De Schat van de Freule in de Heerlijkheid Heeze Multi-cache

Let op! Aangepast in augustus 2011 (onderaan beschrijving). De route is een wandeling van ca. 7 km en start bij kasteel Heeze. De wandeling gaat via de Herbertusbossen en de meanderende Sterkelsche Aa richting het Freule’s laantje. Na het Freule’s laantje met prachtige uitzichten over de Strabrechtse Heide ga je uiteindelijk op zoek naar de schat, die de freule in de bossen verstopt heeft.



Kasteel Heeze bevindt zich in de Heerlijkheid Heeze. Door de unieke ligging van het geheel omgrachte kasteel temidden van bossen en landerijen en de oorspronkelijke 17e eeuwse inrichting, behoort Kasteel Heeze tot de 10 belangrijkste rijksmonumenten in Nederland. Het kasteel bestaat uit twee delen. De achterste bebouwing van het kasteel stamt al uit de dertiende eeuw en droeg de naam kasteel Eymerick. Zo heet het nu nog, al staat er nog maar een vleugel overeind. In de zeventiende eeuw wilde de eigenaar het vervallen huis volledig afbreken om een om er een nieuw kasteel te doen verrijzen. Van het ontwerp van Pieter Post (groot Haags architect van o.a. Huis ten Bosch en het Mauritshuis) voor een prestigieus kasteel in het Brabantse land werd om onbekende redenen alleen de U-vormige nederhof uitgevoerd. Later werden er grote stallingen aangebouwd zodat er een binnenplaats ontstond. Sinds 1760 is het kasteel in het bezit van het adellijk geslacht Van Tuyll van Serooskerken. Het kasteel wordt nu nog steeds bewoond door de Baron van Tuyll van Serooskerken. Het is mogelijk om rondleidingen te volgen door het bewoonde gedeelte van het kasteel. Voor meer informatie: www.kasteelheeze.nl.

De Herbertusbossen liggen op het landgoed van kasteel Heeze. De oude bossen zijn genoemd naar de vroegere kasteelheren, die generaties lang Herbertus heetten. Het is in de 19de eeuw aangelegd op cultuurland en bestaat uit oud gemengd bos met veel boomsoorten. De bospaden lopen, volgens het principe van de Engelse Landschapsstijl, hevig kronkelend om de wandelaar te behagen. Bij het kasteel vloeien de Groote Aa en Sterkelsche Aa samen in de Rul. Vlak ten zuiden van het kasteel ligt het gebiedsdeel De Waarden. De riviertjes meanderen door dit gebied en in de beekdalen liggen wei- en hooilanden.

Voor 1900 leefde freule Ursula op het kasteel. Als de freule van het bos en heide wilde genieten werd zij per koets naar het begin van een speciaal voor haar aangelegd pad gebracht, het Freule’s laantje genaamd. Dit is een laan door de Strabrechtse Heide omzoomd door grillig gevormde dennen. Vanonder de bomen kon zij al wandelend genieten van de natuur zonder het risico te lopen dat de zon haar gezicht bruinde. Personen met een zongebruind gezicht waren landarbeiders, adellijke personen waren bleek. De wandeling gaat o.a. over het Freule’s laantje en brengt je uiteindelijk bij de Schat achtergelaten door de freule.

Tijdens één van mijn wandelingen door de Herbertusbossen in de Heerlijkheid Heeze-Leende, stuitte ik al struikelend over een aantal overwoekerde boomstammen plotseling op een verweerde houten kist. Het openen van de kist kostte enigszins wat moeite, maar met wat kracht kreeg ik het open en vond ik in de kist een boekje. Het was een in leer ingebonden boekje, waarop met sierlijke letters van bladgoud stond geschreven: "Dagboek van Ursula". Je begrijpt, ik was enorm verbaasd! Ik opende het boek en zag dat het het dagboek van freule Ursula van Tuyll van Serooskerken was. De freule die in de 19de eeuw op het nabijgelegen kasteel leefde. Het dagboek was niet meer geheel in tact, maar het meeste van het boekje was gelukkig nog leesbaar. Van deze bijzondere vondst moest ik even bijkomen en ik ging op een boomstam zitten. Mijn blik viel weer op de kist. Ik zag dat daarin nog meer dingen zaten, persoonlijke eigendommen van Ursula vermoedelijk. Dit was toch wel heel bijzonder! Een beetje versuft opende ik het dagboek en begon te lezen… "Dit dagboek is van Ursula Adèle Aurora van Tuyll van Serooskerken. Slechte mensen die dit lezen worden gestraft, goede mensen die dit lezen worden beloond." Zou ik een goed of slecht mens zijn, dacht ik. De freule beschreef niet alleen haar dagelijkse bezigheden in dit boekje (één van haar favoriete uitstapjes was een wandeling door het bos en langs de Strabrechtse Heide), maar ook de moeilijke keuze die ze moest maken tussen het kasteel en haar liefde voor een man. Uiteindelijk heeft ze gekozen voor het kasteel en niet voor het huwelijk, maar ze bleef treuren om de liefde die ze moest laten gaan. De laatste bladzijde was bijzonder… "Dit dagboek is nu vol. Ik verstop dit op mijn geheime plek in het bos. Ik doe het in een houten kist en in die kist stop ik een aantal waardevolle spullen. Degene die het vindt, kan mijn dagboek lezen en weet dan hoe het is om te leven op een kasteel zonder je geliefde. Een slechterik zal mij benijden en de waardevolle spullen meenemen en verkopen voor veel goudstukken. Een goedmens zal medelij met mij hebben. Mijn waardevolle spullen mag hij aan de armen geven en ruilen voor iets wat voor hem nutteloos lijkt, maar voor een ander waardevol is. Ik heb graag dat deze kist op deze plek blijft liggen: de plek waar ik me telkens even kon terugtrekken van het kasteel. Zo kunnen ook anderen het verhaal van mijn leven op het kasteel lezen. Mijn geest zal er over waken als ik dood ben…"

De Schat krijg je echter niet zomaar te pakken! Je moet hem verdiend hebben. Toon aan dat je een ware schatzoeker bent: een multi-cache leidt je onderweg steeds via aanwijzingen naar een volgende locatie. Onderweg kom je op plekken waar Freule Ursula in de 19de eeuw ook heeft rondgelopen.

Enkele aandachtspunten tijdens je zoektocht:
- In natte periode kan het zeer drassig zijn. Trek daarom de juiste schoenen aan.
- In bepaalde perioden kunnen er veel muggen zijn.
- Het is niet nodig van de paden af te wijken. De cache ligt minder dan 2 meter van het pad af.
- De schat is bedekt met boseigen elementen, graven is niet nodig. Gelieve geen prikstok o.i.d. gebruiken.
- Dek de schat weer goed af als je gelogd en geruild hebt.
- Houd je aan de regels van een opengesteld bos. Er staan hier en daar bordjes 'opengesteld', waarop je de regels kunt lezen.

Veel schatzoek plezier! Hopelijk geniet je er net zoveel van als freule Ursula en ik tijdens mijn wandeling…

De multi-cache start bij de oprijlaan naar het kasteel. Vanuit het centrum van Heeze kun je daar komen. Halverwege de oprijlaan staat een Duiventoren op N 51°22.936' E 005°34.974' (WP 1). Hoeveel duivengaten bevat de toren aan de oostzijde? Dit is A.

Loop vervolgens de oprijlaan verder op naar de poort van het kasteel op N 51°22.872' E 005°35.231' (WP 2). De poort van Kasteel Heeze wordt afgesloten met dubbele houten deuren, die zandlopervormig beschilderd zijn in rood en wit. Het zijn de heraldische kleuren van het adellijk geslacht Van Tuyll van Serooskerken. We vinden ze terug in het familiewapen dat in een gebeeldhouwde cartouche boven de poort is aangebracht.
Hoeveel rode hondenkoppen op een wit veld vind je hier? Dit is B.
Hoeveel kronen zijn er? Dit is C.
En hoeveel dakkapellen heeft het kasteel aan deze zijde? Dit is D.

Loop vervolgens met de klok mee naar coördinaat N 51°2C.7D(A/C)' E 005°35.B(C*A+B+D)' (WP 3). Hier zou je je schatzoekersinstinct voor de eerste keer hebben kunnen bewijzen, door het vinden van een schatkaart! Echter... doordat de verstopplek te gevoelig was, hebben we, minder spannend, moeten kiezen voor een digitale schatkaart (augustus 2011), te vinden via de link 'schatkaart' onder aan deze beschrijving (vóór de logjes). Print deze zelf uit! De kaart geeft de aanwijzingen voor de rest van de tocht die leidt naar de Schat van de Freule… Veel succes!!!

Opmerking 10 juli 2012: omdat de schatkaart door de website verkleind wordt en slecht leesbaar wordt kan de kaart vanaf nu ook in 4 delen worden uitgeprint!

Opmerking 25 september 2012: het bankje onderweg is vernieuwd. Spijkers zijn vervangen door schroeven...

Opmerking november 2012: Ook het aantal poten is veranderd. Deel het aantal door 2!

Opmerking augustus 2015: Helaas zijn er wat bomen gesneuveld. Bij WP 4 is de kapotte boom in het midden verdwenen. Maar er staat en stond wel een aantal oude bomen in een kring om de verdwenen boom. Hoeveel?