen. Pas bij een provinciale herindeling in 1841 zijn Waverveen en de aangrenzende gronden weer in Utrechtse handen overgegaan. Daarmee hield de diepe kerf in het Utrechtse grondgebied op te bestaan.
In 2009 heeft de Historische Vereniging De Proosdijlanden in samenwerking met de gemeente De Ronde Venen het initiatief genomen om van drie scheydtpalen replica's te vervaardigen. Deze kopieën zijn neergezet op de plek waar ze volgens de kaart van 1771 stonden. Een originele scheydtpaal staat nog aan de Poeldijk in Waverveen, iets ten oosten van de weg. Deze paal is een beschermd gemeentelijk monument.

Anno 2010 is de oude grens tussen de gewesten Holland en Utrecht door middel van scheydtpalen op de volgende plaatsen te zien:
1. Vinkeveen (op de hoek van Achterbos en de Botsholsedijk)
2. Waverveen (aan de Poeldijk nabij nummer 4)
3. Wilnis (langs de Mijdrechtsedwarsweg ten westen van de rotonde aan de N212)
4. Wilnis (langs de Mijdrechtsedwarsweg ten oosten van de rotonde aan de N212)
Door de aanwezigheid van deze vier scheydtpalen is een belangrijk stuk lokale ruimtelijke geschiedenis zichtbaar, wat vele eeuwen van
invloed is geweest op de regio.

De cache Zelf is verborgen in de nabijheid van de grenspaal zelf. Goed kijken, je hoeft niks los te schroeven o.i.d.

Deze cache is onderdeel van een grotere serie

Voor een volledige lijst van de rest van deze caches willen we u graag doorverwijzen naar www.cultuurennatuurevent.nl/caches-cne-2024

[Toestemming verleend door gemeente Ronde Venen]