Skip to content

Waterwerken bij Wijk Multi-cache

This cache has been archived.

JerryW&A: Is voor onbepaalde tijd gearchiveerd.

More
Hidden : 3/20/2013
Difficulty:
2.5 out of 5
Terrain:
2.5 out of 5

Size: Size:   regular (regular)

Join now to view geocache location details. It's free!

Watch

How Geocaching Works

Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions in our disclaimer.

Geocache Description:


Waterwerken bij Wijk & Aalburg

Let op: Gebruik wandel- en fietspaden! Het is niet nodig wegen over te steken!

De Maas stroomt al sinds jaar en dag vanuit Midden-Frankrijk, door België, bij Maastricht Nederland binnen. De Maas legt vanaf zijn bron tot hier zo’n 850 kilometer af. Deze afstand verschilt nogal door de tijd heen. Het neerleggen van grind, zand en slib in het lagere deel van Nederland zorgde ervoor dat de rivier zich vaak verplaatste. Ook menselijk ingrijpen heeft de loop van de rivier beïnvloed.



 Ter hoogte van Heusden heeft de Maas zijn loop ook vaak aangepast. Verschillende mensen hebben al in de 19e eeuw nagedacht over een nieuwe loop van de Maas. In 1819 is er het eerste plan van Jan Blanken. In 1823, 1864 en 1879 komen er nog meer plannen.
In 1883 worden de plannen besproken in de politiek, waarna er een wetsvoorstel komt om de scheiding van Maas en Waal waar te maken. In 1885 wordt er daarom een regeringsontwerp gemaakt. Hieraan heeft de vermaarde ingenieur Cornelis Lely ook meegewerkt.
Het regeringsontwerp wordt aangenomen en de plannen voor de uitvoering gemaakt. Deze plannen maken een einde aan de situatie zoals die in het bovenstaande kaartje te zien is. Het plan is namelijk om de Maas vanaf Hedikhuizen af te laten snijden naar Heusden. Vanaf Heusden voert het traject dan met flauwe bochten richting Drimmelen. Hier was al de Biesbosch, wat in vroeger tijden op een flinke binnenzee leek. Om plaats te maken voor deze nieuwe rivier moest er heel wat gegraven worden.

Aanleg van de Bergsche Maas wordt gedaan in riviervakken. Zoek deze riviervakken met deze tekst en Google Earth. Gebruik eventueel ook de afbeelding 'rivierenkaart dorpsnamen'.
Het werk begint bij het vak Dussen-rivier Amer in 1888, verlaat door de strenge winter van 1887. Door een stormvloed in 1889 worden de werken opnieuw bedreigd, maar het water blijft net onder de kruin van de dijken. De werken worden voor de helft uitgevoerd door graafmachines, die ook wel heel deftig excavateurs genoemd worden,  en door arbeiders met schep en kruiwagen.
Het tweede vak is Hedikhuizen-Heusden. Dit is echter lastig omdat dit op het droge moet gebeuren; er kan dus niet gebaggerd worden.  Er is daarom slechts één graafmachine beschikbaar, en natuurlijk een heleboel arbeiders. Het werk wordt echter ook bemoeilijkt door een enorme toestroom van grondwater. Bemaling heeft hier niet genoeg effect. Later wordt besloten het vak vol te laten lopen met water en wordt er alsnog gebaggerd.



Het derde vak is Dussense Gantel – Hagoort. Hagoort lag ter hoogte van Meeuwen, maar is in de rivier ‘verdronken’.
Ook in dit vak zijn weer problemen. Afwatering is namelijk nodig voor de omliggende polders. Hierin wordt voorzien door de sloten aan te  sluiten op het Noordelijk afwateringskanaal. Deze is door middel van duikers aangesloten op de nieuwe rivier.
Het vierde en laatste vak: Aalburgse Dijk – Hagoort. Dit is een flinke klus en wordt opgedeeld in twee stukken. Dit ook om de dijken die er doorheen lopen te sparen. Het graven van dit stuk zorgde ervoor dat buurdorpen werden gescheiden. Doeveren kwam namelijk los te liggen van de dorpen Drongelen, Eethen en Genderen. Er komt hier later wel een veerpont.
Laatste hindernis is echter Gansooijen. Dit gehucht was er al vanaf mensenheugenis. Het was ook een belangrijke verbindingsweg tussen Waalwijk en omstreken en het land van Heusden en Altena. Er lag ook een kasteeltje, dat de werkzaamheden door verzakkingen nogal ophield.

Beginpunt geocache
 
Ga naar: N51 44.717 E5 06.812
 
Voor waypoint 1 van deze geocache los de volgende 2 puzzels op:
 
Welk buslijnnummer gaat vanaf hier naar ’s Hertogenbosch?
  • 121 --> A= 110
  • 135 --> A= 120
  • 227 --> A= 130
Gebruik voor deze vraag de tekst en de spoilerfoto 'rivierenkaart dorpsnamen'.
De Bergsche Maas is in 4 (nummer 1 t/m 4)vakken gegraven. Welke vaknummers kom je, vanaf Hedikhuizen stroomafwaarts gaande, tegen?
  • 1-4-3-2 --> B=4
  • 4-1-3-2 --> B=6
  • 2-4-3-1 --> B=8
 Loop via: N51 44.506 E005 06.898
WP 1: N51 44.(A*3+4) E005 06.(A*B-63)
 


Waypoint 1:
Vanaf hier kun je de Heusdense brug zien. In 1894 begon de bouw van de eerste brug om de oversteek te kunnen maken over de Bergsche Maas. Deze vakwerkbrug was opgebouwd uit een imposante staalconstructie met overspanningen van 110 meter.  De brug werd geopend op 1 maart 1904.
De eerste brug heeft in de Tweede Wereldoorlog heel wat meegemaakt. Nederlandse troepen werden overal onder de voet gelopen. Daarom is 3 dagen voor de capitulatie, in de vroege ochtend van 11 mei 1940, om 6.00u de brug opgeblazen. Hierdoor probeerde men de Duitsers af te remmen in hun Blitzkrieg. Veel hielp het niet. De brug werd ter plekke gerepareerd en was weer klaar voor gebruik in maart 1941.
 
Welk ANWB-fietsknooppuntnummer is hier het dichtste bij?
  • 57 --> C= 14
  • 60 --> C= 17
  • 63 --> C= 20
  • 66 --> C= 23
Welke kleur heeft de grote pijl op de wegwijzer?
Bereken de woordwaarde (A=1 - Z=26) van de kleur. Antwoord = D
 
Zoek een aanwijzing die met het waterschap Rivierenland te maken heeft. Stapeltel de getallen tot één cijfer. Antwoord = E
 
WP2 = N51 44.(A*3+C+11) E005 0(D/9).0(E*3)
Neem niet de kortste route! Loop via: N51 44.(D-20)2 E005 06.(B+1)(B/4)(B/2)
 
 
Waypoint 2:
We staan nu op een plek die in de oorlog erg belangrijk was voor de Duitsers. Vooral aan het einde van de oorlog. De geallieerden bevrijdden namelijk steeds meer gebieden totdat ze rond november 1944 bij de Bergsche Maas kwamen. Alle Duitsers trokken zich vanaf september 1944 terug achter de Heusdense brug. In deze tijd brachten de Duitsers springladingen aan op de brug en verschansten zich in een kazemat die op deze plek stond. Zo konden ze vanaf hier de brug onder schot houden, en desnoods opblazen. Er kwamen ook versterkingen; men wil hier standhouden. Nadat ze in Heusden en omgeving veel schade hebben aangericht gaat op 5 november 1944 de laatste Duitse soldaat de brug over. Die dag word rond 4 uur ’s ochtends de brug opgeblazen, voor de tweede keer in zijn bestaan.



Dit is het begin van een lange, moeilijke strijd aan een nieuw front. Van beide kanten zijn er zware beschietingen waarbij veel schade ontstaat. Degenen die durven oversteken van Duits gebied via de Biesbosch naar Geallieerd gebied in Brabant worden de Biesboschcrossers genoemd.
Eind december 1944 wordt er een Poolse verkenningsmissie uitgevoerd. In snelle boten gaan ze de rivier over en moeten ze in kaart gaan brengen hoe groot de Duitse troepenmacht nog is. Maar er blijkt bijna geen tegenstand van Duitsers te zijn.  Kort hierna wordt dan ook dit deel van Noord-Brabant bevrijd.
Een jaar na de oorlog is de Heusdense brug weer in oude glorie hersteld. In 1971 is de brug overgedragen aan de provincie Noord-Brabant. Zij gaven in 1987 de opdracht om te beginnen met het bouwen van de huidige tuibrug. Het word een tuibrug genoemd omdat het wegdek hier aan tuien (dikke kabels) is opgehangen. Die kabels zijn weer verbonden met de pylon in het midden.
Deze nieuw brug werd naast de oude gebouwd en in 1989 opgeleverd. De oude brug is pas in 1996 gesloopt.
 
Hoeveel tuien telt de nieuwe brug in totaal?
Antwoord * 11= F
 
Zoek in de buurt een gedicht over de brug.  Bereken de waarde van de eerste regel van het gedicht(A=1 - Z=26).
Antwoord = G
 
Waypoint 3: N51 44.(F-15) E005 0(D/9).(G*2 – 51)
 
 
Waypoint 3:
Vanaf dit waypoint heb je zicht op de Eilandse brug. Deze brug wordt ook wel de Nederhemertse brug genoemd. De brug die er nu ligt is de derde brug over het Heusdensch kanaal. Van 1893-1896 is de eerste brug gebouwd. Dit was een majestueuze draaibrug, met prachtige poortgebouwen. Zie de foto.
Ook deze brug werd, als vertragingstechniek tegen de Duitse troepen, door de Nederlandse troepen zwaar beschadigd. Omstreeks 5.45u in de ochtend blies men het draaibare deel van de brug op. De brug is echter snel gerepareerd door de scheepswerf De Haan & Oerlemans uit Heusden en is al weer klaar voor gebruik in oktober 1941.



Op 5 december 1944 wordt de brug echter opnieuw opgeblazen. Nu door de Duitse troepen, om de geallieerden tegen te houden. Bij deze explosies blijft er bijna niets over van de brug. De markante poortgebouwen worden onherstelbaar beschadigd. Daarop komt er in 1946-1947 een nieuwe brug van het type Callender-Hamilton. De historie van die nieuwe brug is bijzonder, zoals we lezen in het volgende verhaal.
In 1938 wordt door de firma Callender-Hamilton in Thornton Heath (Engeland) een stalen verkeersbrug gebouwd. De brug is een vakwerkbrug, samen te stellen uit onderdelen zoals hoek-en UNP profielen, schets- en verbindingsplaten en veel bouten en moeren. Alle onder- delen, ook de bouten en moeren (hoofdzakelijk M24 en M36), worden thermisch verzinkt. De brug is bestemd voor Naïrobi en wordt vanuit Engeland verscheept via de havenstad Mombasa. Echter verder dan de kade in Mombasa komen de brugdelen niet. Vanwege het uitbreken van de tweede wereldoorlog blijft de brug in Mombasa liggen. In begin 1946 wordt de brug teruggezonden naar Engeland. Direct na het beëindigen van de tweede wereldoorlog koopt het Nederlandse Ministerie van Verkeer en Waterstaat de brug in Engeland. De brug wordt over het Heusdensch Kanaal gelegd. De doorvaarthoogte van de brug is ca. 20 meter. In 1947 wordt de brug, met slechts één smalle rijbaan, voor het verkeer opengesteld. En na 63 jaar trouwe dienst gesloopt eind 2001.
Deze brug is er echter ook niet meer. De brug kon de laatste jaren de aanzwellende verkeersstroom niet goed meer verwerken. Daarom kwam in 2002 er de huidige brug met de keersluis.


Vind de antwoorden van de volgende twee vragen in de tekst bij WP1 en WP3.
Welke brug werd (aan het begin van de oorlog) als eerste opgeblazen door de Nederlandse troepen?
  • Heusdense brug --> H= 4
  • Eilandse brug --> H= 5
Hoeveel tijd zat er tussen deze explosies?
  • Vijf minuten --> J= 1
  • Tien minuten --> J= 2
  • Vijftien minuten --> J= 3
  • Een half uur --> J= 4
Zoek bij WP3 een bord over binnenvaart. Stel dat het grootste schip maximaal beladen is. Aan hoeveel vrachtwagens staat deze lading dan gelijk?
Antwoord = K
 
Cache = N51 44.(K-(J*15)-(J*30) +8) E005 0(D/9).(A*H+2)
 

A

B

C

D

E

F

G

H

I

J

K

                     

Gelegd in overleg met D. van den Water, Gemeente Aalburg
 

Je kunt de antwoorden van de puzzel controleren op GeoChecker.com.

Additional Hints (Decrypt)

Baqre qr irefgrraqr gbat?

Decryption Key

A|B|C|D|E|F|G|H|I|J|K|L|M
-------------------------
N|O|P|Q|R|S|T|U|V|W|X|Y|Z

(letter above equals below, and vice versa)