Landgoed Keukenhof: van Strandwal tot Bollenteelt Multi-Cache

This cache has been archived.

GeoGuy: Je cache is door mij gearchiveerd in verband met het te lang op disabled staan.

Mocht de cache, of onderhoud van de cache, aan je aandacht ontsnapt zijn, en je de cache alsnog weer nieuw leven wilt inblazen, dan graag even een berichtje via email.
Als de cache binnen 3 maanden hersteld of herplaatst is, wil ik de cache wel terughalen uit het archief, mits deze aan de dan geldende voorwaarden voldoet.

More
Hidden : 9/8/2012
Difficulty:
2 out of 5
Terrain:
3 out of 5

Size: Size: regular (regular)

Join now to view geocache location details. It's free!

Watch

How Geocaching Works
Looking for a different adventure?

Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions in our disclaimer.

Geocache Description:

Deze cache is geplaatst in samenwerking met Landschapsbeheer Zuid-Holland ter gelegenheid van de Open Monumentendag op 8 september 2012 bij kasteel Keukenhof. Deze wandeling van ruim 7 km voert u dan ook door een gebied waar vele landschapstypen bij elkaar komen.

Op Open Monumentendag (08-09-'12) werd de cache daadwerkelijk neergelegd en kon hij voor het eerst gevonden worden. Op die dag stond er ook een kraampje van Landschapsbeheer waar mensen die kennis wilden maken met geocaching een gps konden huren en uitleg kregen over geocaching.

Het landschap vertelt meer dan je in eerste instantie zou denken. Diverse overblijfselen en zichtbare elementen in het landschap vertellen een verhaal over het ontstaan van het gebied. Door deze elementen te herkennen komt deze geschiedenis tot leven.

Het ontstaan van het landschap

Strandwallen / Oude Duinen
Het landschap van de Duin- en Bollenstreek, waar het Keukenhofbos in ligt, is een zogenaamd strandwallenlandschap. Vijfduizend jaar geleden werden door de zee zandbanken evenwijdig aan de kust afgezet: de strandwallen. Deze zandbanken worden de Oude Duinen genoemd. De kust bleef daarna verder groeien tot in de Romeinse tijd. Doordat de wind vanaf zee kwam, werd het zand dat uit de zee kwam opgehoopt. Het opgehoopte zand werd vastgehouden door planten. Zo ontstonden er duinen van 10 meter hoog en soms wel 10 kilometer breed. De duinen strekten zich over een heel groot gebied uit, de huidige Duin- en Bollenstreek.

Veengronden
Tussen de strandwallen lagen zandvlakten. In de laagste delen van de zandvlakten ontstond een moerassig gebied, waar veen werd gevormd. Er groeiden struiken en bomen zoals wilgen, elzen en iepen. Dit zompige gebied was heel moeilijk toegankelijk. De laagst gelegen delen waren te nat voor weiden, maar door het graven van veel sloten voor ophoging kon er nog hakhout worden gepoot.

Bossen
Na het begin van onze jaartelling raakten de strandwallen bebost met vooral beuken, eiken en iepen. Omstreeks 200 na Chr. waren er dichte bossen tussen Katwijk en Haarlem. De Romeinse keizer Claudius sprak in zijn krijgsbrieven over ‘de meedogenloze wouden tussen Sassenheim en Alkmaar’. In de Romeinse tijd boden deze bossen een natuurlijke bescherming tegen de Romeinen.

Jonge Duinen
De groei van de strandwallen eindigde in de Romeinse tijd. Enkele eeuwen daarna brokkelde de kust juist langzaam af. Er waaiden door een veranderend klimaat met een sterk toegenomen stormfrequentie grote hoeveelheden zand op tot hoge duinen direct achter het strand. Het stuifgeweld vormde duinen tot 40 meter boven NAP in een smalle strook, enkele kilometers breed, vlak aan de kust. De zogenaamde Jonge Duinen lagen voor een deel over de Oude Duinen.


Ontbossing en bebossing
Ook de mens heeft het landschap van de Duin- en Bollenstreek bepaald. Omstreeks het jaar 700 is men begonnen met het egaliseren van de veen- en duingronden door het rooien van de bomen en struiken. Zo ontstonden de geestgronden: geschikt voor de akkerbouw en veeteelt. Door de schaarse begroeiing, het hakken van hout en begrazing stoof het zand landinwaarts en bedekte het oude duinlandschap. Akkers, boerderijen, zelfs dorpen werden bedolven en bedreigd door zandstormen. Rond 1800 ging men de verstuiving tegen door bebossing van de duinen met dennen, sparren en loofbomen. In de omgeving van Aerdenhout en Bloemendaal kunnen we daar nu nog van genieten.

Bollenteelt en de situatie nu
In diezelfde periode komt ook de bollenteelt op in dit gebied. De geestgronden blijken daarvoor namelijk uitermate geschikt. Het landschap is nu als volgt onder te verdelen:
  1. De hoge zandgronden (geestgronden): oude strandwallen waar het zand van is weggeblazen.
  2. De veenweiden: lage zandgronden die bedekt zijn met veen en waar nu veeteelt plaatsvindt: niet geschikt voor de bollenteelt.
  3. De strandwallen: hier is nog weinig van over. De meeste plaatsen in de omgeving liggen op oude strandwallen en daarnaast is nog het Keukenhofbos over. Graaf van Lynden, die het kasteel Keukenhof en bijbehorend bos tot voor kort bezat, heeft ervoor gezorgd dat dit stuk grond niet werd afgezand ten bate van de bollenteelt.


De cache

Zorg dat je onderstaande beschrijving bij je hebt als je op pad gaat! De beschrijving bij de waypoints in de GPS is verkort en kan voor het beantwoorden van sommige vragen (met name vraag 3) onvoldoende zijn.

Als het heeft geregend kunnen sommige stukken van de route erg drassig zijn. Goede schoenen zijn aanbevolen. Onderweg kom je hekken en overstapjes tegen. Delen van de route kunnen erg dichtbegroeid zijn.

Vraag 1
Lees het informatiebord (let op, er zijn er hier twee vlak bij elkaar). Welke boomsoorten staan vooral in het landgoedbos?
a.) Berken en eiken --> A=4
b.) Beuken en eiken --> A=5
c.) Berken en beuken --> A=6

Vraag 2
Rondom de Keukenhof zijn op een aantal plekken nog historische landschappelijke beukenhagen te vinden. Direct na het afgraven van de het bollenland werden de kleine bollenpercelen afgescheiden met beukenhagen. Hierdoor ontstonden kleine beschermde kampjes waarbinnen de bollen werden geteeld. Naast afscherming en begrenzing van de kleine bollenpercelen waren er nog meer functies. Naar het schijnt vervulden de hagen ook een functie in het bestrijden van ziektes. Ziektes zouden naar de hagen trekken.

Kijk hier tussen de bomen door naar de bollenvelden. Zie je hier historische beukenhagen?
a.) Ja --> B=3
b.) Nee --> B=1

Vraag 3
In de beschrijving bovenaan deze cachepagina wordt het ontstaan van Jonge en Oude Duinen beschreven. De Oude Duinen zijn vijfduizend jaar geleden ontstaan toen door de zee zandbanken evenwijdig aan de kust werden afgezet. De kust bleef daarna verder groeien. Doordat de wind vanaf zee kwam, werd het zand dat uit de zee kwam opgehoopt. Zo ontstonden er duinen van 10 meter hoog en soms wel 10 kilometer breed. Enkele eeuwen later waaiden grote hoeveelheden zand op tot hoge duinen direct achter het strand. Het stuifgeweld vormde duinen tot 40 meter boven NAP in een smalle strook, enkele kilometers breed, vlak aan de kust. Deze Jonge Duinen zijn de hoge duinen waar je doorheen loopt om het strand op te gaan. Ze liggen voor een deel over de Oude Duinen.

Je staat hier op een kleine zandvlakte. Is dit onderdeel van een Jonge of Oude Duin?
a.) Jonge Duin --> C=2
b.) Oude Duin --> C=5

Vraag 4
Je komt nu op een T-splitsing met een wandelpaaltje. Achter het wandelpaaltje staat een struik.

Een makkelijke manier om bomen en struiken te herkennen is het bekijken van de bladvorm. De onderstaande struiken blijven het hele jaar door groen, dus de bladvorm is het hele jaar door te bepalen. De laurierkers heeft langwerpige, lichtgroene bladeren. De jeneverbes is een van de weinige inheemse coniferen in Nederland en heeft naalden. De leerachtige bladeren van de hulst zijn getand en voorzien van stekels.

Hoe heet de struiksoort die je hier ziet?
a.) Laurierkers --> D=3
b.) Jeneverbes --> D=1
c.) Hulst --> D=2

Vraag 5
Je komt hier op een punt waar drie landschapstypes samenkomen. Loop naar het hek.
Op wat voor landschapstype kijk je hier uit?
a.) Bollenveld --> E=6
b.) Maïsveld --> E=4
c.) Veenweidegebied --> E=0

Vraag 6
Dit stuk wandelpad is veel natter. Dat komt omdat je nu in een veengebied loopt. De planten zijn hier ook heel anders. Het ziet er een beetje uit als een moeras. Op dit punt word je geholpen om droge voeten te houden.

Waar loop je hier overheen?
a.) Pad met dwarsstammetjes --> F=1
b.) Planken --> F=4
c.) Bruggetje --> F=2

Vraag 7
Hoeveel rechtopstaande balken telt de leuning van dit bruggetje?
a.) 5 --> G=6
b.) 7 --> G=3
c.) 9 --> G=5

Vraag 8
Je staat hier boven het water. Het water dat je hier zit staat in verbinding met het water dat achter het spoor ligt, maar dat kun je vanaf hier niet zien. Zoals je weet zijn er in het Nederlands heel veel woorden om verschillende vormen van water aan te geven. Zo zijn er sloten, rivieren, kanalen, beken, vaarten, meren en plassen. Een rivier is een natuurlijk verschijnsel en heeft dus vaak grilligere en meer kronkelende vormen. Een kanaal is door mensen aangelegd en daarom vaak kaarsrecht. Waarvan is dit water een onderdeel? Gebruik de kaart op de GPS of kijk naar de vorm van het water.

a.) Een rivier--> H = 1
b.) Een kanaal --> H=2
c.) De zee --> H=3

Vraag 9
Aan bomen kun je zien of ze gebruikt zijn voor hakhout of niet. Bomen die gebruikt zijn voor hakhout hebben op lage hoogte een dikke knoest, de stoof, waar allerlei dikke takken uit ontspringen: stobben. Uit deze dikke, soms afgezaagde stammen ontspringen vervolgens dunnen takjes: telgen. Bomen die niet gebruikt zijn voor hakhout hebben een lange rechte stam die pas op grotere hoogte vertakt.

Zijn de bomen die je op dit punt ziet gebruikt voor hakhout?
a.) Ja --> I=1
b.) Nee --> I=2

Vraag 10
Je ziet hier in de verte een houtsingel. Houtsingels bieden het landschap beschutting en dienden vroeger ook als beschutting van de weg richting bijvoorbeeld ’t Huys Dever dat aan de zuidkant van Lisse ligt.

Wat staat hier op het hek?
a.) Het Zuid-Hollands Landschap --> J=1
b.) Landschapsbeheer Zuid-Holland --> J=3
c.) Erfgoedhuis Zuid-Holland --> J=5

Vraag 11
Bekijk het informatiebord. Welke vogel zie je op het bord?
a.) Leeuwrik --> K=1
b.) Roodborst --> K=0
c.) Bonte specht --> K=3

Vraag 12
Hoe heet de ’villa’ die je hier ziet?
a.) Ter Duyn --> L=5
b.) Overduyn --> L=0
c.) Duyndrecht --> L=2

Vraag 13
Op dit punt kijk je uit over het terrein van het Keukenhofkasteel. De basis van dit kasteel is in 1640 gebouwd door Adriaen Maertenszoon Block, een voormalig commandeur van de Verenigde Oost-Indische Compagnie. De laatste bewoner van het kasteel was Graaf van Lynden. Hij heeft zicht ervoor ingezet dat het landschap rondom het kasteel werd behouden.

Hoeveel verticale plankjes heeft het rechter, kleine toegangshek?
a.) 8 --> M=2
b.) 10 --> M=0
c.) 12 --> M=1

De cache
Je kunt gaan schatzoeken op:
N 52° 15.QRS
E 004° 32.XYZ

Q = A + B
R = C + D
S = E + F
X = G + H
Y = I + J
Z = K + L+ M

Om terug te gaan, ga je weer naar punt 1.

Additional Hints (Decrypt)

Gjrrqr mvwgnx inans baqre

Decryption Key

A|B|C|D|E|F|G|H|I|J|K|L|M
-------------------------
N|O|P|Q|R|S|T|U|V|W|X|Y|Z

(letter above equals below, and vice versa)


Advertising with Us

Inventory

View past Trackables

What are Trackable Items?