English description
Ice Age
During the last ice age (115,000 to 12,000 years ago) the river Maas was a braid river. In spring and summer the outlet of the river increased greatly by the large amounts of meltwater. A kilometers wide river plain with numerous gullies was flooded by the water, were gravel and sand was deposited. These sediments are still on the surface from the little town of Beugen up to the south of Limburg.
The regime of the river Maas after the ice age (15,000 to 12,000 years ago) was a bit more quieter. The temperature increased and in this period the vegetation started to grow in the floodplains. This vegetation reduced the deposit of the sediment which was transported by the river. This changed the river Maas into a meandering river, which had only one riverbed. Because there was less new river sediments the river had enough energy to cut a gorge into the old riverbed of a depth from five to seven meters.
Origin History
The meandering river Maas was a very changeable river. The meanders moved constantly through the valley, where regular meander bends were cut off and dead river arms arose. North of Beugen this feature happened and is still visible, the river cuts its own meandering off and there was a dead river arm. Since this happened there is a horseshoe-shaped depression in the landscape and is known as 'De Vilt'.
After cutting 'De Vilt' the climate changed and the temperature decreased, but this period lasted only about 1000 years. In this period the river Maas started to meander again and ancient sediments were washed away. 'De Vilt' was however out of reach of the river Maas and therefore this place still exists. After the ice age, in a warmer period, plants started to grow and the water surface of 'De Vilt' was closed. This created a thick layer of peat. Because peat is very well suited to carry out dates, we know that the trench is about 15,000 years old.
'De Vilt' remained there after the ice age as a peat bog. In the Middle Ages people discovered that peat could be used as a fuel. Therefore, the peat was excavated and dug into the deepest parts of lakes formed 'De Vilt' and 'De Kleine Vilt'. This unique aspect is still visible in the countryside with the shape of the pools, surrounding plots and the spectacular heightdifferences. The progressively lowering from the inside curve and the steep edge of the outside are still preserved after all this time!
Reconstruction
'De Vilt' is a so-called "wet nature pearl". These are natural areas with special natural values that depend on the hydrological conditions. Wet natural pearls are part of the National Ecological Structure and are restored by the province of Noord-Brabant. At 'De Vilt' several stitch holders, such as Aa and Maas Water Board, the municipality of Boxmeer and terrainadminstrator Brabants Landschap made a covenant to carry out this work. The aim of this project is to restore the special nature of 'De Vilt' so it will be healthy and sustainable habitat development for particular species.The complete reconstruction is finished in 2010.
Questions
Which 3 layers can be identified in the filled part of the meander?
In which direction is the meander moving?
Assignment
We would appreciate it if you will get a picture of yourself with the GPSr and (a part of) the meander in the background. The choice to upload a picture is free. Earth Caches were previously managed on earthcache.org, and at that time a picture was necessary to log an earthcache. Today, as part of geocaching.com this is optional, but we would like it.
Only logs from which we have recevied an e-mail with the correct answers (write an e-mail via de profile page) are valid. All logs without a recevied e-mail will be deleted!
Permission
Thanks to Brabants Landschap for granting permission.
Nederlandse beschrijving
IJstijd
Tijdens de laatste ijstijd (115.000 tot 12.000 jaar geleden) was de Maas een vlechtende rivier. In de lente en zomer was de afvoer van de rivier enorm door de grote hoeveelheden smeltwater. Een kilometers brede riviervlakte met talloze geulen werd dan door het water overstroomd, waarbij grind en zand werd afgezet. Deze sedimenten liggen nog steeds aan het oppervlak vanaf Beugen tot in Zuid-Limburg.
Het regime van de Maas werd in het Laatglaciaal (15.000 tot 12.000 jaar geleden) rustiger. Het werd iets warmer en in deze periode kwam er begroeiing in het achterland waardoor er minder sediment werd meegevoerd door de rivier. Hierdoor veranderde de Maas in een meanderende rivier, welke slechts één stroombedding had. Doordat de rivier nauwelijks nieuw sediment afzette had deze voldoende energie om zich vijf tot zeven meter diep in te snijden in de oude bedding.
Ontstaansgeschiedenis
De Maas was als meanderende rivier erg veranderlijk. De meanders verplaatsten zich constant door het dal, waarbij regelmatig meanderbochten werden afgesneden en dode rivierarmen ontstonden. Ten noorden van Beugen is dat gebeurd, de rivier sneed haar eigen meander af en er ontstond een dode rivierarm. Deze ligt sindsdien als een hoefijzervormige laagte in het landschap en staat bekend als ‘de Vilt'.
Na het afsnijden van De Vilt werd het klimaat weer kouder, maar deze periode duurde nu maar ongeveer 1000 jaar. In deze periode werd de Maas weer vlechtend en werden oude sedimenten weggespoeld. De Vilt lag echter buiten bereik van de Maas en bleef daarom bestaan. Na de ijstijd, in een warmere periode, groeide De Vilt dicht met waterplanten en riet. Hierdoor ontstond er een dik pakket veen waardoor De Vilt verlandde. Doordat veen zeer goed geschikt is om dateringen te verrichten, weten we nu dat de geul ongeveer 15.000 jaar oud is.
De Vilt bleef na de ijstijd bestaan als een veenmoeras. In de Middeleeuwen ontdekte men dat veen gebruikt kon worden als brandstof. Daarom werd het veen afgegraven en in de diepst uitgegraven delen ontstonden de meertjes De Vilt en De Kleine Vilt. Dit unieke aspect is nog steeds in het landschap te zien aan de vorm van de waterplassen, omliggende percelen en de spectaculaire hoogteverschillen. Het geleidelijk lager worden van de binnenbocht en de steilrand van de buitenbocht zijn hier na al die tijd nog bewaard!
Reconstructie
De Vilt is een zogeheten ‘natte natuurparel’. Dit zijn natuurgebieden met bijzondere natuurwaarden die afhankelijk zijn van de hydrologische omstandigheden. Natte natuurparels maken deel uit van de Ecologische Hoofdstructuur en worden in opdracht van de provincie Noord-Brabant hersteld. Bij De Vilt hebben waterschap Aa en Maas, de gemeente Boxmeer en terreinbeheerder Brabants Landschap de handen ineen geslagen om dit werk uit te voeren. Het doel van dit project is om het bijzondere karakter van De Vilt te herstellen en een gezond en duurzaam leefgebied te ontwikkelen voor bijzondere planten- en diersoorten. De complete reconstructie is in 2010 afgerond.
Vragen
Welke 3 lagen worden beschreven in het opgevulde deel van de meander?
In welke richting verplaatst een meander zich?
Opdracht
Wij zouden het op prijs stellen als je/jullie een foto maken van jezelf met de GPSr en op de achtergrond (een deel van) de meander. De keuze staat vrij deze wel of niet bij de log te plaatsen. Earthcaches werden vroeger beheerd op earthcache.org, en destijds was het plaatsen van een foto verplicht om te mogen loggen. Tegenwoordig, als onderdeel van geocaching.com is dit optioneel, maar wij zouden het wel leuk vinden.
Alleen logs waarvan een juist antwoord is ontvangen (schrijf een bericht via de profielpagina) zijn geldig.
Alle logs waarvan geen antwoord is ontvangen worden, zonder waarschuwing vooraf, verwijderd!
Toestemming
Dank aan de Stichting Brabants Landschap voor het verlenen van toestemming.
[UK] aerial photo
[NL] luchtfoto
[UK] terrain heights
[NL] hoogtekaart
[UK] the emergence of a meander
[NL] het ontstaan van een meander
The most exciting way to learn about the Earth and its processes is to get into the outdoors and experience it first-hand. Visiting an Earthcache is a great outdoor activity the whole family can enjoy. An Earthcache is a special place that people can visit to learn about a unique geoscience feature or aspect of our Earth. Earthcaches include a set of educational notes and the details about where to find the location (latitude and longitude). Visitors to Earthcaches can see how our planet has been shaped by geological processes, how we manage the resources and how scientists gather evidence to learn about the Earth. To find out more click HERE.
