De Maasterrassen van het Schuitwater. EarthCache
De Maasterrassen van het Schuitwater.
-
Difficulty:
-
-
Terrain:
-
Size: 
(other)
Related Web Page
Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions
in our disclaimer.
De terrassen van het Schuitwater.
Zoals met alle natuurgebieden in de zuidelijke zandstreken het geval is, gaat de ontstaansgeschiedenis van het Schuitwater terug tot de periode van de ijstijden, het Pleistoceen.
Hier, bij de Maas, ligt het reservaat het Schuitwater op een ongeveer 10 meter diep gelegen ondergrond van rivierafzettingen, daterend uit het Midden-Pleistoceen. Deze ondergrond bestaat uit fijn tot grof grindhoudend zand. Deze formatie is bedekt door ouder dekzandafzetting die ontstond in de overgang naar het Jong-Pleistoceen. Na een relatief warme interglaciale periode, waarin zich op grote schaal loofbos kon ontwikkelen, brak de laatste ijstijd aan (het Wiechselien). De bossen verdwenen en maakten plaats voor toendra op permafrostbodems. De grond was dus altijd bevroren, ook in de zomers. In deze zomers konden zich echter op grote schaal kleine plasjes en meertjes op het oppervlakkig ontdooide ijs vormen.
Het klimaat vertoonde gedurende het Weichselien tamelijk grote schommelingen, waardoor perioden waarin zich zelfs nog naaldbos kon ontwikkelen, werden afgewisseld met perioden die zo koud waren dat er geen plantengroei meer mogelijk was. Er was dan sprake van een echte poolwoestijn.
Door het droogvriezen van de grond in deze barre woestenij begon de bodem echter ook te eroderen. Eén van de dingen die bij eroderen gebeurt, is het verstuiven van de grond, hetgeen elders tot sedimentatie leidde, bijvoorbeeld in de vorm van dikke pakketten dekzand. De verstuiving hier bestond vooral uit het wegwaaien van zand uit de drooggevallen rivierbeddingen.
Als gevolg hiervan zijn vooral aan de westzijde van het Schuitwater uitgestrekte, lichtglooiende en in dikte tussen de 1 en 10 meter variërende pakketten oud dekzand afgezet. Dit dekzand bestaat overwegend uit zeer fijn, sterk lemig zand.
WP02
Terrasvorming.
Zoals eerder geschreven werden er in het Weichselien extreem koude tijden afgewisseld met iets mildere perioden. Voor het landschap had dat verstrekkende gevolgen. Er deden zich afwisselend perioden voor waarin het landschap werd ingesneden en waarin sedimentatie plaatsvond. Hierbij ontstonden diverse rivierterrassen. De Maas veranderde voortdurend van karakter, wat nog versterkt werd door bewegingen van de aardkorst (tectonische bewegingen) in het Eifelgebergte en de Ardennen. Door deze bodemverheffing trad er variatie op in het verhang en verloop van de rivier. Het water voerde verder verschillende soorten sediment mee, dat in deze streken werd gedeponeerd. Ook kwam het voor dat de Maas insneed in haar eigen sediment.
Veranderende stroomgeulen
Waar nu het Schuitwater ligt, is er sprake van geweest van het door de rivier uitslijpen van stroomgeulen in de eerder door dezelfde rivier gesedimenteerde pakketten zand en grind. Na het verleggen van de Maasbedding naar zijn huidige ligging hebben deze geulen zich gevuld met organisch materiaal. In het Schuitwater ligt het tweede terras, dat dateert uit de voege Alleröd-tijd (11.500 jaar geleden). Het eerste terras (uit de Böllingtijd; 12.000 jaar oud) is nog te vinden bij Tienray. In het Schuitwater zelf is dit niet aangetroffen, waarschijnlijk omdat het meanderen ter hoogte van het Schuitwater niet zo sterk is geweest. De meanders die momenteel de kern van het Schuitwater vormen, zijn daarom aan een tweede terras gelegen.
Het derde en jongste terras is gevormd in de laatste fase van het Weichselien en is na het beëindigen hiervan bedekt met Holocene afzetting. Dit terras ligt in het huidige Maasdal.
Een meanderende rivier
Als een rivier niet met hoogteverschillen te maken heeft en het hele jaar door genoeg water krijgt zal hij gaan meanderen. Dit houdt in dat de rivier in de buitenbocht harder stroomt dan in de binnenbocht. Hierdoor zal de grond in de buitenbocht weg worden geschuurd (erosie) en zal er in de binnenbocht alleen maar afzetting (sedimentatie) plaatsvinden. op deze manier ontstaan de lussen van een meanderende rivier.
Nog even over de route:
Deze earthcache is een wandeling van ongeveer 2.5 km. Niet gebruikelijk voor een earthcache maar voert je wel door een prachtige omgeving. Ik heb een paar waypoints en voor de terugweg twee 'via-punten' toegevoegd. Wanneer je deze volgorde aanhoudt is naar mijn mening de wandeling het mooist. En laat je beide kanten van de oude Maasarm zien!
Hoe deze cache te loggen;
Mail ons naar het account ec.schuitwater@gmail.com de antwoorden op de volgende vraag:
Zoals eerder aangegeven is de route over het Maasterras het mooist wanneer je de opgegeven waypoints volgt. Weet ook dat een stuwwal normaal gesproken een afgeronde vorm heeft.
De vraag;
Let bij de waypoints eens goed op de vorm van het terras en beschrijf in je eigen woorden hoe je kunt zien met welk soort terras je te maken hebt?
Optioneel:
- Foto's bij uw log van dit prachtige natuurgebied zouden we heel erg leuk vinden.
banner
Additional Hints
(No hints available.)