Beleef de Delta: STEUR Multi-cache

Beleef de Delta STEUR

Steur verdwaald in labyrint…..

De held in het verhaal hier is de Europese Atlantische steur (Acipenser sturio) en het gaat over zijn relatie tot de kier in de Haringvlietdam, waar al jaren over gesproken wordt. Na de watersnoodramp van 1953 zijn onze zeearmen voor de veiligheid vakkundig dichtgetimmerd met de Deltawerken. De laatste jaren wordt steeds duidelijker welke desastreuze gevolgen dat heeft voor natuur en economische sectoren als beroepsvisserij en recreatie. Eén van de benodigde maatregelen zou zijn de abrupte overgang van zoet naar zout weer meer geleidelijk te laten verlopen, dat kan door de Haringvlietdam op een kier te zetten.

De steur is eigenlijk de dino onder de vissen, de steurenfamilie met 27 soorten is al zo’n 200 miljoen jaar oud. Deze tot de verbeelding sprekende oervis kan 3,5 meter lang worden, is bekleed met beenplaten en heeft roodbruine ogen. Het is een trekvis die zijn leven deels in zoet en deels in zout water doorbrengt. Als een stofzuiger tast hij met z’n vier snorharen over de bodem op zoek naar voedsel. Deze beschermde diersoort is meer bedreigd dan de zwarte neushoorn of de reuzenpanda. Steuren zijn beroemd vanwege de kaviaar, een delicatesse die wel het “zwarte goud” genoemd wordt.

De steur hoort bij Nederland als deltaland. In de jaren ‘50 werd de laatste steur echter uit de Waal gevist. Vies water, overbevissing en teveel stuwen en sluizen in de rivieren, leidden tot dit uitsterven van de steur in Nederland. De afgelopen tientallen jaren is het water weer schoon, de steur beschermd en zijn vele vistrappen gerealiseerd. Reden voor ARK Natuurontwikkeling en het Wereld Natuur Fonds om in 2012 47 jonge steuren uit te zetten in de Waal en de Nieuwe Maas. En er volgen er meer.

P            Parkeerplaats:  N 51° 49.860  E 004° 05.665

Je loopt door de duinen, maar kom je nu aan zee? Vroeger was hier getij met eb en vloed, dat kun je zien aan de nog aanwezige gors. Een gors is een plaat die meedoet met het getij, nat bij vloed, droogvallend bij eb, meebewegend ook met de waterbeweging door opslibbing en erosie door afkalven.

1)          WP1  N 51 49.722 E 4 05.661

Vogelreservaatbord: welke vogels staan erop:

een gors en twee ganzen a=4

een eend en twee lepelaars a=8

een gors en twee kieviten a=0

2)          WP2  N 51° 49.9a9  E 004° 05.312

Hoeveel damgaten zijn er te zien in de Haringvlietdam? Trek de cijfers van elkaar af, dat  levert b

Jonge steuren worden geboren in de rivier en wonen dan eerst enkele jaren in de overgang van zoet naar zout. Het brakke voedselrijke getijdengebied is hun natuurlijke domein. Hier groeien ze op tot volwassen dieren, die vervolgens de zee op gaan om daar nog verder te groeien tot geslachtsrijpheid. Een natuurlijke  overgang van zoet naar zout is dus niet abrupt maar geleidelijk, brak water dus!

Bij de Haringvlietdam zwemmen steuren tegen een barrière aan, ze kunnen er niet door. Openingen in de damwand zijn er alleen om zoet water te spuien, niet om zout water in te laten, dat wordt voorkomen.

Steuren herkennen de geur van hun “eigen” rivier: waar ze zijn opgegroeid, daar willen ze naar terug om te paaien en eieren af te zetten. Vissen ruiken van alles, ook elkaar of hun vijanden.  Ze hebben neusgaten en ook smaakgeurpapillen op hun huid, het is een soort proeven via het water.

Een barrière in de zeearmen betekent een probleem in de levensloop van veel trekvissen (ook bijvoorbeeld voor paling, houting, Atlantische zalm en zeeforel)

3)          WP3  N 51° 50.207 E 004° 04.9b4

Is het water hier zoet of zout, proef maar! In zee zit best veel zout, ongeveer 35 gram zout per liter, dat is zoiets als 2 a 3 theelepels zout oplossen in een glas water. Niet lekker, voor ons ook ongezond……bijzonder dus dat sommige vissen gewoon heen en weer kunnen trekken tussen de zee en het zoete rivierwater. Zie je hier schelpen op het strand, die horen bij de zee……snap je waarom het water zo smaakt hier? Wat is er eigenlijk aan de hand met die boom die hier in het water staat?

Loop even omhoog voor een wijds uitzicht naar:

4)          WP4  N 51° 50.227  E 004° 04.934

Hoeveel windmolens staan er op/bij de Haringvlietdam?  Dit aantal is c 

5)          WP5 N 51° 50.584 E 004° 04.4c0

Hoeveel gaten zitten er in de waaier waar je op staat bij het infobord? Trek de cijfers van elkaar af, dit is d

6)          WP6   N 51° 50.6dd  E 004° 04.196

Welk woord op het infobord doet je aan Venetië denken, neem voor e de rangorde in het alfabet van de beginletter van dit woord, dit is e

7)          WP7   N 51° 50.608  E 004° 03.9e3

Met hoeveel bouten zit de voet van de windmolen vastgeschroefd? Eerst stapeltellen van dit getal en er dan nog 4 bij optellen levert f

Loop verder over het strand, heb je water geproefd in het begin? Doe het hier nogmaals!

8)          WP8  N 51° 50.ff9  E 004° 04.0f4

Welke nummer heeft deze strandpaal?  Stapeltellen levert g

Als een Steur groot genoeg is geworden trekt hij de zee op en leeft daar als een bodemvis. Met de vier tastdraden op z’n kin zoekt een steur in de bodem naar prooien zoals wormen, slakken, schelpdieren, krabbetjes en kleine visjes.

9)          WP9  N 51° 50.734  E 004° 04.15g

De Voordelta is een ideaal levensgebied voor jonge Atlantische steuren. Vooralsnog is de steur een beschermde vissoort. De vissers zijn hierover ingelicht. Er zijn uitgezette steuren die gekweekt zijn in Bordeaux Frankrijk, de laatste plek in Europa waar nog Atlantische steur voorkomt. Ze dragen een tag met nummer en moeten weer vrij worden gelaten als ze meekomen in de sleepnetten van de vissers. Sportvissers dromen ervan dat er op een dag weer gewoon op steuren gevist kan worden, ze vinden dat supergaaf, een heus gevecht met zo’n vis van 1-3 meter lengte en 100-150 kg zwaar!

Het Wereld Natuur Fonds en ARK willen er met hun inspanningen voor de steur voor zorgen, dat er over tientallen jaren weer gezonde steuren in de Nederlandse rivieren zwemmen, die voldoende voedsel kunnen vinden en hun pendeltocht tussen zee en rivieren zonder barrières kunnen maken. 

Ga nu terug door het tunneltje, dat ook bedoeld is voor dieren als ecoduct, zie de loopranden aan weerszijde, voor met name padden en kikkers.

Hoeveel dieren worden op het tekstbord over de Voordelta genoemd, dit aantal is h

10)       WP10  N 51° 50.48h E 004° 04.602

Er bevind zich hier ergens een levensreddend middel , maak een stapeltelling van de letters van de kleur van de opbergplek hiervan, dit is i

11)       WP11  N 51° 50.539  E 004° 04.ii4

Welk dier hang hier ondersteboven? De rangorde in het alfabet van de beginletter van dit dier met stapeltelling van de cijfers levert j

Ook voor steuren gaat het om geleidelijke overgangen. Veiligheid voor steuren om op te groeien is te vinden in ondiep water, moerassen en kreken, in beschutting van planten, riet of bomen zoals wilg. In zulk soort wateren is meestal ook volop voedsel te vinden. Een estuarium, zoals de overgang van zoet naar zout wordt genoemd, is van nature voedselrijk. Want bij het eindpunt van de rivier, op de grens van de zee en land, bezinkt van alles. Omdat het water er ondiep is, komt zonlicht tot op de bodem en kunnen waterplanten en algen er goed gedijen.

12)       WP12    N 51° 50.4j5 E 004° 05.039

Hoeveel is de afstand naar Hellevoetsluis op de ANWB paddenstoel, stapeltellen levert k

13)       WP13 - de cache  N 51° 50.k2k E 004° 04.(a+j)0(h+1)

Als je nog even doorloopt zie je de plek waar eigenlijk de kermis & datingsite van de vissen zou moeten zijn, waar de prachtige vrouwen en de sexy mannen elkaar zouden moeten ontmoeten, om vervolgens op te trekken naar de grindbanken verderop, naar de ondieptes van de rivier stroomopwaarts, om er te paaien.

Laten we afscheid nemen van de dam……

Deze cache is geplaatst met toestemming van het recreatieschap Haringvliet

Honden zijn welkom van 1 oktober tot 1 april