Sinds 2000 legt de Duitse kunstenaar Gunter Demnig in Duitsland en ver daarbuiten gedenksteentjes voor de slachtoffers van het nazisme. Hij noemt ze Stolpersteine, struikelstenen. Het zijn keitjes van 10x10 cm afgedekt met een messing plaatje waarop staat: hier woonde, gevolgd door de naam, geboortedatum, sterfdatum en plaats van overlijden. Ze worden gelegd voor de huizen waar deze mensen gewoond hebben. De Stolpersteine zijn bedoeld om de weggevoerde en vermoorde mensen bij naam te noemen en ze een plaats terug te geven, ter herinnering, maar ook om mensen aan het denken te zetten. Meer dan 15 duizend Stolpersteine zijn er tot nu toe gelegd.
De gemeente Leudal heeft om te beginnen er nu drie op twee plaatsen gelegd in het dorp Heythuysen maar in de gemeente zullen er meer volgen.
Overval
Op zaterdagmorgen 10 juni 1944 ging het gruwelijk mis. Vier Nederlandse rechercheurs van het bureau Joodse zaken uit Amsterdam: Theodorus van Eysden, Adrianus Kaptijn, Gerrit Oude Wolbers en Theo van Zwam kwamen naar Heythuysen. De rechercheurs hadden precieze informatie over de namen van Joodse onderduikers en de twee adressen waar deze in Heythuysen waren ondergebracht.
Hier werden Elisabeth en Carla Prijs uiteindelijk gevonden in de geheime kamer op zolder.
Ook werd de onderdak verlener Berkhout gearresteerd. Hij kreeg een aanbod van de Jodenjagers: in ruil voor andere adressen waar Joden waren ondergedoken zou hij niet worden gearresteerd. Jacob weigerde en werd meegenomen.
Jacob Berghout werd op 6 juli overgebracht naar Vught en op 6 september werd hij gedeporteerd naar concentratiekamp Sachsenhausen.
Hier verbleef hij tot medio oktober 1944. Aansluitend is hij getranporteerd naar concentratiekamp Neuengamme.
Bij de bevrijding van subkamp Malchow is hij nog gezien.
Hij is toen door de Russen in een ziekenhuis opgenomen. Zijn overlijden, is door de chaotische situatie op dat moment, vast gesteld op niet eerder dan 3 mei 1945 doch uiterlijk 31 mei 1945.
Daarna gingen de Jodenjagers naar Dorpstraat 75. Bij Johan Baetsen werd de Joodse koopman Friedrich Adler en zijn vrouw verpleegkundige Elisabeth Adler - Den Hartog aangehouden en meegenomen.
Het echtpaar Adler werd na zes weken vanuit Westerbork afgevoerd naar concentratiekamp Theresienstadt en van daaruit ging Fritz Adler op 28 September 1944 op transport naar Auschwitz gevolgd door zijn vrouw op 1 Oktober 1944.
In December 1944 was in Dachau een grote Tyfus epidemie gaande, hoogst waarschijnlijk is Fritz Adler hier aan op 15 December overleden.
De precieze datum van overlijden van Elisabeth Adler is niet bekend. Waarschijnlijk is zij meegevoerd op een van de dodenmarsen en ergens onderweg overleden omdat ze niet meer in een kamp van aankomst is geregistreerd.
Bron: Heemkundevereniging Heitse.
Voor meer info over Jacob Berkhout en Elisabeth en Carla Prijs zie
http://www.oorlogsslachtofferswestbetuwe.nl/dhr.-j.h.-berkhout.html
Voor meer info over Friedrich Adler en Elisabeth Adler - Den Hartog zie
https://www.stolpersteine-dordrecht.nl/het_voorbije_joodse_dordrecht_familie_adler.html
WP1 : Tel alle cijfers van beide Stolpersteine bij elkaar op, je krijgt dan A.B.C
WP2: Tel alle cijfers op de Stolperstein bij elkaar op, je krijgt dan D E
Formule: N 51° 14.(B+C) (B) (A+E) E 005° 53.(E-A-B) (A+D) (A)
DEZE CACHE IS GEPLAATST MET TOESTEMMING VAN DE GEMEENTE LEUDAL.