Skip to content

Grotniki - Willa rodziny Eisenbauerów Virtual Cache

This cache is temporarily unavailable.

Carpatia: Wygląda na to, że zadania są niewykonalne. W tej sytuacji sugeruję zorientowanie się, jakie są możliwości udostępnienia obiektu i w jakim przedziale czasowym.

More
Hidden : 12/9/2022
Difficulty:
1.5 out of 5
Terrain:
1.5 out of 5

Size: Size:   virtual (virtual)

Join now to view geocache location details. It's free!

Watch

How Geocaching Works

Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions in our disclaimer.

Geocache Description:


 

Grotniki to praktycznie najmłodsza miejscowość na terenie obecnej Gminy Zgierz. Sąsiadujące z nią wsie istniały już w wiekach poprzednich. Wieś Orła ( Orla) granicząca na północy z sołectwem była wsią królewską i występowała już w dokumentach z końca XVI w., wieś Jedlicze – sąsiadująca na południu występowała już w zapiskach z końca XVIII wieku natomiast Ustronie pochodzi na pewno sprzed roku 1827.

 

Praktycznie pierwsze wzmianki o Grotnikach pochodzą z roku 1908. Jednakże historia tych terenów jest trochę dłuższa. Ziemia dzisiejszego osiedla w czasach średniowiecznych należała do Łęczycy i była Kasztelanią. Teren cały pokryty był gęstym lasem. Najprawdopodobniej w tym miejscu istniała już w średniowieczu mała osada drwali. Przebiegał przez nią trakt królewski ze Zgierza do Parzęczewa (jego zachowana część stanowi leśną drogę gminną z Grotnik do Lućmierza). W miejscu gdzie obecnie trakt krzyżuje się z drogą Grotniki – Ozorków istniała karczma zbójecka. Pierwszym właścicielem tych ziem mógł być szlachcic o nazwisku Krzemieniecki . Od jego nazwiska nosi nazwę obecny przysiółek Krzemień, będący częścią Grotnik. W roku 1727 część obecnych ziem sołectwa wykupił Jan Jungowski. Walczący w powstaniu listopadowym ostatni z rodu Krzemienieckich został zesłany na Syberię, gdzie najprawdopodobniej zmarł. Majątek po nim przejął rząd carski.

 

Następnym właścicielem posiadłości na terenie obecnego sołectwa był niejaki Gąsiorowski. Posiadał on młyn wodny wraz zabudowaniami i zbiornik wodny na rzece Lindzie ( zwanej kiedyś Lipawką). Po klęsce powstania styczniowego (1863r) posiadłość znów przejął rząd carski. Około 15 lat później tereny te wykupuje Frauer – Niemiec (najprawdopodobniej właśnie on zmienia nazwę rzeki Lipawki na Lindę).

 

Do roku 1902 cała rodzina Frauerów prawie całkowicie poumierała i nie doczekała się następcy – spadkobiercy. Prawo carskie z tamtego okresu mówiło, że właściciel nie posiadający spadkobierców, nie ma prawa sprzedaży ziemi lecz majątek ten przechodzi na własność państwa. Ostatnia właścicielka z rodziny Frauerów prowadziła stopniowy wyrąb lasu, starając się sprzedać porębę. Z pomocą przyszedł jej inspektor lasów donacyjnych generał baron Mielnikow. Przeprowadził on korzystną transakcję sprzedaży. Nowym nabywcą lasów tego rejonu zostało Towarzystwo Akcyjne Leśmierz które zakupiło ziemię obecnych Grotnik. W nagrodę za pozytywne rozwiązanie sprawy sprzedaży terenu, gen. Mielnikow otrzymał od swojego zwierzchnika, gen. hrabiego Tył oraz właścicielki z rodziny Frauerów 80 ha ziemi w okolicach Krzemienia oraz porębę. Mielnikowowi teren ten bardzo przypadł do gustu , gdyż wkrótce się tu osiedlił.

 

W 1905 roku wybudował on folwark wraz z budynkami gospodarczymi. Rok później wybudował on dworek generalski znajdujący się przy ul. Topolowej. Dworek ten został zbudowany na wzór domu Lwa Tołstoja w Jasnej Polanie. W tym momencie pojawia się po raz pierwszy nazwa Grotniki. Otrzymuje ja dworek oraz tereny folwarku i przyległych lasów. Nazwa ta pochodzi od poprzedniej rezydencji Mielnikowa, położonej na terenie kielecczyzny, którą musiał opuścić.

 

W czasach panowania generała Mielnikowa na terenie Grotnik rozwijał się przemysł celulozowy. Powstały trzy małe fabryki papieru i tartak (położone w pobliżu obecnego stawu wędkarskiego na rzece Lindzie). Warsztaty te dostarczały papieru czerpalnego, służącego do pisania ważnych dokumentów. Miejsce w którym istniały te zabudowania nosi nazwę Papierni i jest wraz z Krzemieniem przysiółkiem Grotnik. Krajobraz gęsto zalesionej osady ulegał zmianie. Wycięto część lasów. Na terenie obecnego cmentarza znajdowała się smolarnia.

 

Kolejnym przełomowym rokiem w historii Grotnik był rok 1914. Gdy wybuchła I wojna światowa generał Mielnikow został przez Niemców uwięziony. W obawie przed dalszymi represjami sprzedał swój cały majątek i przeniósł się do Glinika k/Zgierza. Nowym właścicielem był Sylwester Jungowski, najprawdopodobniej wnuk wcześniej wspomnianego Jana Jungowskiego. Po zakończeniu I wojny światowej, na początku lat dwudziestych władze sporządziły plany budowy linii kolejowej Zgierz – Kutno. W początkowych planach linia omijała teren Grotnik, lecz w wyniku starań Sylwestra Jungowskiego oraz adwokata Jasińskiego zmieniono trasę budowy. Ostatecznie budowę zakończono w 1924 roku. Przy pracach budowlanych znalazło zatrudnienie wielu miejscowych mężczyzn. Rok 1925 był niezwykle istotny dla miejscowości gdyż nazwa Grotniki nabrała wagi administracyjnej. W tym samym roku wybudowano stację kolejową. Łatwość dotarcia do śródleśnej wsi zwiększyła zainteresowanie kupnem działek rekreacyjnych i spowodowała gwałtowny rozwój Grotnik.

 

W tym samym roku wybudowano przy drodze na Lućmierz, po drugiej stronie rzeki Lindy drewniany budynek poczty. Poczta ta działała w początkowym okresie sezonowo. W 1929 roku małżeństwo Jungowskich rozpoczęło parcelację swego majątku pod nazwą „Folwark Grotnicki” w celu stworzenia na tym terenie osady letniskowej. Sami pozostawili do swojej dyspozycji ziemię o powierzchni 20 ha. Reszta majątku została szybko wykupiona przez zamożniejszych Łodzian. Lata 30-te to ciągły rozwój miejscowości. W roku 1931 rodzina Jungowskich rozpoczęła budowę kościoła. Plan został wykonany przez łódzkiego architekta inż. Antoniego Begalle a praca nadzorowana przez majstra murarskiego p. Kujawę.

 

W roku 1932 nastąpiło poświęcenie kamienia węgielnego. Budowę prowizorycznie zakończono w roku 1938. Świątynię wystawiono pod patronatem św. Sylwestra i pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. Kościół stał się częścią parafii Św. Katarzyny w Zgierzu. Także na początku lat trzydziestych Grotniki zostały częściowo zelektryfikowane. Wybudowano dwie turbiny elektryczne. Jedną na terenie młyna nad Lindą ( należała do adwokata Jasińskiego) drugą na terenie Papierni. Obie elektrownie dostarczały prąd do ważniejszych posiadłości oraz budynków użyteczności publicznej oraz ulic np. głównej ulicy Grotnik – Marszałkowskiej.

 

Dalsza parcelacja ziem na terenie wsi powodowała ze coraz więcej osób budowało tu swoje domy. Byli to przeważnie lekarze, adwokaci, przemysłowcy. Powstawało coraz wiecej typowych rezydencji letnich o konstrukcji drewnianej a także kilka całorocznych o konstrukcji murowanej. Około roku 1935 powstały tutaj dwa Domy Dziecka – jeden dla chłopców, drugi dla dziewcząt. Właścicielem pierwszego był fabrykant zgierski Sztance, drugim p. Tepffer.

 

Druga połowa lat trzydziestych to czas festynów i zabaw. Ze względu na doskonałe walory klimatyczno-lecznicze oraz przyrodę lasu sosnowego w sezonie letnim do Grotnik ściągało od 2000 do 5000 wczasowiczów i letników. Już wtedy popularne stało się wynajmowanie kwater letnich zarówno na terenie samych Grotnik jak i sąsiednich wsi Ustronie i Jedlicze. Powstały także pierwsze ośrodki kolonijne dla Niemców i Polaków, min. Kolonie „Łódzkiej Szkoły Piłsudczyków”.

 

W celu podniesienia walorów wypoczynkowych wybudowano nad zalewem na rzece Lindzie restauracje z dansingiem. Rokrocznie w noc świętojańską odbywał się wielki festyn na plaży. Dalszy rozwój Grotnik przerwał wybuch II wojny światowej.

 

1 września 1939 roku w porannych wjechał na stację kolejową ostrzelany pociąg pasażerski z Gdyni. 2 września miejscowość przeżyła nalot. Niemieckie bombowce zaatakowały transporty wojskowe stojące na stacji w Grotnikach. Kilkukrotnie atakowany był także most na rzece Lindzie gdzie przeprawiały się oddziały polskie. Odziały niemieckie pojawiły się we wsi najprawdopodobniej 9 września. Były to oddziały rozpoznawcze z niemieckiej dywizji zmechanizowanej. Dwa dni później, 11 września 1939r doszło do spektakularnej potyczki między polskimi oddziałami 2 pułku szwoleżerów Pomorskiej Brygady Kawalerii a niemiecką 2 kompanią 23 pułku czołgów. Potyczka ta miała miejsce na polach pomiędzy Krzemieniem a wsią Orła. Zakończyła się wygraną polaków.

 

Działała tutaj także (lecz na niewielką skalę) tzw. „V kolumna”, gdyż mieszkało tu wielu osadników niemieckiego pochodzenia. W obawie przed represjami ze strony wkraczających na te tereny wojsk niemieckich wiele rodzin opuściło Grotniki i udało się wraz z wycofującymi oddziałami polskimi w stronę Warszawy lub ukryło się w lesie.

 

Niemcy przemianowali Grotniki na Grottensee. Stworzyli w nich „obóz uchodźców pochodzenia niemieckiego”. Byli tam Białorusini, Ukraińcy, Litwini, Rumuni, Bułgarzy, Chorwaci.. W roku 1940 przez Grotniki przewinęło się prawie 4000 uchodźców. Ich liczba spadała w następnych latach do około 1000. Dla dobytku uchodźców wybudowano specjalny magazyn przy ulicy Ozorkowskiej. Posiłki dla „lagrów” były przygotowywane przez kuchnię w jednym z przedwojennych ośrodków kolonijnych. Piekarnia przy ul. Kolejowej zaopatrywała okoliczną ludność w pieczywo. Miejscowym wydawano kartki na mięso, chleb, mąkę i masło.

 

Przesiedleńcy przebywali w Grotnikach po około 3 miesiące poczym byli przesiedlani do różnych miejscowości, gdzie zajmowali opuszczone gospodarstwa polskie. Wojna wprowadziła wiele zmian do życia wsi. W willi Biedermanna stworzono szpital wojskowy dla oficerów niemieckich. W willi mecenasa Jasińskiego znajdował się szpital ogólny, a obok szpital położniczy. Niemcy przenieśli także pocztę ze starego drewnianego budynku do willi znajdującej się przy stacji kolejowej, gdzie funkcjonuje do dziś. W nieistniejącym domu zwanym „Zameczkiem” mieścił się lokal rozrywkowy dla Niemców. Na terenie Grotnik działała także komórka organizacji podziemnej najprawdopodobniej AK.

 

Wstęp do wsi był wzbroniony a przy każdej drodze wylotowej znajdował się niemiecki posterunek. Przejazd przez Grotniki odbywał się okrężną drogą przez ul. Ozorkowską. W nocy z 16 na 17 stycznia 1945 roku Niemcy wywiesili „czerwoną listę” z nazwiskami osób które mają być rozstrzelane. Jednakże zbliżające się oddziały rozpoznawcze Armii Czerwonej wywołały popłoch wśród niemieckiego oddziału kwaterującego i 17 stycznia wieczorem odjechał ostatni niemiecki pociąg do Kutna. 18 stycznia rano oddziały Armii Czerwonej wraz z oddziałami polskimi wkroczyły do Grotnik.

O samej willi za dużo informacji nie ma. Wiadomo, że były próby renowacji, jednak jak zostały zakońćzone o tym przekonacie się sami. Aby podjąć kesza należy wykonać dwa zadania:

1) Zrób zdjęcia najciekawszego (według Ciebie) elementu architektonicznego willi, a także zdjęcie potwiedzające Twoją obecność (zdjęcie siebie z budynkiem/ willi z drewniakiem/ screen z GPS)

2) W wiadomości prywatnej napisz na ile kondygancji budynku mozliwe jest wejście. Po wysłaniu wiadomości możesz od razu logować skrzynkę.

(Zadanie do wykonania na wyznaczonych współrzędnych)

UWAGA

Aby odpowiedzieć na pytane nie jest wymagane wejście do środka budynku, wchodzisz na własną odpowiedzialność.

Można logować bez czekania na odpowiedź 

 

Virtual Rewards 3.0 - 2022-2023

This Virtual Cache is part of a limited release of Virtuals created between March 1, 2022 and March 1, 2023. Only 4,000 cache owners were given the opportunity to hide a Virtual Cache. Learn more about Virtual Rewards 3.0 on the Geocaching Blog.

 

Additional Hints (No hints available.)