Skip to content

Muschelkalkfelsen im „Manternacher Fiels“ EarthCache

Hidden : 5/19/2015
Difficulty:
2 out of 5
Terrain:
2.5 out of 5

Size: Size:   other (other)

Join now to view geocache location details. It's free!

Watch

How Geocaching Works

Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions in our disclaimer.

Geocache Description:


Zwischen Manternach und Mertert liegt das Naturreservat „Manternacher Fiels“ welches etwa 132 ha groß ist, von der Syr durchflossen wird und mit imposanten Muschelkalkfelsen aufwarten kann.

Vor etwa … bis … Millionen Jahren bildete sich aus marinen Sedimenten und unter ganz bestimmten Umweltbedingungen der in der Manternacher Fiels vorherrschende Muschelkalk. Diese geologische Formation wird in drei Schichten aufgegliedert:

      Oberer Muschelkalk - fossilienreich, z.B. Ceratites nodosus (Nodosuskalk), Seelilienarten (Trochitenkalk)

Mittlerer Muschelkalk - (fossilienarm)

Unterer Muschelkalk - (fossilienreich)

Oberer und Unterer Muschelkalk bestehen hauptsächlich aus Kalkstein und Dolomit - CaMg(CO3)2. Darin finden sich viele Fossilien (z.B. Ceratiten). Der Mittlere Muschelkalk hingegen enthält kaum Fossilien; seine Hauptbestandteile sind neben den Kalken die sog. Evaporite (= Eindampfungssedimente) wie GipsAnhydrit und Steinsalz. Diese lagern sich anhand ihrer Löslichkeit bei fortschreitender Verdunstung des Wassers ab.

Die Gesteine des Muschelkalks sind in der Regel durch hellgraue bis beige Farbtöne charakterisiert. Weichtiere (Mollusken) sind im Muschelkalk am häufigsten vertreten. Die fossile Artengruppe der Ceratiten, Verwandte der Tintenfische, waren seinerzeit in großer Formenfülle vorhanden. Aufgrund ihrer Schönheit und Vielfalt sind sie auch bei Fossiliensammlern sehr beliebt und werden entsprechend häufig im Handel angeboten.

Große Teile Europas – so auch die Gegend um Manternach – waren zu dieser Zeit vom Ur-Meer bedeckt. Nach dem Rückgang des Meeres entstanden Flüsse und Bäche. Einer dieser Flüsse war die Syr. Durch die Erosionskraft des Flusses wurde permanent Material aus den Muschelkalkfelsen herausgespült, und so entstand nach und nach das Tal der Manternacher Fiels.

Es ist übrigens die größte überhängende Felswand im Naturschutzgebiet Manternach.

 

Von Euch wollen wir nun folgende Fragen beantwortet haben. Eine Info-Tafel am Fels hilft Euch dabei.

1. Warum trocknet der obere Muschelkalk schnell aus?

2. Wie wird der obere Muschelkalk auch genannt?

3. Wann und wie ist er entstanden?

4. Wodurch kommt es außer durch normale Temperaturveränderungen zum Abbrechen großer Steinblöcke?

Optionale schöne Bilder sind gerne gesehen, aber keine Logbedingung.

Ihr könnt sofort loggen und uns dann die Antworten senden. Wir melden uns, wenn etwas nicht stimmen sollte.

 

…. Millions years ago a formed marine sediments and under certain environmental conditions prevailing in the “ Manternacher Fiels “ limestone. This geologicial formation is divided into three layers :

  • Upper “shellbearing limestone” ( Muschelkalk ) Fossil rich, for example : Ceratites nodosus (Nodosuskalk) Crinoids species (Seelilienarten Trochitenkalk)
  • Middle  “shellbearing limestone” ( Muschelkalk )  - (fossil poor)
  • Lower “shellbearing limestone” ( Muschelkalk )  - (fossil rich)

Upper and lower shell composed mainly of limestone and dolomite - CaMg (CO3). 2 In it, there are many fossils (eg ceratites). The Middle shellbearing limestone (Muschelkalk) other hand, contains no fossils; its main components are in addition to the called limes. evaporites (= evaporation sediments ) as gypsum, anhydrite and halite. These are deposited according to their solubility progresses evaporation of water.

The rocks of the “shellbearing limestone” are generally characterized by light gray to beige shades. Molluscs (molluscs) are represented in the shell most. The fossil species group of ceratites, relatives of the squid were, at that time present in great abundance of forms because of its beauty and diversity, they are also very popular with fossil collectors and are often offered, of course in accordance with the market.

In some large parts of Europe - as well as the area around Manternach - were covered at that time by the primordial sea. After the fall of the sea that had been caused rivers and streams, one of these rivers was the Syr. By erosive power of the river material was permanently flushed out of the limestone rock, and so gradually the valley was the “Manternacher Fiels”.

It is the largest overhanging rock wall in the nature reserve of Manternach.

 

Now we want you to answer the following questions ( logging requirements ). An information board will help you :

1. Why does the shellbearing limestone ( Muschelkalk ) dry out so quickly ?

2. As what is the shellbearing limestone ( Muschelkalk ) also well known ?

3. When and how did it arose ?

4. What caused, except through the normal temperatures, changes to abort large stone blocks ?

While it is not required, pictures of you and/or your GPS are very appreciated.

You can log immediately, if we have an issue with your email we will contact you about it.

 

Virun … Millionen vun Joeren bildet sech aus der marinen Sedimenten ënner ganz bestëmmten Ëmweltbedingungen den an der “Manternacher Fiels” vorherrschende Muschelkalek. Des geologesche Formatioùne get et an dräi schichten opgegliedert :

      Iewescht Muschelkalek - fossilienräich, z.B. Ceratites nodosus (Nodosuskalk), Seelilienarten (Trochitenkalk)

Mëttlerer Muschelkalek - (fossilienaarm)

Ënnescht Muschelkalek - (fossilienräich)

Déi iewescht an ënnescht Muschelkalek bestéet haaptsächlech aus Kaleksteen an Dolomit – CaMg. Dôranner fannen sech vill Fossilien (z.B. Ceratiten). Déi mëttlerer Muschelkalek dôgéint enthält kaum Fossilien. Seng haaptbestand sinn nieft d’Kalek déi sogenannten Evaporite ( Eindampfungssedimente) wei Gips, Anhydrit an Steensalz. Dëser lagern sech anhand hieren Opléisung déi Fortschrëtter verdonstung vum Waasser off.

Déi Gestengs vum Muschelkalek sinn an der regel duerch hellgrô bis beige Faarftoun charaktiséiert. Weichtiere (Mollusken)  sinn vum Muschelkalek déi am mëschten opweisen. Déi Fossile aarten wei Ceratiten, gattung vun der Tëntenfesch, woeren sengerzäit am groùssen deels dô. Vu den schéinheed an Villfalt sinn och enner anneren vill bei der Fossiliensammler gefrôt.

Gréissten deels vun Europa, so och an der gégend vun Manternach – woeren zu dëst Zäit vum Ur-Mier bedeckt. Nôdeems rückgang vum Mier entstaanen Flëss an Baach, enger dësser Floss ass d’Syr. Duerch déi Erosionskraaft dëst Floss goùf permanent Material aus dem Muschelkalek Fiels eraus gespult, an esoù ass den Manternacher Fiels entstaan.

Ass iwregens den gréissten Fielswand an der Naturschutzgebiet vu Manternach.

 

Elô wellen mir vun iech wessen an dir must ee puer Froen äentwerten, eng Info-Tafel ass op der Plaatz an kann eng groùss hëllef sinn

1. Virwaat ass den ieweschten Muschelkalek esoù séier ausgedréchnet ?

2. Wei geet den ieweschten Muschelkalek och genannt ?

3. Wann an woù ass den entstannen ?

4. Woù duerch kënnt ausser déi normalen Temperaturveräenderung nach zum ofbriechen groùsser Steenblöck ?

Ass keng muss, mais mir géefen éis immens fréen wann Dir kënnt ee puer Fotoën schecken.

 

 

Additional Hints (No hints available.)