Olie. Jacob Olie!

Wikipedia.
Jacob Olie (Amsterdam, 17 oktober 1834 – aldaar, 23 april 1905) was een Nederlands fotograaf. Hij is bekend om zijn foto's van Amsterdam in de 19e eeuw. De fotografie was voor hem niet meer dan een hobby, toch geniet hij bekendheid als een gedreven fotopionier die het beeld van negentiende-eeuws Amsterdam heeft vastgelegd. Olie verdiende zijn dagelijks brood eerst als timmerman en bouwkundige, later als tekenleraar en directeur van de eerste ambachtsschool van Nederland.

Deze multicache laat je een mooi stukje van Amsterdam zien. De Zandhoek.
Zoals het in de tijd van Jacob Olie was en zoals het nu is.
Toen Olie in de jaren 60 van de 19 eeuw op de Zandhoek nummer 10 woonde begon hij met zijn fotografie hobby. De fotografie stond toen nog in de kinderschoenen. Olie maakte zijn eigen camera. Hij sneed zijn eigen glasplaten uit vensterglas waarop hij de lichtgevoelige laag aanbracht. Deze glasplaten moesten nat belicht en daarna meteen ontwikkeld worden. Olie kon dus niet zover van huis gaan om zijn foto's te maken. Zijn eerste foto's zijn dan ook allemaal in de buurt van zijn huis aan de Zandhoek genomen.
Met deze multicache verkennen we de omgeving van de Zandhoek.

De cache
Om de cachecoördinaten te bepalen moet eerst een aantal meerkeuze vragen en één gewone vraag beantwoord worden.

Waypoint 1
Op de bovenaan de pagina staande coördinaten staan we voor Zandhoek 10, het huis van Olie.

Hier hangt een plaquette ter herinnering aan Jacob Olie.
Welke tekst staat er op deze plaquette?
"GEBOORTEHUIS VAN JACOB OLIE", A=7
"WOONHUIS VAN JACOB OLIE", A=3
"STERFHUIS VAN JACOB OLIE", A=9

Waypoint 2
Het hoekhuis op Zandhoek 14. In de tijd van Olie al een café-restaurant. Nu nog steeds een café-restaurant. Bekend geworden door de boeken van Jan Mens.

Wat is de tekst op de gevelsteen van Zandhoek 14
"DEN GOUDEN REAEL", B=7
"INDEN GOUDEN REAEL", B=2
"INDEN GOVDEN REAEL", B=4

Waypoint 3
Loop terug en ga naar naar Zandhoek 8
De straat lijkt in de jaren na 1862 een behoorlijk stuk opgehoogd te zijn. Vergelijk de stoeptrap van toen en nu.

Hoeveel cm is de straat opgehoogd?
ongeveer 10 cm, C=3
ongeveer 50 cm, C=5
ongeveer 100 cm, C=8

Waypoint 4
Zandhoek 1 t/m 7. Op een aantal panden zijn nog mooie gevelstenen te bewonderen. Op nummer 6 zie je een gevelsteen met de afbeelding van een paard.

Welk jaar staat vermeld op deze gevelsteen?
1657, D=4
1667, D=1
1687, D=9

Waypoint 5
Zandhoek dankt zijn naam aan het zand dat in de 17e eeuw hier opgeslagen werd. Het zand diende als ballast voor de schepen of als ophoogzand voor de straten in Amsterdam.
Op de foto het zandhuisje tegenover Zandhoek 2. Het huisje staat voor de helft op palen in het water en voor de helft op de kade.

Het huidige huisje staat:
voor de helft op palen in het water en voor de helft op de kade, E=9
helemaal op palen in het water, E=1
helemaal op de kade, E=5

Waypoint 6
Rond 1870 stopt Olie met fotograferen. Maar na een kleine 20 jaar pakt hij de gevoelige plaat weer op. Het fotografisch proces is inmiddels verbeterd. De natte platen waarmee hij in de 60er jaren moest fotograferen zijn vervangen door droge gelatine platen. Die hoefden niet direct ontwikkeld te worden, zodat hij overal in Amsterdam en omgeving kon fotograferen.
De foto van de Zandhoeksbrug is uit 1897.

Wat is het brugnummer van de Zandhoeksbrug?
316, F=4
317, F=9
318, F=7

Waypoint 7
Rechts op de foto van de Zandhoekbrug zie je een lantaarnpaal. Op ongeveer diezelfde plaats staat nu ook een lantaarnpaal. Boven in die lantaarnpaal, aan de onderkant van het lampenhuis, staat een viercijferig nummer.
X= de eerste drie cijfers van het lantaarnpaal nummer.
Y= de laatste drie cijfers van het lantaarnpaal nummer.

De cachecoördinaten
De vragen zijn niet moeilijk te beantwoorden. Het brugnummer is misschien lastig te lezen. Witte cijfers op witte achtergrond.
Wordt het al een beetje donker? Neem dan een zaklamp mee. Het lantaarnpaalnummer is anders niet meer te lezen.

N52 23.X-(ABC) E004 53.Y-(DEF)

Wil je toch nog even controleren of jouw coördinaten goed zijn, gebruik dan GeoCheck.
Je krijgt dan ook nog een spoiler foto.

Veel plezier en veel succes met deze multi over de Zandhoek. BYOP (bring your own pen)

GeoCheck.

Met dank aan de Beeldbank van het Stadsarchief van de Gemeente Amsterdam.