RM: 517730 - Winkelpand - Amersfoort
Posted by: Groundspeak Premium Member Becktracker
N 52° 09.334 E 005° 23.390
31U E 663482 N 5781034
The former shop from the end of the 19th century (now cafe Hemels) is a Rijksmonument.
Waymark Code: WM17BV9
Location: Utrecht, Netherlands
Date Posted: 01/22/2023
Published By:Groundspeak Premium Member dreamhummie
Views: 4
Download this waymark:
.GPX File
.LOC File
.KML File (Google Earth)

NL Van bron
WINKELPAND, tegenover de Krommestraat en op een perceel direct tussen de Langestraat en de Achter de Heilige Geest gelegen. Het pand kreeg een binnenplaats, omdat een venster van het naast gelegen kerkgebouw daglicht moest krijgen. Ter compensatie kon een stuk grond aan de andere zijde worden overgenomen. Dit verklaart de L-vormige plattegrond van het gebouw. Het pand werd in 1894 ontworpen door de Amersfoortse architect H. Kroes in opdracht van H.J. Klein. De winkelpui bestaat uit een grotendeels glazen oppervlak dat zich uitstrekt over twee winkellagen. Het pand werd in 1901 door Fortmann en Hehenkamp, woninginrichters, overgenomen. Het pand is ontworpen in een eclectische bouwstijl, waarin de invloeden van de neorenaissance overheersen.

In 1926 was opnieuw H. Kroes, nu bijgestaan door zijn zoon W.C.A. Kroes, verantwoordelijk voor een verbouwing, waarbij het in 1894 gebouwde achterhuis aan de winkel werd toegevoegd. Een monumentale trap en een groot glas-in-lood venster met invloeden van de Amsterdamse School werden bij deze verbouwing aangebracht.

Omschrijving
Het diepe winkelpand heeft een L-vormige plattegrond, met de voet van de L aan Achter de Heilige Geest. Op deze plattegrond is achtereenvolgens een voorhuis, een (tegenwoordig overdekte) kleine binnenplaats en een achterhuis ontworpen. Het pand bezit drie bouwlagen met een mansardedak, bedekt met blauwe Hollandse pannen.

De symmetrische voorgevel (noordzijde) heeft over de hoogte van twee verdiepingen en over de gehele breedte van de verdieping een rondboog die de winkelpui omlijst. De witbepleisterde geprofileerde boog met sluitsteen steunt op twee bakstenen pilasters, ritmisch onderverdeeld door drie diamantkoppen, die de winkelpui op de begane grond flankeren. De brede glazen winkelpui is onderverdeeld door twee pilastervormige, houten stijlen met classicistische motieven. Aan de rechterzijde bevindt zich een teruggelegen ingangspartij. De oorspronkelijk geheel glazen oppervlakten van de onderpui boven natuurstenen plint en die op de eerste verdieping worden horizontaal onderbroken door geblindeerde bovenlichten met daarop in sierletters aangebracht 'Fortmann en Hehenkamp' en 'Woninginrichters sedert 1901'. Boven de grote boog bevindt zich een in hoofdzaak bakstenen gevel, onderbroken door gepleisterde banden en een driestrooksvenster op de tweede verdieping. De twee gepleisterde banden op de eerste verdieping hebben een raakpunt met de grote boog. De overgang van de eerste naar de tweede verdieping wordt gemarkeerd door een geprofileerde lijst. Op de tweede verdieping zijn vijf banden aangebracht, die worden onderbroken door een rondboogspaarveld. Op het gesloten rondboogvenster van de serliana zijn de letters 'F.&.H.' aangebracht. De vierde en vijfde band raakt de witte stenen van de rondboog. In het midden van de rondboog is een sluitsteen met een hoofd aangebracht. De derde band markeert enerzijds het raamkalf en anderzijds de hoogte van de schouders van de schoudergevel. Op de schouders staan obelisken, die gedraaid zijn ten opzichte van het gevelvlak. Consoles met hoofden dragen de links en rechts in de gevel aangebrachte, prisma-achtige volumes waarop eveneens obelisken zijn geplaatst. De gevel wordt bekroond door een gepleisterd veld, omlijst door pilasters en een fronton, met op het veld een banderol met het jaartal "1895". Op het fronton staat eveneens een obelisk.

De achtergevel, die breder is dan de voorgevel is opgebouwd uit een bakstenen lijstgevel met twee bouwlagen en daarboven een mansardedak. In het midden wordt de lijst onderbroken door een dakkapel, waarin zich een luik met daarboven een hijsbalk bevindt. De dakkapel wordt bekroond door een fronton. De gevel bestond oorspronkelijk uit vier traveeën. Bij de verbouwing in 1926 werden de drie traveeën links vervangen door één groot rondboogvenster met glas-in-lood en daaronder drie smalle vensters. Deze vensters vormen een eenheid door de natuurstenen omlijsting. Het grote rondboogvenster is door twee stijlen in drie verticale stroken onderverdeeld. Het glas-in-lood heeft een abstracte voorstelling en is bijzonder rijk aan kleur. De rechtertravee is behouden, in zoverre dat het venster in de begane grond gewijzigd is in een deur, met bovenlicht. Op de tweede bouwlaag bevindt zich het ongewijzigde tweelichtsvenster met bovenlicht.

Van de linker zijgevel is slechts het achterdeel zichtbaar. Een gesloten bakstenen gevelvlak, slechts door kleine vensters onderbroken. De rechter zijgevel wordt geheel in beslag genomen door de naast het winkelpand gesitueerde kerk. In het na 1926 nauwelijks gewijzigde interieur is de trap met het glas-in-loodvenster van betekenis. Detailleringen van de houten balustrade zijn beïnvloed door de vormen van de Amsterdamse School. Op de zolder van het achterdeel nabij het luik bevindt zich een hijsrad.

Waardering
Het winkelpand is van algemeen belang vanwege zijn architectuurhistorische waarde als gaaf voorbeeld van een in eclectische bouwstijl ontworpen winkelpand, waarin de neorenaissance overheerst. Het pand is van ensemblewaarde als beeldbepalend element in de Langestraat. Van stedenbouwkundige waarde vanwege zijn ligging op een T-kruising van straten met, vanuit de Krommestraat gezien, het pand aan het eind.
ENG From source
STORE PROPERTY, opposite the Krommestraat and located on a plot directly between the Langestraat and the Achter de Heilige Geest. The building was given a courtyard, because a window of the adjacent church building had to receive daylight. As compensation, a piece of land on the other side could be taken over. This explains the L-shaped floor plan of the building. The building was designed in 1894 by the Amersfoort architect H. Kroes on behalf of H.J. Small. The storefront consists of a largely glazed surface that extends over two storeys. The building was taken over in 1901 by Fortmann and Hehenkamp, home furnishers. The building is designed in an eclectic architectural style, in which the influences of the Neo-Renaissance predominate.

In 1926 H. Kroes again, now assisted by his son W.C.A. Kroes, responsible for a renovation, in which the back house, built in 1894, was added to the store. A monumental staircase and a large stained glass window with influences from the Amsterdam School were added during this renovation.

Description
The deep retail building has an L-shaped floor plan, with the foot of the L at Achter de Heilige Geest. On this floor plan successively a front house, a (nowadays covered) small courtyard and a back house have been designed. The building has three floors with a mansard roof, covered with blue Dutch tiles.

The symmetrical facade (north side) has a round arch over the height of two floors and over the entire width of the floor that frames the shop front. The whitewashed profiled arch with keystone rests on two brick pilasters, rhythmically subdivided by three diamond heads, which flank the ground floor storefront. The wide glass storefront is divided by two pilaster-shaped, wooden posts with classicist motifs. There is a recessed entrance on the right side. The original all-glass surfaces of the lower facade above natural stone plinth and those on the first floor are horizontally interrupted by blinded skylights with 'Fortmann and Hehenkamp' and 'Woninginrichters since 1901' applied in decorative letters. Above the grand arch is a principally brick facade, interrupted by stucco bands and a three-strip window on the second floor. The two plastered bands on the first floor have a point of contact with the large arch. The transition from the first to the second floor is marked by a profiled frame. Five bands are arranged on the second floor, which are interrupted by a round-arch spar field. The letters 'F.&.H.' are engraved on the closed arched window of the serliana. fitted. The fourth and fifth band touches the white stones of the arch. In the center of the arch is a keystone with a head. The third band marks the window calf on the one hand and the height of the shoulders of the shoulder gable on the other hand. On the shoulders are obelisks, which are rotated in relation to the facade. Consoles with heads support the prism-like volumes placed on the left and right of the facade, on which obelisks are also placed. The facade is crowned by a plastered field, framed by pilasters and a pediment, with a banderole with the year "1895" on the field. There is also an obelisk on the pediment.

The rear facade, which is wider than the front facade, consists of a two-storey brick cornice with a mansard roof above it. In the middle the frame is interrupted by a dormer window, in which there is a hatch with a lifting beam above it. The dormer window is topped by a pediment. The facade originally consisted of four bays. During the renovation in 1926, the three bays on the left were replaced by one large round-arch window with stained glass and three narrow windows below that. These windows form a unit through the natural stone frame. The large round-arch window is divided into three vertical strips by two mullions. The stained glass has an abstract representation and is particularly rich in color. The right bay has been retained, insofar as the window in the ground floor has been changed into a door with fanlight. On the second floor is the unchanged two-light window with skylight.

Only the rear part of the left side facade is visible. A closed brick facade, interrupted only by small windows. The right side wall is completely taken up by the church situated next to the shop. In the interior, which has barely changed since 1926, the staircase with the stained-glass window is significant. Details of the wooden balustrade are influenced by the shapes of the Amsterdam School. There is a hoist wheel in the attic of the aft section near the hatch.

Appreciation
The retail building is of general interest because of its architectural-historical value as a neat example of a retail building designed in an eclectic architectural style, in which the Neo-Renaissance predominates. The building is of ensemble value as an image-determining element in the Langestraat. Of urban value because of its location at a T-junction of streets with, seen from Krommestraat, the building at the end.
Monument Number: 517730

Address of this Rijksmonument:
Langestraat 63
Amersfoort

Relevant Database Website: [Web Link]

Date of registration: 12/27/2000

Is This Rijksmonument open to the public ?: yes

Rate your Waymark:

Visit Instructions:
  • The requirement for logging a visit will be at least, shoot and post one nice picture of the Waymarking point.
  • Visits without a picture(s) of the WM will be deleted.
  • A few words about your visit is highly appreciated.
Search for...
Geocaching.com Google Map
Google Maps
MapQuest
Bing Maps
Nearest Waymarks
Nearest Rijksmonumenten - Dutch National Monuments
Nearest Geocaches
Create a scavenger hunt using this waymark as the center point
Recent Visits/Logs:
Date Logged Log User Rating  
MaaBo visited RM: 517730 - Winkelpand - Amersfoort 06/16/2023 MaaBo visited it
Becktracker visited RM: 517730 - Winkelpand - Amersfoort 08/26/2022 Becktracker visited it

View all visits/logs