Informatie vooraf:
U staat aan het begin van een lange tocht. Het voert u door de prachtige omgeving van Orvelte en Westerbork.
De tocht kan per fiets afgelegd worden. Met een auto zult u niet overal kunnen komen, of u moet langere stukken willen lopen.
Een paar honderd meter bestaat uit zandpad, welke in natte tijden wat lastig te passeren zal zijn.
Na ca. 16,5 kilometer heeft u uw doel bereikt. Onderweg zult u opdrachten moeten doen EN 10 letters moeten vinden met een daarbij behorend getal. De tocht zal tussen 2,5 en 4 uur in beslag nemen.
Deze HOOFDletters zijn te vinden bij waypoints waar u de melding LETTER krijgt. Vergeet ze niet!!
De berekeningsletters zijn klein.
Terugkeren naar het eerste waypoint kan door het eerste waypoint weer op te zoeken óf u volgt de daarvoor door ons gemaakte trail “Terug naar de bron”. Zo pikt u nog wat caches mee. De terugtocht is ca 6,5km.
Benodigdheden: Smartphone met qr code scanner. Eventueel pen en papier.
Wij danken de volgende mensen en instanties:
Gemeente Middendrenthe;
WDO Delta;
Staatsbosbeheer, Evert Thomas
Boer Willems, Zuidveld. Boer Enting, melktap Zuidveld;
Sven van der Veen, Henry,
De zoektocht naar het graf van De reus van Nijsingh!
Drenthe dat vroeger gekenmerkt werd door armoede, en waar het vak van schaapherder (scheper) niet erg hoog in aanzien stond telde rond 1800 nog zo'n 250 schepers. Schapen waren hard nodig voor de mest, en hei was er overal genoeg. Met de komst van de kunstmest veranderde die noodzaak, en verdween de een na de andere schaapskudde uit het landschap, inclusief herder. In Westerbork hield men vol.
Ook vandaag de dag loopt het Schoonebeeker ras, dat ook heden ten dage nog steeds puur en onvermengd rond graast op de hei tussen Westerbork en Orvelte. De kans is dan ook aanwezig dat u tijdens deze cache route de scheper en zijn schapen onderweg nog ziet.
Deze cache gaat over zo’n vroegere scheper die hier op de schrale gronden tussen Orvelte en Westerbork leefde. Uit overlevering wordt gerept over ene Harald. Harald leefde toentertijd net als veel andere (leen)boeren in kleine afgezonderde gemeenschappen. Vaak waren het grote gezinnen. Armoede was troef en het gezin was druk met overleven. En zo kwam het dat toen eens de jonge dochter van Harald, Marieke van Orverlterveen, over de heide liep, om wat takken te verzamelen voor het vuur. Op het heideveld werd zij verrast door twee reuzen, Ellert en Brammert. Ze ontvoerden het wichtje en namen haar mee. Vanaf dat moment sliep Marieke de ene nacht in het stro bij Ellert en de andere nacht onder de schapenvellen bij Brammert. Ze moest hard werken; poetsen, vegen, konijnen slachten, koken, ratten wegjagen en nog veel meer. Marieke werd zeven jaren vastgehouden en kreeg slaag wanneer zij de karweitjes niet uitvoerde.
Nu wil het verhaal dat Brammert op een dag Marieke commandeerde dat zij zijn baard moest scheren. Het meisje sleep het mes over een slijpsteen en streek het daarna over een leren riem, zodat het glad was afgewerkt. Toen de reus tijdens het scheren in slaap viel pakte Marieke het blinkende mes. Zij sneed met een grote haal de hals van de reus door. Zo hard ze kon rende ze weg van het hol. Teruggekomen van een rooftocht trof vader Ellert zijn zoon in een plas bloed aan. Hij begreep meteen wat er gebeurd was en zag in de verte Marieke wegrennen. Ellert greep zijn bijl en rende achter haar aan. De voorsprong van het meisje werd kleiner en kleiner. Ze was bijna bij de schaapskudde van haar ouders toen ze het dreunen van de voetstappen van de razende Ellert voelde.
Op het moment dat zij aan de klink van de deur trok, struikelde ze. De reus wierp zijn scherpe bijl in de richting van het meisje. De bijl suisde rakelings boven haar hoofd langs en bleef trillend in het hout van de deur steken. Marieke kwam net op tijd het huis binnen. Haar vader Harald schoof de grendels op de deur en Marieke was veilig. De reus trok de bijl uit de deur, om nogmaals uit te halen en deur in te slaan, maar de bijl haperde en toen hij extra kracht zette liet de bijl los en plaatste zich in het been van de reus. Hij zakte huilend in elkaar en stierf voor de deur waarachter zijn geliefde Marieke was verdwenen.
Vanaf die dag heet de grote hei -ten oosten van Westerbork- Ellertsveld, zo gaat het verhaal.
De heuvel waar de reuzenzoon begraven lag, heette Brammershoop. Alleen een straatnaam herinnert er nu aan: De Brammertshoopstraat (Eeserveen).
De beenderen van Ellert zijn echter tot op heden niet gevonden. De scheper Harald begroef de ‘reus’ op een plek welke volgens overlevering, zich ergens rondom Westerbork moet bevinden. Hij nam de exacte plaats van de reus mee in zijn graf. En jaren werden eeuwen en het verhaal van de twee reuzen en scheper Harald raakte in vergetelheid.
Tot het moment dat ene Nysingh een “reuzen gebeente” opgroef op de Topjesberg. Als bewijs van zijn ontdekking werd een tijdlang ten huize van den toenmalige schout een been tentoongesteld.
Vanaf 1575 tot in de 19e eeuw vervulden leden van het geslacht Nijsingh de functie van Schulte in Westerbork. De laatste in deze rij Hendrik Nijsingh was eerst Schulte en vanaf 1825 burgemeester van Westerbork. Deze schout hield de ware plaats verborgen. Het schijnt dat hij vlak voor zijn dood diverse aanwijzingen heeft verstopt in geheime schriften en codexen.
Al jaren zijn we bezig het geheim van deze schout te ontrafelen. In de archieven vonden wij een oud document van Nysingh met daarop aangegeven de dagelijkse route die Harald in ver vervlogen tijden nam. Hij volgde hierbij in grote lijnen de Westerborkerstroom. En op verschillende punten pauzeerde hij om iets te eten en te drinken. Het vermoeden bestaat dat hij op een van deze punten de reus heeft begraven.
Vandaag delen wij onze aantekeningen en (deel)oplossingen met u. De plek kan echter alleen worden gevonden door diegene die erin slaagt alle codes te ontcijferen die de schout Nijsingh voor u heeft achtergelaten.
Wellicht heeft u meer geluk. (Bij pech: stuur bericht naar gc95hrn@gmail.com )
