Former Synagogue - Lochem - the Netherlands - Synagogues on Waymarking.com

De voormalige Synagoge te Lochem

De Joodse gemeenschap in Lochem

Van 1332 tot 1349 (vervolgingen die plaats hadden als gevolg van de pest) had de Joodse bankier Goschalco van Rekelinchusen zijn zetel in Lochem. Nadien is eeuwenlang niets meer van Joden in Lochem vernomen.
In de loop van de achttiende eeuw kwamen verscheidene Joodse families uit Duitsland naar Lochem. Een van de eerste families kreeg van de magistraat toestemming een pandjeshuis (bank van lening) te beginnen (1710).
Tegen het einde van de achttiende eeuw was er een georganiseerde Joodse gemeente met een door de magistraat goedgekeurd reglement en een Synagoge.
De groei van de Joodse gemeente zette door tot het begin van de twintigste eeuw toen zij ruim 150 leden telde.
Het gemeenschapsleven kwam, behalve in de Synagoge, tot uiting in een Joodse school, in verenigingen voor Thorastudie en vrouwenverenigingen.
In de loop van de twintigste eeuw liep het ledental van de Joodse gemeente geleidelijk terug naar 118 in 1941.
De Shoa in de Tweede Wereldoorlog vormde het absolute dieptepunt. Van de bloeiende Joodse gemeenschap in Lochem overleefden slechts 18 leden de oorlog.
De voormalige Synagoge te Lochem

Deze Synagoge is gebouwd in 1865 en op 20 oktober van dat jaar plechtig ingewijd. Het nieuwe gebouw diende ter vervanging van een achttiende-eeuws gebouw dat gestaan moet hebben tussen de huizen no. 3 en 4 aan de Westerwal.
Er zijn enkele elementen van verschillende historische bouwstijlen in gecombineerd (eclectisch).
Ter gelegenheid van verschillende jubilea heeft het gebouw tot ongeveer 1940 enkele wijzigingen ondergaan. De belangrijkste ingreep is de vergroting aan de oostzijde geweest (de muur met de blauwe Davidster). Aan die zijde is het gebouw in 1910 met een travee vergroot. Daarbij zijn de nieuwe vensters niet van gietijzer, zoals de bestaande, maar van hout gemaakt.

Bij deze verbouwing is ook het huidige plafond aangebracht. Het is van dun plaatijzer, de ornamenten zijn er in reliëf ’ingestampt’. Bij de restauratie in 1992 zijn de oorspronkelijke kleuren gehandhaafd. Door zijn afmeting, vormgeving, ornamentering en kleurgebruik is het Lochemse plafond uniek. Het is bovendien, voor zover bekend, het enige bewaard gebleven plaatijzeren plafond in Nederland.

De unieke samenwerking van Amnesty International Lochem en Stichting Synagoge met Herinneringscentrum Kamp Westerbork beleefde in 2012 haar derde lustrum. Een prestatie van formaat van de initiatiefnemers.

Vanaf 1998 organiseren Amnesty-Lochem en Stichting Synagoge in de maand april bezoeken voor kinderen uit groep 8 van de basisschool naar Kamp Westerbork.
Voorafgaand aan het bezoek verzorgt Amnesty gastlessen op school en bezoeken de kinderen de (voormalig) synagoge in Lochem. Daar is een tentoonstelling die toont wat op school is verteld: de macabere geschiedenis van voormalig Kamp Westerbork.
Er wordt dus heel wat werk verzet.

Zo stelt ook de educatieve staf van het centrum in Westerbork elk jaar weer een programma samen dat nauw aansluit bij het lesprogramma in Lochem. O.a. wordt hier het verhaal van de familie Koopman uit de Emmastraat aangehaald.
Het bezoek aan het voormalig kamp - dat steeds weer diepe indruk maakt op de kinderen - wordt afgesloten met het leggen van bloemen bij het nationale monument op het kampterrein.

Op de terugweg in de bus is elke keer weer duidelijk te merken dat de kinderen iets hebben ervaren, waar ze niet zomaar mee klaar zijn; waar schending van mensenrechten door discriminatie, racisme en willekeur zonder pardon toe leidt.

Al die jaren wordt dit project financieel breed gedragen door de Lochemse gemeenschap. Fondsen, bedrijven en particulieren maken mogelijk dat kinderen dit thema aan den lijve meekrijgen. Hopelijk blijft dat zo.

Zoals gezegd: het jubileum kreeg op een bijzondere manier gestalte. Dit jaar is het totale projectprogramma namelijk aangeboden aan blindeninstituut Bartimeus te Lochem. Uiteraard met een enigszins aangepast karakter.

Ook in Kamp Westerbork ervaart men het bezoek door deze kinderen als heel speciaal. Geheel eigen aan wat de organisatoren met dit project voorstaan, en tegelijkertijd heel bijzonder.

Op 9 mei 2012 is de jubileumbijeenkomst gevierd, vanzelfsprekend in de synagoge aan de Westerwal te Lochem.

DEEL VAN DE AGENDA 2013/2014

Zondag 26 januari 2014
15.00 uur

Trio C³, viool, accordeon en klarinet

De drie musici Carel den Hertog (viool), Coos Lettink (accordeon) en Caspar Terra (klarinet) vormen samen het in 1998 opgerichte Trio C tot de derde. Hun stijl laat zich het best omschrijven als "geïnspireerd op klezmer, Balkan- en zigeunermuziek". Door hun reizen is hun muziek inmiddels ook onderhevig is aan Turkse, Iraanse, Pakistaanse en Indiase invloeden. Door hun ontembare drang tot improviseren geven ze traditionele melodieën vaak bijzondere en onverwachte wendingen en creëren ze een uniek geluid.


Donderdag 30 januari 2014
Avond van de Poëzie

Organisatie Dag Lochem

Zondag 2 maart 2014 - 15.00 uur - ’Duo Les Fameuses’
"Les Fameuses" heeft een gevestigde reputatie en speelt sinds jaar en dag op diverse nationale en internationale podia. Als geboren entertainers zijn zij voor iedere gelegenheid in elke willekeurige setting inzetbaar. Het trio staat garant voor een onvergetelijk optreden in nostalgische sfeer, waarbij tot in de kleinste details aandacht wordt besteed aan hun performance. Hun veelzijdigheid kenmerkt zich in het feit dat zij moeiteloos switchen van klassiek naar tango, zigeuner-, salonmuziek, jazz etc.


Dinsdag 1 april 2014

Overdracht Somersetmonument; organisatie Gemeente Lochem


Maart en april 2014

Gedurende een deel van de maanden maart en april staat in de synagoge de tentoonstelling “De Geschiedenis van Kamp Westerbork” opgesteld. Deze tentoonstelling is speciaal bedoeld voor de leerlingen van groep acht van de basisscholen uit Lochem en Ruurlo. Dit als voorbereiding op het bezoek aan het Herinneringscentrum Kamp Westerbork. Het project wordt in nauwe samenwerking met de Scholengroep van Amnesty International, afdeling Lochem, uitgevoerd.


Zondag 27 april 2014
15.00 uur

Angie Cotrotsos: Alles gaat aan flarden

Een monoloog gebaseerd op het oorlogsdagboek van Klaartje de Zwarte-Walvisch. Het dagboek van Klaartje is een rauw en intens verslag van het leven op weg naar én in de kampen. Een verslag waarin voortdurend haar heldere stem doorklinkt en de vurige wens dat de waarheid ooit naar buiten zal komen.


Zondag 4 mei 2013, ca. 20.20 uur

In het kader van de 4 mei-herdenking wordt ter afsluiting van de plechtigheden in Lochem een krans gelegd bij de gedenksteen in de gevel van de synagoge. Daarna worden in de synagoge de namen voorgelezen van de in de Tweede Wereldoorlog omgekomen Joodse medeburgers van Lochem. De plechtigheid wordt omlijst met vioolspel.

(De tekst is een kopie van de tekst op de website, wij vinden het belangrijk dat er aandacht is en blijft voor dit bijzondere gebouw, maar met name voor de vervolging van minderheden, toen, nu en in de toekomst).

Status: Converted to other use Denomination/Group: Other Address: Westerwal 8 Lochem, Gelderland the Netherlands 7241 BC Relevant Web Site: [Web Link]

Recent Visits/Logs:

Date Logged Log User Rating   08/17/2021 zonnebloemen visited it 09/12/2020 poelante68 visited it 09/04/2015 Kpt. Davy Jones visited it 05/03/2015 madelief24 visited it 12/28/2013 eilers1 visited it

View all visits/logs