Ontstaan van de palendijk.
Voor de vijftiende eeuw waren veel dijken van aarde gemaakt. Omdat dit niet bestand bleek tegen de hogere golven bedachten de Nederlanders iets beters: de palendijk. Aan de zeezijde van de aarden dijk legde men een pakket zeegras. Daarvóór plaatsten ze een rij palen: de palendijk. De palen beschermden de achterliggende dijk tegen de golven.
Het aanleggen van een palendijk kostte veel geld en grondeigenaren moesten hiervoor gaan samenwerken. De eerste palendijken in het Eemland kwamen pas toen er ook een dijkbestuur was. Voor de Bunschoter Veendijk (Oostdijk) werd er in 1533 een dijkbestuur opgericht. Bij de Veldendijk (Westdijk) duurde dat tot in 1603.
Einde van de palendijk.
De palendijk was een mooie constructie, maar ook kwetsbaar. De golven klapten bij storm zwaar op de palendijk, waardoor er nog wel eens palen braken. Dat maakte een oorverdovend lawaai.
In de achttiende eeuw ontstonden er echt grote problemen. Eén voor één stortten de palendijken in. Dat kwam door een gemeen beestje: de paalworm.
Dijkversterking met stenen, keien en basalt.
Toen de palendijken rond 1730 instortten, gingen we de dijken versterken met stenen en keien. Dat was heel kostbaar, want er waren hier in de omgeving maar weinig grote zware stenen en keien voorhanden. Die moesten we van ver halen, helemaal uit Drenthe en zelfs uit Noorwegen. Duur of niet, we moesten wel!
Om de kosten zo laag mogelijk te houden, gebruikten we ook puin en oude grafzerken. Als je goed kijkt, kun je die hier nog langs de waterkant terugvinden.
Bij Bunschoten is er langs de zomerkade bij De Oude Pol, op de hoek van de Westdijk en Eemdijk, een reconstructie gemaakt van een dergelijke palendijk. Het is een geliefde locatie voor bruidsparen om foto's te maken, en wij vonden dit een mooie plek om iets te verstoppen.
Mocht je opzoek willen naar de grafzerken, denk goed aan je eigen veiligheid. De keien kunnen glad zijn.