Archiwum Państwowe w Przemyślu od 1996 r. mieści się w budynku byłej pralni i łaźni miejskiej przy ul. Lelewela. Generalny remont obiektu umożliwił uzyskanie obszernej i nowoczesnej powierzchni dla bogatych zasobów archiwistycznych. Historia archiwum miejskiego była bardzo burzliwa i dokumentuje zróżnicowany skład wyznaniowy i narodowościowy mieszczan przemyskich od wczesnych wieków. Najstarszy dokument datowany jest na rok 1291, jest więc Archiwum Państwowe w Przemyślu sukcesorem archiwaliów wytworzonych jeszcze w okresie staropolskim. Początki archiwum przemyskiego sięgają średniowiecza i wiążą się z lokacją miasta na prawie magdeburskim oraz powstaniem pierwszych organów władzy w mieście: rady i ławy miejskiej. Przemyśl był stolicą powiatu i ziemi przemyskiej, od XV w. siedzibą sądów: grodzkiego, ziemskiego oraz podkomorskiego. W mieście rezydowali również biskupi dwóch diecezji – rzymskokatolickiej i prawosławnej, a po przystąpieniu do unii brzeskiej w końcu XVII w. – władykę prawosławnego zastąpił unicki. Obaj hierarchowie oraz istniejące w mieście klasztory posiadały swoje odrębne od miejskiego archiwa.
W latach II Rzeczypospolitej archiwum miejskie w Przemyślu odgrywało bardzo znaczącą rolę. Zasób staropolski przemyskiego archiwum miejskiego zaliczany był przez Grono Konserwatorów Zachodniej Galicji jako trzeci pod względem wartości w Galicji po takich archiwach miast, jak lwowskie i krakowskie.
Obecnie zasób Archiwum Państwowego liczy ok. 4500 m.b. akt. Najciekawsze dokumenty odnoszące się do historii miasta zawarte są w najcenniejszych zespołach, takich jak: Akta Miasta Przemyśla oraz Archiwum Biskupstwa Greckokatolickiego w Przemyślu. Różnorodne zbiory Archiwum Państwowego w Przemyślu stanowią inspiracje dla wielu poszukiwań o charakterze naukowym, genealogicznym, czy urzędowym. Wiele zespołów akt zostało zdigitalizowanych.
Na temat tej skrzynki rozmawiałem z pracownikami Archiwum Państwowego w Przemyślu. Link do nagrania rozmowy: https://1drv.ms/u/s!Asw0nTlQ0lbpgsMZWjT-R70u-u3uFA
Skrzynka została założona dzięki finansowej pomocy Ministerstwa Sportu i Turystyki.