[76jaarLDGS] 101st Airborne Division Memorial
Deze cache is onderdeel van de serie 76 jaar Vrijheid, Mobilisatie,Oorlog, Verzet en Bevrijding op de Utrechtse Heuvelrug, Gelderse Vallei, Eemland en Overbetuwe waarbij belangrijke locaties uit de geschiedenis van Utrechtse Heuvelrug en omgeving in de WOII aan bod komen.
De cache is gelegd ter gelegenheid van de herinnering aan 75 jaar bevrijding op 5 mei 2020.
De Amerikaanse 101e Airborne divisie, genaamd de Screaming Eagle, landt op 17 en 18 september 1944 met parachutes en zweefvliegtuigen bij Eindhoven in het kader van operatie Market Garden. Hun doel is om in Brabant enkele bruggen te veroveren en de enige weg richting het noorden open te houden, zodat het geallieerde leger richting Arnhem kan oprukken. Enkele dagen later komen de eerste geallieerde eenheden in de Betuwe aan. Er worden diverse pogingen gedaan om de Britten bij Oosterbeek te ondersteunen. Echter zonder succes, de brug bij Arnhem blijkt een verloren zaak. De overgebleven Britten in Oosterbeek worden teug de Rijn overgehaald.
Vanaf dat moment nemen de geallieerden in de Betuwe hun verdedigende positie in.
De Betuwe is nu frontgebied geworden. Op 4 oktober 1944 worden de soldaten van de 101e Airborne divisie met vrachtwagens vanuit Brabant naar de Betuwe gebracht. De soldaten nemen hun posities in vanaf de spoordijk bij Driel, langs de dijk tot en met Opheusden en verder naar Dodewaard. De Duitse troepen hebben vanaf het hoger gelegen terrein aan de overkant van de Rijn perfect zicht op wat er zich allemaal afspeelt en vuren daarom vaak artilleriegranaten af op de Betuw. Hierdoor wordt de Betuwe een gevaarlijk gebied.
De Duitsers willen de Nijmeegse Waalbrug heroveren. Op 5 oktober 1944 starten de Duitse troepen hiervoor een grote aanval. Deze aanval is het hevigst bij Opheusden en Dodewaard. Ook bij de spoordijk bij Driel doen de Duitse troepen een aanval. Daarnaast steken de Duitse troepen op verschillende plekken de Rijn over. Dit resulteert in vele felle gevechten met vele slachtoffers aan beide zijden.
Soldaten in de Betuwe; de foto is genomen bij de Rijndijk, ergens tussen Opheusden en Randwijk. © BOIC
Na enkele dagen hebben de Amerikanen de aanvallen afgeslagen en wordt het weer wat rustiger in de Betuwe. De strijd verandert in artillerieduels en patrouille activiteiten.
Aan de noordzijde van de Rijn bevinden zich veel geallieerde onderduikers, achtergebleven militairen van de gevechten bij Oosterbeek en Arnhem, maar ook vliegeniers en Nederlandse verzetsmensen. Dankzij het verzet en de Amerikanen kunnen in de nacht van 22 op 23 oktober 1944 ruim 140 mensen gered worden uit het vijandelijk gebied (operatie Pegasus 1).
Er worden nachtelijke patrouilles in vijandelijk gebied ondernomen, verkenningen om informatie over de vijand te verzamelen. De meest bekende is de ‘Incredible Patrol’ (de ongelofelijke patrouille) waarbij door slechts 6 Amerikaanse soldaten maar liefst 32 Duitsers gevangen worden genomen om hen vervolgens mee terug te nemen over de Rijn naar de Betuwe. Deze patrouille vertrok ongeveer vanaf het punt waar u bij het moment staat.
Op 27 november 1944 wordt de 101e Airborne Divisie afgelost door andere geallieerde eenheden. net op tijd, want op 2 december 1944 blazen de Duitsers de dijk bij Elden op. Hierdoor komt de Betuwe onder water te staan. De meeste bewoners zijn dan al geëvacueerd. De Betuwe zal frontgebied blijven tot april 1945; een periode van 198 dagen.
De 101e Airborne Divisie heeft zware verliezen geleden in de Betuwe. Honderden soldaten raken gewond en zijn voor de rest van hun leven beschadigd, fysiek en mentaal. Daarnaast hebben ongeveer 300 mannen van deze eenheid het hoogste offer gegeven: zij stierven in dit gebied voor onze vrijheid. Dit monument is in 1982 opgericht ter nagedachtenis aan de soldaten die hier hebben gevochten voor onze vrijheid.
Het monument voor de Amerikaanse paratroepen bij de Rijnbrug in Heteren. © dG
Voor het realiseren van de 75th & 76th Liberation Day Geocaching Serie hebben diverse mensen hun medewerking verleend, bij deze willen wij hen allemaal bedanken voor de tijd en moeite die zij ons hebben gegeven. Daarnaast willen wij iedereen bedanken die de plaatsing van de caches mogelijk hebben gemaakt o.a. de gemeentelijke instanties. Diverse boeken/naslagwerken over de geschiedenis van de Utrechtse Heuvelrug en de ruime omgeving ten tijde van de tweede wereldoorlog zijn een bron van informatie geweest. Ook Het Betuws Oorlogsmuseum ‘The Island’ in Heteren heeft ons met raad en daad bijgestaan.
Voor vragen en opmerkingen: tedonus@gmail.com
Voor deze serie is ook een banner beschikbaar en mag geplaatst worden als men alle geocaches en de bonus heeft gedaan.
Vergeet niet de gegevens voor de bonus te noteren indien aanwezig.