|
Ta skrytka, której polskojęzyczna nazwa brzmi „Architekt krajobrazu – Fontane #08”, należy do składającego się łącznie z 31 skrytek szlaku „Z parku do parku – z Theodorem Fontane w poszukiwaniu skarbów dziedzictwa przyrody i kultury”, łączącego Buckow przez Park Przyrody Märkische Schweiz, krajobrazowy park wiejski w Wollup, park miejski w Kostrzynie nad Odrą i Park Narodowy „Ujście Warty” do Słońska. Jego bohater, Th. Fontane (1819-1898), był farmaceutą, ale przede wszystkim pisarzem i dziennikarzem. Chętnie podróżował i pisał relacje ze swoich wypraw. Wędrując naszym szlakiem trafisz na jego ślady i dowiesz się więcej o jego życiu i opisywanych przez niego skarbach przyrody i kultury.
Nasze rodzime zwierzę, któremu raz po raz udaje się pokrzyżować ludzkie plany i spowodować pojawienie się w prasie nagłówków o negatywnym wydźwięku. Ten drugi co do wielkości żyjący na naszej planecie gryzoń w sposób jak najbardziej umiejętny i świadomy kształtuje krajobraz, aby zbudować dla swojej rodziny piękny dom z ogrodem zaspokajającym jej żywieniowe potrzeby.
Idea to zrozumiała i godna podziwu. Niestety, ten futrzasty architekt nie składa wniosków o pozwolenie na budowę i nie omawia swoich planów z administracja budowlaną, a na dodatek bierze w swoje posiadanie ten czy inny zbiornik wodny. Gdy zajmie jeszcze przyległe tereny nadbrzeżne, szybko staje się niepopularny wśród swoich sąsiadów, tak że najchętniej by się go pozbyto. W przeszłości my, ludzie, również skutecznie go wypieraliśmy z jego siedlisk. Jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy było stwierdzenie w 1754 r. przez jezuickiego mnicha o nazwisku Charlevoix, że ogon bobra jest „całkiem rybi”, co spowodowało, że mięso bobra zaliczono do ryb i wolno było je spożywać w okresie postu. W Brandenburgii bobrom udało się przetrwać tylko przy ujściu Haweli i nad Czarną Elsterą. Aby umożliwić odbudowę populacji bobrów, gatunek ten został wymieniony w Załącznikach II i IV tzw. Dyrektywy siedliskowej UE, a tym samym należy wspierać rozwój jego populacji poprzez stworzenie i rozbudowę europejskiego systemu obszarów chronionych (NATURA 2000) i objęcie ścisłą ochroną. W Niemczech Federalna Ustawa o Ochronie Przyrody zalicza bobra do gatunków podlegających szczególnej ochronie (§ 7, ust. 2, pkt 13) obejmując go jednocześnie ścisłą ochroną gatunkową (§ 7, ust. 2, pkt 14). Dzięki tym przepisom ochronnym populacje bobrów zdołały się dobrze odbudować.
Również reintrodukcja różnych populacji bobrów z dorzecza Elby i rozprzestrzenianie się bobrów wschodnioeuropejskich spowodowały wzrost liczebności. Liczebność populacji w Brandenburgii szacowano w roku 2015 na 2200 osobników. Liczebności populacji jednak wciąż rosną, a wraz z nimi rośnie potencjał konfliktów pomiędzy z człowiekiem. Konflikty te można przyporządkować do trzech obszarów:
Zgryzanie
Bóbr jest wegetarianinem, dlatego w jego jadłospisie znajdują się liczne gatunki roślin. Szczególnie w okresie zimowym obok kłączy roślin wodnych potrzebuje on kory drzew. Preferuje gatunki drzew o miękkim drewnie, takie jak topola, wierzba lub leszczyna, najlepiej nie grubsze niż 5 cm. Jednak w przypadku niedoboru drzew o miękkim drewnie lub młodych drzewek, korzysta również z innych drzew. Jeśli bóbr ma szczęście mieszkać koło pola z kukurydzą, rzepakiem lub burakami cukrowymi, albo koło jabłoni, nie może oprzeć się pokusie i korzysta ze smakołyków, które ma na wyciągnięcie ręki.
Prace ziemne
W sprzyjających warunkach bobry bardzo lubią budować nory w ziemi. Nie zwracają przy tym uwagi na obowiązki związane z bezpieczeństwem ruchu, dlatego może się zdarzyć, że zapadnie się przebiegająca wzdłuż brzegu droga lub zwierzęta na łące (nie tylko gospodarskie) wpadają do bobrowych jam. W czasie powodzi bobry chętnie kopią nory w wałach przeciwpowodziowych, aby znaleźć suche schronienie.
Podtopienia
Jeśli niewielkie cieki wodne lub rowy są zbyt płytkie dla bobrów (poniżej 60-80 cm), to spiętrzają one w nich wodę. W tym celu, bobry budują w starannie wybranych miejscach stabilne i skuteczne tamy z grubych gałęzi, które uszczelniają resztkami roślin i błotem. W ten sposób osiągają swój cel, aby wejście do żeremia znajdowało się pod wodą i zapewniało ochronę przed wrogami. Fakt, że czasami w tym celu trzeba podtopić czasem nawet całkiem spore obszary, nie jest dla bobrów zbyt istotną kwestią
Wędrując naszym szlakiem geocachingowym „Z parku do parku – z Theodorem Fontane w poszukiwaniu skarbów dziedzictwa przyrody i kultury” ślady świadczące o obecności bobrów zobaczysz jeszcze w wielu miejscach m.in. w pobliżu skrytki „Ostoja bobrów – Fontane #25“.
Skrytka jest pojemnikiem normalnej wielkości. Oprócz logbooka i ołówka może zawierać również certyfikaty dla pierwszych trzech znalazców i inne gadżety.
|
Der Cache „Landschaftsgestalter – Fontane #08“ gehört zu der Route „Von Park zu Park – mit Theodor Fontane Schätze des Natur- und Kulturerbes entdecken“, die 31 Verstecke von Buckow durch den Naturpark Märkische Schweiz, den Landschaftspark Wollup, den Stadtpark in Kostrzyn nad Odrą und den Nationalpark „Ujście Warty“ bis nach Słońsk miteinander verbindet. Th. Fontane (1819-1898) war Apotheker, aber vor allem Schriftsteller und Journalist. Er reiste gerne und schrieb Berichte über seine Reisen. Auf dieser Route begeben Sie sich auf seine Spuren und erfahren mehr über sein Leben und die von ihm beschriebenen Natur- und Kulturschätze.
Ein heimisches Tier schafft es immer wieder, die Pläne von uns Menschen zu durchkreuzen und negative Schlagzeilen in der Presse zu schreiben. Das zweitgrößte lebende Nagetier auf unserer Erde gestaltet mit seinem besten Wissen und Gewissen die Landschaft, um sich ein schönes Eigenheim mit Selbstversorgergarten für seine Familie anzulegen.
Ein nachvollziehbarer und ehrenwerter Gedanke. Doch leider stellt dieser pelzige Erdenbewohner keine Bauanträge und bespricht seine Vorhaben mit den Gemeinden, sondern besetzt obendrein noch das eine oder andere Gewässer. Wenn er dann noch die angrenzenden Uferregionen in Anspruch nimmt, macht er sich schnell in seiner Nachbarschaft unbeliebt, so dass man ihn am liebsten loswerden möchte. In vergangenen Zeiten haben wir Menschen ihn auch erfolgreich verdrängt. Dies lag unter anderem daran, dass 1754 der Jesuitenpater Charlevoix festgestellt hat, dass sein Schwanz ganz „fischig“ ist, worauf hin das Fleisch des Bibers auch in der Fastenzeit gegessen werden konnte, da der Biber den Fischen zugeordnet wurde. In Brandenburg konnte sich der Biber nur an der Havelmündung und an der Schwarzen Elster halten. Damit sich die Bestände erholen konnten, wurde er in der FFH Richtlinie (Flora-Fauna-Habitat-Richtlinie) in den Anhängen II und IV gelistet und somit ist die Art durch die Ausweisung und Entwicklung eines europäischen Schutzgebietssystems (NATURA 2000) zu fördern und zudem streng zu schützen. Außerdem ordnet das Bundesnaturschutz-gesetz den Biber zu den besonders geschützten Arten (§ 7 Abs. 2 Ziff. 13) und zugleich den streng geschützten Arten (§ 7 Abs. 2 Ziff. 14) zu. Dank dieser Schutzbestimmungen konnten sich die Bestände gut erholen.
Auch die Wiederansiedlung von verschieden Populationen des Elbebibers und des vordringenden osteuropäischen Bibers brachte einen Populationsanstieg. So wird der Bestand in Brandenburg im Jahr 2015 auf 2.200 Tiere geschätzt. Doch inzwischen wachsen die Populationen immer weiter und damit auch das Konfliktpotenzial zwischen zwei Erdenbewohnern. Die Konflikte lassen sich in drei Bereiche einordnen:
Fraß
Der Biber ist Vegetarier und damit stehen zahlreiche Pflanzen auf seinem Speiseplan. Besonders als Winternahrung benötigt er neben Rhizomen von Wasserpflanzen die Rinde von Bäumen. Am liebsten greift er auf Weichhölzer wie Pappel, Weide oder Hasel zurück, die am besten nicht dicker als 5 cm sind. Doch bei Mangel an Weichhölzern oder jungen Gehölzen bedient er sich auch an anderen Bäumen. Hat der Biber das Glück neben einem Acker mit Mais, Raps oder Zuckerrüben oder auch neben Apfelbäumen zu wohnen, kann er der Verführung nicht widerstehen und bedient sich an den Leckereien vor seiner Haustür.
Erdarbeiten
Bei geeigneten Voraussetzungen legt der Biber sehr gerne Erdbauten an. Da er dabei nicht auf die Verkehrssicherungspflichten achtet, kann es passieren, dass Spaziergänger auf Uferwegen oder auch (Nutz-)Tiere auf einer Wiese einbrechen. Bei Hochwasser nutzt der Biber gerne Dämme, um ein trockenes Zuhause zu finden.
Vernässung
Ist das Wasser an kleinen Fließgewässern oder Gräben für den Biber zu flach (unter 60 – 80 cm), staut er diese an. Dazu baut er an sorgfältig ausgesuchten Stellen wirkungsvolle und stabile Dämme aus Knüppelholz, die er mit Pflanzen und Schlamm abdichtet. Er erreicht damit sein Ziel, dass der Eingang seiner Burg sich unter Wasser befindet und damit vor Feinden geschützt ist. Dass dafür manchmal große Gebiete mit vernässt werden müssen, sieht er nicht so eng.
Auf unserer Geocaching-Route „Von Park zu Park – mit Theodor Fontane Schätze des Natur- und Naturerbes entdecken“ werden Sie Spuren der Biberaktivitäten an vielen Stellen entdecken können, z. Bsp. auch in der Nähe des Caches „Ostoja bobrów – Fontane #25“ [dt. „Biberrevier – Fontane #25“].
Der Cache ist ein regulärer Behälter, der neben Logbuch und Bleistift auch einen Travelbug, Woodcoins und andere Giveaways enthalten kann.
Hier handelt es sich um ein Naturschutzgebiet, die offiziellen Wege müssen zukeiner Zeit verlassen werden um den Cache zu finden.
|