Więzienie przy Długiej (Gdańskiej) 13 w Łodzi w latach 1885-1953
Łódź - największy w II połowie XIX w. ośrodek przemysłowy w Królestwie Polskim - była miejscem licznych wystąpień robotników o poprawę ich sytuacji ekonomicznej oraz walki ze znienawidzonym caratem. Wielu uczestników tych wydarzeń zostało osadzonych w areszcie policyjnym mieszczącym się w ratuszu miejskim na Nowym Rynku (obecnie plac Wolności). Ze względu na panującą w nim ciasnotę, ówczesna Rada Miejska, z końcem 1881 r. podjęła starania o wybudowanie nowego obiektu z przeznaczeniem na areszt. W 1884 r., za zgodą władz carskich, przystąpiono do wzniesienia budynku więziennego przy zbiegu ulic Konstantynowskiej (obecnie Legionów) i Długiej (obecnie Gdańska) według projektu znanego architekta Hilarego Majewskiego. Uruchomienie więzienia nastąpiło 9 X 1885 r. W kolejnych miesiącach do budynku przy ul. Długiej trafili członkowie partii „Proletariat” oskarżeni przez władze carskie o przestępstwa państwowe. Wkrótce okazało się, że „Łodzinskaja tiurma” nie jest w stanie pomieścić wszystkich aresztowanych za wykroczenia polityczne. W 1892 r. podczas „buntu łódzkiego” więzienie przy ul. Długiej było tak przepełnione, że władze zmuszone były uruchomić jego filię. Podobnie było podczas rewolucji 1905-1907. Zapełniło się ono wówczas uczestnikami tychże wydarzeń. Stąd wielu skazanych wywożono do pobliskiego lasku przy ul. Konstantynowskiej i tam rozstrzeliwano. Innych wysyłano na katorgę w głąb Rosji.
Jeden z najbardziej tragicznych okresów w dziejach więzienia - to lata represji porewolucyjnych. W lutym 1908 r. na zewnętrznym dziedzińcu więzienia wzniesiono szubienicę, na której do kwietnia 1909 r. wykonano 104 egzekucje.
W czasie I wojny światowej (1914-1918) budynek więzienny podlegał niemieckim władzom okupacyjnym.
W latach II Rzeczypospolitej istniało przy ul. Gdańskiej więzienie karno-śledcze. Początkowo wykorzystywane było także przez władze wojskowe. Od lat 20-tych przetrzymywano tu głównie więźniów związanych z ruchem lewicowym.
Podczas okupacji niemieckiej (1939-1945) w budynku przy ul. Gdańskiej (Danziger Strasse) mieściło się więzienie policyjne dla kobiet, pełniące funkcję więzienia przejściowego. Oficjalnie podlegało ono Prezydium Policji w Łodzi (Litzmannstadt), ale faktycznie bezpośredni nadzór nad nim sprawowało gestapo (Geheime Staatspolizei). Większość więźniarek stanowiły kobiety skazane za tzw. przestępstwa polityczne: przynależność do Związku Walki Zbrojnej, Armii Krajowej, do tajnych organizacji lewicowych oraz za sabotaż, posiadanie broni, wrogi stosunek do Niemców, nielegalne słuchanie zagranicznych audycji radiowych, pomoc Żydom itp. Stąd kierowane były najczęściej do obozów koncentracyjnych takich, jak: KL Auschwitz–Birkenau czy KL Ravensbrűck, obozów pracy lub obozów karnych i innych miejsc przymusowego odosobnienia. Na przesłuchania były przewożone do siedziby gestapo przy ul. Anstadta 7/9.
Po 1945 r. budynek przy ul. Gdańskiej był nadal więzieniem dla kobiet. Nadzór nad nim sprawowali funkcjonariusze Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego. Do lutego 1953 r. więziono tu kobiety związane z działalnością konspiracyjną w latach 1939-1945, głównie w Armii Krajowej, ale też w innych organizacjach niepodległościowych. Do więzienia trafiały również osoby, które nie akceptowały nowej rzeczywistości w Polsce po 1945 r. i były w opozycji politycznej do władz państwowych.
W 1958 r., decyzją władz miejskich, przystąpiono do tworzenia w budynku dawnego więzienia Muzeum Historii Ruchu Rewolucyjnego, które otwarto w 1960 r. W 1990 r. zostało ono przekształcone w Muzeum Tradycji Niepodległościowych.
źr.:http://www.muzeumtradycji.pl
Archiwum logbooków.
Jest to miejsce, gdzie przynieść można logbooki, które przeszły już na emeryturę. Archiwum jest czynne w godzinach pracy siedziby głównej Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi.
Poniedziałek: nieczynne
Wtorek – Niedziela: 10:00 – 15:00
Szczegółowe informacje o możliwości zwiedzania na stronie internetowej muzeum www.muzeumtradycji.pl lub pod telefonem 42 632 71 12.
Regulamin archiwum.
- W archiwum zostawiać wyłącznie logbooki SUCHE!
- Z logbooków rolkowych najpierw usunąć elementy służące zawijaniu (patyczki, druciki, etc.), a następnie złożyć w harmonijkę.
- W archiwum mogą być składowane logbooki książeczkowe o max. rozmiarach 9 x 13 cm.
- Logbook zapakować torebkę strunową o dopasowanej do niego wielkości. Strunówki przeznaczone do tego celu znajdują się w biurze archiwum.
- Na torebkę nakleić wypełniony identyfikator - stosowna naklejka znajduje się w biurze archiwum.
- Tak przygotowany logbook włożyć do archiwum.
- Potwierdzeniem jest opatrzony pieczęcią stosowny certyfikat - formularz do wypełnienia i pieczęć dostępne są w biurze archiwum.
Skrytki nie ma na kordach.
Na współrzędnych startowych znajdź tablicę pamiątkową poświęconą kobietom.
Zsumuj 8 cyfr, które się na niej znajdują. To będzie Twój X, który podstaw do wzoru:
N 51° 46.10*X+178 E 019° 26.20*X+99 i idź tam, żeby znaleźć ostateczną wskazówkę, gdzie jest skrytka. Będzie to pole bitwy pomiędzy czarnymi i białymi kwadracikami. Użyj narzędzia, które wskaże Ci, gdzie jest finał.
Skrytka jest zamknięta, a marszałek Piłsudski zerka na nią kątem oka. Żeby dostać się do środka musisz odnaleźć kilka liczb wewnątrz muzeum. Odnajdziesz je podążając zgodnie z kierunkiem zwiedzania ekspozycji stałych. Nie potrzebujesz do tego angażować przewodnika, bo można je zwiedzać samodzielnie. Ale gdyby potrzebna była pomoc, pracownicy muzeum wiedzą o skrytce i wskażą Ci właściwą drogę.
Pamiętaj, jesteś w historycznym miejscu. Zwolnij!!!
No to do dzieła:
A - to fragment modelu pomnika marszałka Józefa Piłsudskiego. Został on odsłonięty w roku "aaaa" - suma tych cyfr to będzie właśnie A.
B - znajdź pudełko do tabaki podarowane więźniowi Musji Bałaskinowi. Pochodzi ono z roku "bbbb" - suma tych cyfr to będzie B.
C - zajrzyj do tej celi. Na ścianie jest półka, a na niej wiszą metalowe kubki. Policz je - to będzie C.
D - To oryginalne drzwi od celi. Po ich drugiej stronie, na górze znajduje się jednocyfrowa liczba - to D.
E - Zeszyt Bolesława Kubiaka z notatkami szkoleniowymi i wykazem książek. Na ile lat ciężkiego więzienia został skazany za działalność antypaństwową? To właśnie E.
F - To zdjęcie Maryli Kaiserbrecht, córki łódzkiego fabrykanta Brunona Biedermanna. W styczniu 1945 r. uciekła podczas ewakuacji więzienia przy ul. Gdańskiej. Jeśli ustalisz, którego dnia stycznia to było, to masz F.
G - Znajdź pamiątki ze zdjęcia wykonane przez kilka więźniarek. G to liczba autorek tych miniaturowych dzieł.
Teraz masz już prawie wszystko, co potrzebne do otarcia skrytki. Wystarczy rozwiązać proste zadanie matematyczne.
Kod otwarcia = (A+B+C+D+E+F+G) x 2 + 15
tu możesz sprawdzić wynik
You can validate your puzzle solution with certitude.
Przed wyjściem, jeśli możesz, zostaw po sobie ślad i wpisz się do księgi odwiedzających muzeum.
O skrytce: w skrzyneczce znajdują się trzy kasetki:
1) zbiór archiwalny, w którym jest miejsce na zarchiwizowane logbooki,
2) biuro archiwum, gdzie znajdują się: logbook skrytki, strunówki, identyfikatory, certyfikaty, pieczęć archiwum, ołówek, długopis i cienkopis,
3) souveniry - magazyn przedmiotów na wymianę (TB, xWG i drobiazgi)