Skrytka z serii „Szlak Grzybiarza”. Serii skrytek stanowiących leśny trial. W skład serii wchodzi 29 skrytek wraz z finałową. Trial ma na celu nie tylko zdobywanie skrytek i podnoszenie statystyk, ale pokazanie również innych gatunków grzybów występujących w Polsce. Są to grzyby inne niż te które jemy.
Lakownica żółtawa - (Ganoderma lucidum) – gatunek grzybów należący do rodziny lakownicowatych (Ganodermataceae).
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Ganoderma, Ganodermataceae, Polyporales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi. Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1781 r. M.A. Curtis nadając mu nazwę Boletus lucidus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1881 r. Karsten, przenosząc go do rodzaju Ganoderma.
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 1999 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako huba lakierowana, żagiew lśniąca, lakownica lśniąca, wrosniak lśniący, lśniak połyskliwy.
Morfologia
Kapelusz
8-25 cm średnicy, płaski, o kształcie półokrągłym lub nerkowatym. Początkowo jasny, cytrynowożółty, z wiekiem dość szybko zmienia kolor na żółtoczerwony, później ciemnieje do barwy purpurowej, purpurowobrązowej, w końcu czerwonoczarniawej. Powierzchnia nierówna, zwykle bruzdkowana. Brzegi owocnika wąskie, faliste, białego lub słomkowożółtego koloru. Najbardziej charakterystyczną cechą tego gatunku jest lśniąca, jakby polakierowana powierzchnia.
Rurki
Tworzą zazwyczaj jedną warstwę, rzadziej dwie lub trzy. Mają długość 2-20 (30) mm. Pory drobne, okrągłe, początkowo białawe, potem kremowe, z wiekiem brązowe. Na 1 mm mieści się ich 4-5. Po dotknięciu brązowieją.
Trzon
Ekscentryczny lub boczny o nieregularnym, walcowatym kształcie i pokryty guzkami. Może mieć długość do 15 cm i grubość do 2 cm, ma barwę podobna, jak kapelusz i również jest lśniący. Istnieją jednak formy bez trzonu, przyrośnięte bokiem, lub ze szczątkowym tylko trzonem.
Miąższ
Gąbczasty, biały, tuż nad rurkami ochrowy, niewyraźnie pręgowany, bez specyficznego smaku czy zapachu.
Zarodzniki
Szeroko elipsoidalne, jajowate ze ściętą podstawą i bezbarwną porą rostkową, żółtobrązowe, brodawkowane, o rozmiarach 7-11 × 6-7 μm.
Występowanie i siedlisko
Poza Antarktydą występuje na wszystkich kontynentach, a także na wielu wyspach. W Europie jest dość rzadki. W Polsce również jest rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – gatunek potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Czechach, na Litwie, Łotwie. Od 2014 r. w Polsce jest objęty ochroną częściową grzybów, dawniej podlegał ochronie ścisłej.
Rośnie pojedynczo lub w grupach na różnych gatunkach drzew, głównie liściastych, na drzewach iglastych spotykany jest rzadko. Można go spotkać w lasach, parkach i ogrodach na korzeniach, pniakach i dolnej części pni różnych gatunków drzew, głównie obumarłych, ale czasami także na żywych drzewach. Czasami pozornie wyrasta na ziemi, zwłaszcza przy dębach, faktycznie jednak jego trzon jest przyrośnięty do korzeni. Świeże owocniki pojawiają się latem i jesienią, starsze można spotkać cały rok.
Znaczenie
- Saprotrof i pasożyt, występujący na drewnie drzew martwych, lub atakujący drzewa osłabione lub uszkodzone. Powoduje białą zgniliznę drewna. Porażone przez niego drewno zmienia barwę na żółtawą.
- Grzyb niejadalny. Owocniki są jednoroczne.
- Na Dalekim Wschodzie uważany jest za grzyb leczniczy. Leki z tego grzyba w tradycyjnej medycynie chińskiej stosuje się w chronicznej żółtaczce, nadciśnieniu, astmie i bronchicie. Leczono nim także bezsenność, schorzenia żołądka, stany zapalne stawów i nerek. W zapisach chińskich z XVI wieku można znaleźć także informacje, że systematyczne podawanie leku z lakownicy lśniącej obniża masę ciała i wzmacnia płodność.
- We współczesnej medycynie chińskiej lakownicy używa się jako środek wzmacniający siły organizmu, pomagający także w przypadkach chorób nowotworowych.
- Na Wschodzie z lakownic wyrabia się talizmany, które mają chronić właściciela i jego dom przed nieszczęściem.
- W Chinach grzyb ten, znany pod nazwą lingzhi (chin. trad. 靈芝, chin. upr. 灵芝, pinyin língzhī) jest uważany za symbol nieśmiertelności i występuje często jako motyw zdobniczy.
Gatunki podobne
Lakownica brązowoczarna (Ganoderma carnosum), której owocniki są ciemniej zabarwione i rosną na drzewach iglastych.
Pniarek obrzeżony (Formitopsis pinicola).
(Źródła tekstu i zdjecia: Wikipedia. Zdjęcie w tle opisu: Iza Kulińska)
O keszu:
Skrytka należy do serii "Szlak Grzybiarza", którego zwieńczeniem jest skrytka bonusowa "Pasowanie na Grzybiarza".
Kesz ukryty jest pod podanymi współrzednymi. Weź ze sobą coś do pisania (BYOP).
Zawsze odkładaj skrytkę na swoje miejsce, czyli dokładnie tam, gdzie ją znalazłeś. Jeżeli uważasz, że w okolicy jest lepsze lokum dla skrytki to poinformuj o tym właściciela, ale sam nic nie zmieniaj. Dziękuję.
Uwaga. W Skrytce może znajdować się liczba niezbędna do zdobycia skrytki „Pasowania na Grzybiarza”. Nie zapomnij jej spisać.
Przypominam, że fanty znajdujące się w skrytkach nie są pamiątkami, a służą do wymiany 1:1. Oznacza to, że jeżeli coś Cię zaciekawi i chcesz sobie to wziąć to zostaw w zamian coś innego o podobnej wielkości i wartości. Dziękuję.