Skip to content

Dworzec Tatrzański. Tatra Manor. Traditional Cache

This cache has been archived.

Galician Reviewer: Skrytka jest zbyt długo nieaktywna, więc jestem zmuszony ją zarchiwizować.

More
Hidden : 7/29/2015
Difficulty:
1.5 out of 5
Terrain:
1.5 out of 5

Size: Size:   small (small)

Join now to view geocache location details. It's free!

Watch

How Geocaching Works

Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions in our disclaimer.

Geocache Description:

Początkowo używano nazwy "Dwór Towarzystwa Tatrzańskiego", potem, dla skrótu, "Dwór Tatrzański". Po wzniesieniu gmachu murowanego utarła się, używana do dziś nazwa "Dworzec Tatrzański", będąca niewątpliwym rusycyzmem (od ros. "dwariec" - dwór).


Dworzec Tatrzański

 

Historia

Inicjatorem powstania Dworca Tatrzańskiego był Walery Eljasz, który 2 grudnia 1874 roku na nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie wystąpił z wnioskiem o zakup gruntu dla zbudowania domu dla Towarzystwa Tatrzańskiego w Zakopanem. Dworzec ten miał przejąć rolę kasyna mieszczącego się do tego czasu w domu Jana Krzeptowskiego przy Krupówkach, gdzie TT miało swoją letnią siedzibę. Kasyno to łączyło w sobie funkcję biblioteki, czytelni, sali odczytowo-zebraniowej oraz koncertowo-teatralnej. Imprezy, które odbywały się w kasynie, i ich duże zainteresowanie i powodzenie, skłoniły właśnie Eljasza do złożenia wniosku o budowę nowego budynku dla TT.

Budowę rozpoczęto w 1880 roku na gruntach zakupionych przez TT przy Krupówkach. Projektantem budynku był Karol Zaremba. Budowę ukończono w 1881 r. Drewniany budynek został uroczyście otwarty 30 lipca 1882 r. W latach 1892–94 budynek powiększono do 28 pokoi i 2 sal. W gmachu ulokowano biura TT, czytelnię i bibliotekę, pomieszczenia hotelowe, salę balową, w której odbywały się liczne imprezy: odczyty, koncerty, przedstawienia teatralne, zabawy. Dworzec Tatrzański stał się głównym centrum kulturalnym Zakopanego. Występowali m.in. Mieczysław Karłowicz, Helena Modrzejewska, Ignacy Jan Paderewski, Henryk Sienkiewicz.

W dniu 26 stycznia 1900 r. w trakcie trwania „balu ludowego”, na którym bawiła się służba z zakopiańskich pensjonatów, budynek doszczętnie spłonął (pożar spowodowany wybuchem lampy naftowej). Spaliła się m.in. cała biblioteka TT oraz mapa Tatr wykonana w płaskorzeźbie. Po tym zdarzeniu długo dyskutowano w gronie TT czy budynek powinien być odbudowany. Niektórzy z członków TT zwracali uwagę na zbyt szczupły budżet Towarzystwa, który winien być przeznaczany przede wszystkim na inwestycje w samych Tatrach.

Dopiero w 1902 r. TT zdecydowało się odbudować Dworzec Tatrzański. Otwarcie nowego, murowanego budynku miało miejsce 1 lipca 1903 r. (według projektu Wandalina Beringera, który zaprojektował go w stylu zakopiańskim). Jednakże Dworzec Tatrzański jako ośrodek kultury podupadł. Jego rolę przejął wybudowany w 1901 roku hotel „Morskie Oko”, w którego sali teatralno-balowej odbywała się większość imprez kulturalnych Zakopanego. W samym Dworcu Tatrzańskim w latach 1914–1939 działała restauracja z werandą (weranda została rozebrana w czasie II wojny światowej). Stała się ona ulubionym miejscem spotkań artystów i taterników. W sali konferencyjnej Dworca odbywały się walne zebrania m.in. TT, PTT oraz TOPR (od pierwszego zebrania w 1909 roku poczynając).

Po II wojnie światowej gmach stał się siedzibą Oddziału Zakopiańskiego PTTK oraz (do 1986) Grupy Tatrzańskiej GOPR, do 1990 r. działał tu Klub Turysty.

W 1992 r. pożar ponownie zniszczył część budynku, odbudowany rok później nadal jest siedzibą Oddziału PTTK. Pozostałe pomieszczenia przeznaczono m.in. na Biuro Usług Turystycznych PTTK oraz klub-restauracje "Dworzec Tatrzański". W latach 2012-2013 przeprowadzono rewitalizacje całego Budynku na koszt Oddziału "Tatrzańskiego" PTTK Zakopane.

żródło: Wikipedia.org

 

“Dworzec Tatrzański” was at the beginning a wooden house. It was built by Tatra Society in 1881 according to the project by Karol Zaremba and solemnly opened on the 30 August 1882. You could find there offices of Tatra Society, library and reading room, rooms for ladies and gentlemen, hotel rooms and a ball room with a piano where lectures, concerts, performances, meetings and parties were held. “Dworzec Tatrzański” played a role of the first “Culture House” in Zakopane. Among others Stanisław Barcewicz, Mieczysław Karłowicz (as a violin player), Raul Koczalski, Fritz Kreisler, Aleksander Michałowski, Ignacy Jan Paderewski, helena Modrzejewska i Henryk Sienkiewicz performed here. During a carnival ball on 21 January 1900 the building burnt totally due to paraffin lamp’s explosion.

After long discussions in 1902 Tatra Society decided to rebuilt the Manor, this time as a brick house. It was ready in 1903 (opened on 1 August). It was a project by Wandalin Beringer and it was one of the first tries of copying the rules of Zakopane style in a brick object. Inside there were office rooms, guest rooms, club room and two libraries – of Tatra Society and public – joined together (years 1914-39). There was also a spacious restaurant with veranda – a favourite meeting place of artists and alpinists from between the wars. In the years 1931-32 the house was rebuilt and the characteristic veranda was removed in the occupation times. Before world war II the restaurant was managed among others by Kazimierz Broński and science and luminaries visiting this place created here a humoristic pseudo – scientific club called "Institutum Bronscianum".

Today Dworzec Tatrzański (12 Krupówki street) is a seat of management board and Office of Zakopane PTTK (Polish Tourist and Sightseeing Society), Touristic Service Office, Tatra Guides Society and Speleoclub. Until 1986there had also been Tatra Group of Mountain Volunteer Search and Rescue. Until 1990 there had worked “Tourist’s Club” in the club room where lectures and meetings of PTTK took place. At present vast part of the building was leased to private businessmen who opened here a popular discotheque.

At first the name “Tatra Society Manor” was used, then for short, “Tatra Manor” – in Polish “Dworzec Tatrzański” where the word “dworzec” comes most probably from Russian word “dwariec” meaning manor.

from: http://zakopane.miasto.it/

Additional Hints (Decrypt)

[PL] j cybpvr[EN] va n srapr

Decryption Key

A|B|C|D|E|F|G|H|I|J|K|L|M
-------------------------
N|O|P|Q|R|S|T|U|V|W|X|Y|Z

(letter above equals below, and vice versa)