Nummer 2 uit een serie historische caches van het Historisch Genootschap Warmelda.
Let op: bonuscode in de cache.
Het Pleintje bij de Pomp is al lange tijd een bruisende plek in Warmond. Waar nu het Oude Raadhuis staat (Dorpsstraat 36), stond halverwege de 17de eeuw een smederij. Aan de andere zijde van het pleintje (Dorpsstraat 40) stond al in 1623 een herberg: 'De Swarte Leeu'. Het was meer dan een kroegje: rond 1700 werd de herberg, ondertussen omgedoopt tot 'De Witte Swaan', omschreven als een stevig huis, met verschillende kamers, een kolf- en kaatsbaan, en ook nog een paar stallen.
In de loop van de 18de eeuw veranderde het gezicht van het pleintje: de smederij werd in 1745 verkocht, en in 1796 was de herberg inmiddels verdwenen. De percelen van de smederij en de herberg kwamen in handen van een rentenierster uit het dorp, die Anna Gautier heette.
De ene zijde van het pleintje (Dorpsstraat 38-40) werd in 1832 verkocht aan Pieter Cornelis Kruseman, een Warmondse wijnhandelaar. Het huis dat toen op dat perceel stond, splitste hij in twee huizen. In één van deze huizen vestigde zich een arts, Johannes de Roth. Drie artsen hebben hier na elkaar hun praktijk gehad. De laatste was Willem Broes van Heekeren. Rond 1861 verplaatste hij de praktijk naar het huis Dorpsstraat 45, dat tot 2000 een artsenpraktijk is gebleven en heden nog bekend staat als 'het Oude Doktershuis'.
Ondertussen kwamen de voormalige artsenpraktijk en omringende grond op Dorpsstraat 38-40 in handen van de gemeente Warmond, die het huis afbrak en er een openbare lagere school neerzette, met links daarvan een onderwijzerswoning: dat zijn de gebouwen die hier nog altijd staan. De architect was Theo Molkenboer en de aannemer Arend van der Wilk.
De andere kant van het pleintje (Dorpsstraat 36) bleef ook in beweging. Het gemeentebestuur wilde daar een officieel onderkomen bouwen. In die tijd vergaderde het gemeentebestuur nog vaak in een herberg, wat soms gepaard ging met overmatig drankgebruik. Men vond nu de tijd rijp om hier een einde aan te maken, zeker ook omdat de wet nu voorschreef dat het gemeentebestuur in een passende omgeving vergaderde. De Leidse architect J. van Lith maakte in 1866 tekeningen voor een raadhuis, en al een jaar later was het gebouw opgetrokken: dat is het gebouw dat nu op nummer 36 staat.
In 1930 vond de gemeente het pand op Dorpsstraat 36 inmiddels te klein en verhuisde naar een groter pand aan de Herenweg 109. Het voormalige raadhuis kreeg daarna verschillende bestemmingen: tijdens de Tweede Wereldoorlog zat hier het distributiekantoor, en na de oorlog was een deel van het pand zelfs als klaslokaal ingericht. In 1981 werd het gebouw in gebruik genomen door de vereniging Het Oude Raadhuis, die hier een levendige kunstgalerie van heeft gemaakt. Daarnaast waren de onderwijzerswoning (Dorpsstraat 38) en de lagere school (Dorpsstraat 40), die later nog als gemeentelijk gymnastieklokaal dienst heeft gedaan, inmiddels verlaten. Op nummer 38 opende de kunstgalerie van Clara Sikking in 1970 haar deuren, en de voormalige school op nummer 40 werd een Kunstcafé.
FTF: Brinni4
STF: AenA78
TTF: karpers