Ryszard Kaczorowski
Ostatni prezydent Rzeczpospolitej Polskiej na uchodźstwie, bohater II wojny światowej, instruktor harcerski, białostoczanin, honorowy obywatel Białegostoku.
Urodził się w 1919 roku. Przed wojną był instruktorem harcerskim. Harcerstwo było osią jego życia. Z nim najmłodszy syn rodziny pieczętującej się szlacheckim herbem Jelita związał się jeszcze przed II wojną światową. Za harcerstwo - konkretnie tworzenie konspiracyjnych Szarych Szeregów pod sowiecką okupacją - trafił w 1940 r. do celi śmierci w sowieckim więzieniu. Sto dni oczekiwał na wykonanie wyroku. Wojskowy sąd karę najwyższą zmienił na 10 lat łagrów.
Karę odbywał w Dolinie Śmierci nad Kołymą, wyrywając dla Stalina z wiecznej zmarzliny złoto. Wolność odzyskał dwa lata po aresztowaniu, po podpisaniu układu Majskiego. Potem był mundur II Korpusu, upał i cholera w Palestynie. Półwysep Apeniński. Pod Monte Cassino Kaczorowski dowodził jednym z ośrodków łączności w 2. Brygadzie strzelców. Przeszedł z Andersem cały szlak bojowy.
Po zakończeniu wojny pozostał w Wielkiej Brytanii. Powrócił też do harcerstwa. Jako absolwent londyńskiej szkoły handlu zagranicznego aż do przejścia na emeryturę zajmował się księgowością w przemyśle. Równocześnie aktywnie działał w organizacjach emigracyjnych, budując harcerstwo na obczyźnie. Włączył się w działalność Związku Harcerstwa Polskiego poza granicami kraju: był naczelnikiem harcerzy w latach 1955-1967 i przewodniczącym ZHP w latach 1967-1988. Był także komendantem reprezentacji polskiej na Międzynarodowym Jubileuszowym Jamboree w 1957 roku oraz komendantem Światowego Zlotu Harcerstwa na Monte Cassino w 1969 i w Belgii w 1982 roku.
W 1986 w rządzie na emigracji został ministrem do spraw krajowych, w 1989, po nagłej śmierci Kazimierza Sabbata, objął stanowisko prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie. Przysięgę złożył w tym samym dniu, w którym Sejm w kraju wybrał na to stanowisko Wojciecha Jaruzelskiego. Urzędujący w Londynie prezydent na uchodźstwie nigdy nie miał znaczącej realnej władzy, a zwłaszcza w obliczu przemian ustrojowych w Polsce stanowisko to stawało się coraz bardziej pozbawione znaczenia. Jego rola jako symbolu była jednak nie do przecenienia.
Rok później w grudniu urząd i insygnia władzy, wśród nich insygnia Orderu Orła Białego i Orderu Odrodzenia Polski przekazał na Zamku Królewskim w Warszawie Lechowi Wałęsie. W 2004 r. Elżbieta II za zasługi na rzecz Polonii Brytyjskiej uhonorowała go orderem św. Michała i św. Jerzego.
Na swoje 90. urodziny przyjechał do rodzinnego Białegostoku. W ciągu ostatnich 20 lat chętnie tu wracał. Miasto przyznało mu honorowe obywatelstwo, on lokalnemu uniwersytetowi podarował swój księgozbiór.
Mało kto dawał mu 90 lat. Prezydent zawsze trzymał się prosto, mówiąc jasno, klarownie i na temat.
Zginął w katastrofie polskiego samolotu prezydenckiego TU-154 pod Smoleńskiem w drodze na uroczystości w Katyniu 10 kwietnia 2010.
19 kwietnia 2010 osoba mająca być Ryszardem Kaczorowskim została pochowana z honorami w Panteonie Wielkich Polaków warszawskiej Świątyni Opatrzności Bożej. Ceremonię pogrzebową poprzedziła Msza święta na Starym Mieście w archikatedrze św. Jana, której przewodniczył metropolita warszawski arcybiskup Kazimierz Nycz.
W październiku 2012 prokuratura zarządziła ekshumację grobu Ryszarda Kaczorowskiego, ponieważ śledczy po analizie dokumentacji medycznej doszli do wniosku, że w jego przypadku mogło dojść do pomyłki i zamiany ciał.
22 października 2012 dokonano ekshumacji w Świątyni Opatrzności, a także drugiej na Starych Powązkach, gdzie wydobyto trumnę z grobu Tadeusza Lutoborskiego, byłego prezesa Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Warszawie. Następnie trumny z ciałami dwóch ofiar katastrofy zostały przewiezione w konwoju do krakowskiego Zakładu Medycyny Sądowej. Tam nastąpiło ich protokolarne otwarcie i badanie zwłok przy pomocy tomografii komputerowej. Po badaniach ciała zabrano do Wrocławia, gdzie dokonano sekcji zwłok i pobrano próbki do badań DNA. Badania te potwierdziły błędną identyfikację ciał.
3 listopada 2012 w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie odbyły się ponowne uroczystości pogrzebowe.
- Mam dwie takie pamiątki, bardzo dla mnie ważne, które czekają na to, żebym zabrał je ze sobą do grobu. To skała z Monte Cassino i garść ziemi spod dębów w parku na Zwierzyńcu. Tych dębów, które tworzą pomnik Konstytucji 3 Maja i pod którymi kilkadziesiąt lat temu składałem przyrzeczenie harcerskie - mówił Ryszard Kaczorowski.
W tym domu mieszkał w latach 1998 - 2010. Obok tablica pamiątkowa. Mało kto przechodząc tędy podnosi głowę by ją zauważyć. Warto na chwilę się zatrzymać.
Cześć jego pamięci.
Miejsce bardzo ruchliwe. Przy poszukiwaniach, podejmowaniu i odkładaniu bardzo proszę o zachowanie ostrożności.