Przy skrzyżowaniu leśnych dróg w Lasach Kozłowieckich jest krzyż i tablica pamiątkowa [dawniej był tylko krzyż] poświęcony żołnierzom BCh, którzy zginęli w walce z niemiecką załogą pobliskiego tartaku. Prawdopodobnie był to tartak należący do Ordynacji Kozłowieckiej należącej do rodu Zamojskich. Wzmiankę o tartaku znalazłam na stronie poświęconej historii Nasutowa opisanej przez p. Piotra Krupę.
A w notatce z Wiki którą cytuję poniżej, jest określenie „akcja na tartak w Nasutowie”.
Wśród okolicznych mieszkańców, a także w opisach używanych przez Lasy Państwowe miejsce to nazywane jest Starym Tartakiem.
Nie udało mi się dotrzeć do szczegółów dotyczących samej potyczki. Informacje o dowódcy oddziału cytuję za Wikipedią. Na pomniku podano jego pseudonim „Walter”.
"Zygmunt Kozak urodził się 2 lutego 1919 w Kłodzie jako syn Józefa i Heleny. Brał udział w kampanii wrześniowej. Włączył się w działalność podziemną i od stycznia 1941 był członkiem Batalionów Chłopskich. Był dowódcą Oddziałów Specjalnych BCh w powiecie puławskim. Dowodził wieloma akcjami bojowymi i sabotażowymi, a w tym w obronie wsi Barłogi w lipcu 1943, wysadzeniu pociągu amunicyjnego pod Gołębiem i akcji na tartak w Nasutowie. Po zakończeniu wojny był represjonowany przez Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego. Został aresztowany w sierpniu 1945, zaś w styczniu następnego roku został skazany na karę śmierci, którą ostatecznie zamieniono na karę dożywotniego pozbawienia wolności. Na mocy amnestii w 1951 zwolniony z więzienia. Zmarł wiosną 1997".
Jeśli chodzi o sam pomnik to ciekawe są małe kamienie umieszczone z przodu, z pseudonimami 3 partyzantów. Koło pomnika stoi krzyż, obecnie malowniczo porośnięty bluszczem, który był pierwszą pamiątką tego zdarzenia.
Oprócz pomnika w tym miejscu w środku lasu znajduje się kwatera myśliwsko - agroturystyczna (okazały dom po lewej stronie), oraz leśniczówka (drogą asfaltową w lewo w kierunku stawów Wzory).
Atrakcją dla turystów licznie przybywających tu rowerami lub pieszo jest rowerowy parking leśny utworzony w 2013 roku. Bardzo ciekawy architektonicznie, wpasowany w otaczającą przyrodę a jednocześnie nowoczesny. Na jego terenie znajdziesz zadaszone wiaty z ławkami i stołami, ubikację i bardzo ciekawe urządzenia gimnastyczne.
WAŻNE: na terenie całych Lasów Kozłowieckich (z nielicznymi wyjątkami, o których wspominam przy innych keszach) obowiązuje zakaz wjazdu pojazdami silnikowymi. Natomiast te drogi przyjazne są dla rowerzystów, rolkarzy, chodzących z kijkami itp., gdyż kilka lat temu wszystkie asfaltowe drogi zostały wyremontowane.
Kesz to magnetyk, umieszczony na terenie samego parkingu. Łatwy do podjęcia, nawet gdyby byli w pobliżu inni turyści gdyż możesz „symulować” ćwiczenia gimnastyczne.