Skip to content

Het 'Van Schaffelaar'-mysterie Multi-cache

This cache has been archived.

Lizzy_Bennet: Je cache is door mij gearchiveerd omdat hij te lang
inactief staat.

More
Hidden : 10/16/2018
Difficulty:
4 out of 5
Terrain:
2 out of 5

Size: Size:   regular (regular)

Join now to view geocache location details. It's free!

Watch

How Geocaching Works

Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions in our disclaimer.

Geocache Description:


Het 'Van Schaffelaar'-mysterie


(!) Note (!): Bij deze cache gelden een paar bijzonderheden als het gaat over hulpmiddelen en beschikbaarheid van de cache. Zie hiervoor de disclaimer onderaan. Gelieve hier vooraf kennis van te nemen.


De Historie:

Jan van Schaffelaar is een beroemdheid in en rond Barneveld. Hij leefde in de tijd van het conflict tussen de Hoeken en de Kabeljauwen. Aanvoerder Van Schaffelaar koos de zijde van de Kabeljauwen. Van Schaffelaar, zijn goede vriend Johan Cornelius Kistemaeker en ongeveer 20 andere Kabeljauwen gingen begin juli 1482 vanuit Rozendaal naar Barneveld. Dit werd gedaan in opdracht van de onlangs verdreven Utrechtse bisschop David van Bourgondië die Utrecht probeerde te heroveren door het te belegeren. Hoekse voedseltransporten onderweg naar Utrecht moesten worden onderschept door Van Schaffelaar en zijn mannen, waardoor de stad zich spoedig zou overgeven, dacht de bisschop.

In de in 1698 gepubliceerde Hollands-Utrechtse kroniek van de Utrechtse historicus Antonius Mattheus, valt te lezen dat ‘de Kabeljauwer Van Schaffelaar’ en zijn mannen rond 14 juli 1482 postvatten in een stuk bos net buiten het dorpje Barneveld. Vanuit dit bos overvielen zij de Hoekse voedseltransporten die langs Barneveld kwamen. Met succes. Tot de fatale 16e juli 1482, waarop Van Schaffelaar en zijn mannen verrast werden door een Hoekse tegenreactie. Ze zouden zich daarop in de toren van de Barneveldse Oude Kerk hebben verschanst. De toren werd hierna echter al snel beschoten door Hoeken uit Nijkerk en Amersfoort. De Kabeljauwen zaten ingesloten en nadat enkelen van hen waren gedood, besloot men te onderhandelen over overgave.

De Hoeken lieten weten de overgave alleen te accepteren als Jan van Schaffelaar door de andere mannen naar beneden zou worden gegooid. De Kabeljauwen weigerden dit. Om te voorkomen dat alle mannen werden gedood, besloot Jan van Schaffelaar om dan zichzelf maar van de toren te werpen. Voor hij dit deed sprak hij volgens de overlevering de volgende woorden: “Lieve gesellen, ic moet ummer sterven, ic en wil u in geenen last brenghen”. (Lieve gezellen, ik moet toch eenmaal sterven, ik wil u geen moeilijkheden bezorgen.) Jan van Schaffelaar overleefde de val, maar werd beneden alsnog door de Hoeken gedood en meegenomen. Waar Van Schaffelaar is begraven, is tot op de dag van vandaag een raadsel.

De cache:

Van Van Schaffelaars goede vriend Johan Cornelius Kistemaeker is bekend dat hij slechts 2 weken na de dood van Van Schaffelaar op 3 augustus 1482 overleed in de buurt van Utrecht. Kistemaeker en zijn mannen werden gedood toen zij in een hinderlaag liepen. Zijn graf is tot de dag van vandaag te vinden op Utrechts oudste begraafplaats: begraafplaats Soestbergen. Echter, zo precies als we weten waar Kistemaeker begraven is, zo weinig weten we over de laatste rustplaats van Van Schaffelaar. Historici vermoeden dat de Hoeken die zijn lichaam meenamen het ergens op een anonieme plek hebben gedumpt, zodat zijn graf geen bedevaartsoord zou worden voor Kabeljauwen. Enkele mannen van Van Schaffelaar hebben in de dagen na zijn dood tevergeefs gezocht naar het lichaam. Behalve enkele lege blikken buskruit, 2 kapotte zwaarden, een kruis met onleesbare inscripties en een dode Hoekse soldaat, bleef dit verder - vreemd genoeg – zonder resultaat. Dat dit voer is voor de meest uiteenlopende verhalen blijkt uit het feit dat er onder Barnevelders nog altijd hardnekkige verhalen gaan dat Van Schaffelaar in het geheim zou zijn begraven. Feit is: zijn graf is en blijft onvindbaar, zonder dat daar historisch gezien een logische reden voor aan te dragen is.

Na vele eeuwen zou hier eens verandering in kunnen komen. Dit heeft alles te maken met het recente overlijden van een dame die een ver familielid van Kistemaeker was. In haar bezittingen werd bij toeval een oude brief gevonden die nog maar deels leesbaar was. Hoewel de precieze betekenis niet meteen helder was, was het voor de familie duidelijk dat de nog leesbare woorden wel eens de sleutel(s) konden blijken te zijn in de zoektocht naar de mysterieuze laatste rustplaats van Jan van Schaffelaar.
De gevonden tekst lijkt te bestaan uit een opsomming en de nog leesbare tekst is als volgt:

“Liefste Annette,”

”Heden ben ic gelegerd op den Vetkamp... Scaffelaer… geheymnis thans vindbaer.”

“... beeltenis… inscriptie achterliet… in meeters 10 maelen dezen woordwaerde... omtrent 470 van den Vetkamp…”

”Als derde... op slechts 30 passen vanwaer hy... buskruytblick in den rand van het groen...”

“Enen verborghen kruys ende enen… sy hem oneerbaer achterlieten... meerdermaelen verborghen codes onderweegs…”

“Ten laetste… syn lichaam begroef… ∆8... sal spoedig wederkeeren... waerdigher grave.

“J C K”


Het eerste woord ‘Vetkamp’ moet haast wel verwijzen naar een locatie in Barneveld. Als u om zich heen kijkt ziet u de parkeerplaats ‘De Vetkamp’. In de tijd van de Kabeljauwer Jan van Schaffelaar was dit de naam van een bos en het drukke kruispunt alhier. Reizigers en handelaren die uit noordelijke richting (o.a. Nijkerk en Putten) kwamen konden op de Vetkamp in zuidelijke richting naar o.a. Wijk bij Duurstede en Wageningen, in oostelijke richting naar Apeldoorn en Rozendaal, of in westelijke richting naar Amersfoort en Utrecht, waarbij ze dwars door Barneveld kwamen. Bekend is dat Jan van Schaffelaar hier ook moet zijn geweest op de dag dat hij om het leven kwam. Het ligt voor de hand om het ontrafelen van het mysterie hier te starten.

Veel succes!
AEvdK15



Disclaimer / bijzonderheden:

Algemeen:
- De cache is gebaseerd op een waargebeurd verhaal, maar uiteraard niet 100% historisch correct... :)
- Denk om muggles/dreuzels! Het kan onderweg soms erg druk zijn!
- Het kan helpen om van de ‘informatie’ die je onderweg krijgt een foto te maken.
- Het is aan te bevelen gebruikt te maken van bijv. GeocachingToolbox.com
- Lopend zult u waarschijnlijk zo'n 2 á 3 uur bezig zijn.
- Parkeren kan gratis op ‘De Vetkamp’. A.U.B. NIET (!) aan de spoorstraat.

Beschikbaarheid:
- Niet beschikbaar tijdens Koningsdag, de Oud Veluwse Markten (6 ‘s zomerse donderdagen) en het Ballonfiësta (eind augustus).
- De cache voert u door een terrein van Geldersch Landschap en Kasteelen. Delen van de route zijn daardoor alleen toegankelijk tussen zonsopgang en zonsondergang. Voor nadere informatie: www.glk.nl

Additional Hints (Decrypt)

nna qr ibrg

Decryption Key

A|B|C|D|E|F|G|H|I|J|K|L|M
-------------------------
N|O|P|Q|R|S|T|U|V|W|X|Y|Z

(letter above equals below, and vice versa)