De route van deze cache voert langs markante architectonische punten van Leidschendam. De vragen gaan niet allemaal over de markante punten en niet elk punt heeft een vraag. Goed opletten dus.
Er valt niet aan te ontkomen met een cache in Leidschendam-Voorburg, dat je stukken van de route deelt met andere caches. Probeer ze voor de moeilijkheid gewoon door elkaar heen te doen. Waar ze overlappen, vullen ze mekaar namelijk prima aan.
Start op N52 05.135 E004 23.735 en kijk in Noordwestelijke richting zodat je het jaartal op het gebouw aan het eind van de laan kunt zien. Het jaartal geeft je abcd.
Raadhuis en Raadhuisplein
Door architect A.J. Kropholler ontworpen voor het gemeentebestuur na de samenvoeging van de gemeenten Veur en Stompwijk in 1938. Het pand kwam in 1941 gereed. De stijl is traditionalisme en is een totaalkunstwerk. Dat betekent dat de architect ook het interieur en het meubilair ontwierp. De tegenoverliggende woningen zijn van dezelfde architect en dragen dezelfde dierenriem-symbolen die ook in het gebrandschilderde glas in het interieur te vinden zijn.
Ga naar:
WP1: N52 05.(a)76 E004 23.(b-a)(b-c)4
Boerderij Westbosch
17e Eeuwse boerderij aan de oudste weg van Leidschendam. De boerderij kende dubbele bewoning. Op een aquarel van J. Verheul Dzn. uit 1927 is te zien dat de linkerzijde de naam Tuinlust droeg. Er woonden tuinders die ook koeien en grasland hadden. Het oudere rechterdeel heet West-Bosch, deze naam verwijst naar de ligging ten westen van het Schaeckenbosch. Oorspronkelijk zat de kelder aan de noordzijde maar na de aanbouw aan de linkerzijde voor de zoon des huizes kwam deze in het midden van het pand te liggen. Het interieur van de boerderij is bijzonder goed geconserveerd met veelal oorspronkelijke details.
Tel het aantal raampjes op één rij in het bovenste deel van het bovenste schuifraam, dit geeft e. Ga naar:
WP2: N52 05.(d)67 E004 23.(e+a)7(c)
Onderweg kom je langs nr. 25:
Villa Buitenlust
Gebouwd rond 1900 voor Notarisfamilie Metz door architect J.C. Meijers. Overgangsarchitectuur met elementen van chaletstijl en neorenaissance. Vergelijkbare panden van Meijers in Wassenaar zijn rijksmonument. De villa was ook kindertehuis, wijnkopershuis, missieprocuur voor China en rusthuis voor missionarissen. Thans in gebruik door Gemeente Leidschendam-Voorburg. Aan de overzijde van de straat ligt de bijbehorende tuinmanswoning op nummer 64/66. Achter u ligt op nr. 62 Huize Rehoboth, ook een monument.
Stapeltel het aantal letters van de naam van dit pad, dit geeft f.
WP3: N52 04.(e+f)6(f) E004 23.(f)(e)(e)
Onderweg kom je langs nr. 37
Waarschijnlijk is de eerste steen op 9 mei 1880 gelegd door Apolonia Maria Hooijmans. In die periode werden veel huizen gebouwd met dergelijke herkenbare schuiframen: kleine ruitverdeling met groot raam onder en klein raam boven. Het was destijds al een beetje uit de mode. Empire schuiframen met 6 tot 8 grotere vensters waren veel moderner.
En vervolgens kom je langs nr. 48
Begin 20e eeuw gebouwd toen diverse neostijlen in zwang waren. Hier zijn de vensters met glas-in-lood met kruiskozijn een voorbeeld van het maniërisme; een Italiaanse renaissance bouwvorm aangepast aan traditionele bouwwijzen hier in de Lage Landen.
Tel het aantal tanden van Jaws op deze kruising, dit geeft g.
WP4: N52 04.(g)(e+a)(c) E004 23.(e+a)(e)(d)
Zijdestraat en omgeving ‘Spoorweghuizen’
Wooncomplex voor het personeel van de spoorwegwerkplaats aan de overzijde van de Vliet. Gebouwd begin dertiger jaren van de 20e eeuw. Er woonden later ook medewerkers van de Haagsche Tramweg Maatschappij. De huizen stonden destijds aan de trambaan en veranderden het aangezicht van het toenmalige dorp Veur aanzienlijk. Met de gesloten gevel kwam er een stadse aanblik.
Hoeveel buslijnen stoppen bij deze halte, dit geeft h.
WP5: N52 04.(g-a)(f)8 N004 23.(g)(d)(d)
Je komt nu langs nr. 44
Theater
Ontworpen als Gereformeerde kerk door G.J.P. Klumper. Bij de renovatie in 2004 ten behoeve van de huidige theaterfunctie is geprobeerd veel authentiek stijlelementen te behouden. Hoge spitsboogvensters met vorktracering verwijzen nog naar de oorspronkelijke functie. Wordt gerekend tot de overgangsarchitectuur, getuige enkele elementen van de chaletstijl zoals de korbelen onder de uitdragende dakgoot.
En aan de overkant nr. 45
Klumper
Gebouwd naar tekeningen van G.J.P. Klumper in 1905. Kenmerkend voor zijn bouwstijl. De gevel is praktisch symmetrisch en vrijwel origineel. Het is een bekende mengeling van neorenaissance, art nouveau en chaletstijl. Deze mengeling komt veel voor bij minder oorspronkelijke architecten die veel gebruikten wat anderen al ontworpen hadden.
Daarna kom je langs nrs. 25-43
Halverhout & Haagen
Wegens het succes van de bouw van de panden op nummer 37 tm 43 in 1912 kregen timmerman Halverhout en metselaar Haagen toestemming om ernaast nog een paar panden te ontwerpen en te bouwen. Zo ontstond een fraai symmetrisch geheel met alle kenmerken van de overgangsarchitectuur waarin elementen zitten van de neorenaissance, art nouveau en chaletstijl.
Dubbel woonhuis (nr. 2-4)
Bescheiden dubbel woonhuis gebouwd in 1895. In het pand bevinden zich twee kleine arbeiderswoningen. Toch verlenen de symmetrie, de schouders en de lijstgevel het pand enige allure.
Tel op het coördinaat het aantal rozetten op de gevel van nr. 2-4, dit geeft y.
Loop via: N52 04.(e+f)(a)(c) E004 23.(b)(a)(a) naar
WP6: N52 04.(h+y)(h+a)8 E004 23.(y+a)(c)(d)
Op het via-punt zie je nr. 26 (Noordzijde)
Woonhuis-café
In 1899 werd het woonhuis-café gebouwd in neorenaissancestijl. Dat het pand destijds een horecabestemming had, is te zien aan de druiventros in de sluitsteen boven de ingang. Het woonhuis-bedrijf ernaast op nummer 27 is gebouwd in 1930 door E.A.H. Halverhout. Naam van het bedrijf was De Drie Ster, een verwijzing daarnaar is te zien in de terrazzo granito stoep.
En ook nr. 22
Melkhandel
Een voorbeeld van Hollandse neorenaissance van architect C. Klapwijk. Het pand werd gebouwd in opdracht van melkhandelaar Piet van Leeuwen. Deze was ook wethouder en gaf alleen een vergunning af voor de bouw van het pand van Zwennes ernaast op nummer 21 wanneer dit in dezelfde stijl als zijn eigen huis ontworpen zou worden. En zo geschiedde.
De huizen liggen langs een kanaal.
In 1885 kocht Provinciale Waterstaat de oude sluis van de gemeente Delft voor 220.000 gulden om het complex te vergroten. In 1887 werden de grote en de kleine sluis in gebruik genomen. Het ontwerp is van ir. H. de Mol van Otterloo. Architect F.J. Nieuwenhuis tekende het sluiswachterskantoor aan de overkant in rijk gedecoreerde Hollandse neorenaissancestijl. De zuilenentree van het pand werd in de oorlog verwoest.
Aan de andere kant (Zuidzijde), waar de route vervolgt, zie je nr. 1-5a
Herberg
Het hoekpand was vanaf 1663 in gebruik als herberg De Stad Amsterdam. Het pakhuis ernaast in de Venestraat hoorde er bij. Ook waren er stallen. In 1828 werd het een winkel-woonhuis. Ernaast aan het Sluisplein staan 19e eeuwse diephuizen Architect Klumper ontwierp van verschillende panden de winkelpui. Hier zijn op nummer 5-5a alleen nog de muurdammen te zien uiterst links en aan beide kanten van de ingang van de bovenwoning.
En nr. 6-7
Woonhuis-Winkel
Een woon-winkelpand uit 1915. De voorgevel, in overgangsarchitectuur, is bijzonder gaaf bewaard gebleven. Er zijn elementen uit de art nouveau en neorenaissance gecombineerd.
Nr. 9
Trapgevel
Het pand met trapgevel werd in 1900 gebouwd en waarschijnlijk ook ontworpen door A. Haagen, aannemer en meester-metselaar uit Veur.
Pas op met oversteken, het kan hier druk zijn!
Op de hoek staat nr. 7
Dorpskerk
Ontworpen in 1646 door A. van ’s Gravenzande, de stadsbouwmeester van Leiden. Hollands classicisme. Het interieur stamt grotendeels uit de periode na een grote brand in 1693 die de kerk volledig verwoestte. In 1865 werd het koepelvormige dak vervangen door het huidige puntie dak. De rijk gebeeldhouwde ingang werd vervangen door het huidige sobere ontwerp. Het orgel is gebouwd in 1896.
Daarna kom je langs nrs. 14-16
’t Regthuys en ’t Waeghuis
Twee aaneengeschakelde dwarshuizen met schilddak en een rijke geschiedenis die teruggaat naar de 17e eeuw. Dat is onder andere te zien aan de bewaard gebleven opkamer links naas de meest rechtse deur. Het geheel is bekend onder de naam Herberg De Witte Swaen. Hier werd tot 1811 recht gesproken.
En verderop langs 30-31
Kaaspakhuis
Rijk gedecoreerd voorbeeld van de overgangsarchitectuur met in de voorgevel veel kenmerken van de neorenaissance en art nouveau. Drie aangesloten panden, het woonhuis, het tussenliggende koetshuis en het kaaspakhuis. Getekend door G.J.P. Klumper en gebouwd voor A. Romeyn. Het pand bevat nog vele details van de oorspronkelijke bestemming, zie bijvoorbeeld de rails voor het pand in de bestrating.
Stapeltel het nummer van het fietsrouteknooppunt, dit geeft j.
WP7: N52 04.(h+j)(h+a)6 E004 23.(j+c)(a)8
Stapeltel het aantal letters van het verdwenen beroep, dit geeft k.
WP8: N52 04.(k+c)(j)(k) E004 23.(g)(j+k)6
Hoeveel muurankers tel je op nr. 43, verminder dit met 3 en dit geeft l.
Loop via N52 04.(k+j)(l+a)3 E004 23.(g)(l+1)3
WP9: N52 04.(3*k)(3*k)3 E004 24.(k-l)(l-h)4
Onderweg kom je langs nr. 39
Inpandige garage
Toenmalig eigenaar H. van Wijk gaf opdracht tot vernieuwing van het pand in 1929. De ontwerpen daarvoor maakte hij zelf. Uniek is de inpandige garage.
En langs nr. 22-24
Huisartsenpraktijk
Gebouwd eind 19e eeuw als huisartsenpraktijk met apotheek en woonhuis. In de gevelsteen ontbreekt het laatste cijfer van het bouwjaar. Voor Leidschendam is de keuze voor Franse renaissance architectuur bijzonder. Belangrijke details voor de stijl zijn de opzet van het pand, een middenrisaliet met zijvleugels, details zoals het schelpmotief boven de vensters en de ronde lucarnes (dakramen).
Op het coördinaat zie je nr. 28-29
Het eiland
Voor 1870 stond op deze plek herberg Het eiland. De bouwstijl van het kerkgebouw is neogotisch, de bijbehorende pastorie is gebouwd in neorenaissancestijl in 1879. Architect E.J. Margry tekende voor het ontwerp dat tot stand kwam onder toeziend oog van toenmalig pastoor A.H.J. Vos.
Aan de overkant van het water zie je nr. 25
Hoofdkantonnierswoning
In 1906 werd deze voormalige hoofdkantonnierswoning hoogstwaarschijnlijk ontworpen door ir. H. de Mol van Otterloo in opdracht van Provinciale Waterstaat Zuid-Holland. Zo werden meerdere woningen gebouwd voor medewerkers die het beheer en onderhoud van waterwegen deden. De stijl is overgangsarchitectuur; een eclectische mengeling van chalet en neorenaissancestijl met invloeden van architect Berlage.
Wat is het nummer op de lantaarnpaal, dit geeft m.
WP10: N52 05.(l-h)(m)(c) E004 23.(g)(l-a)(m)
Je staat hier bij nr. 19-21
Houtzaagmolen
Houtzaagmolen met rijke geschiedenis. In 1643 kregen V.L. van Palensteyn en H. Crijnsz. Van Eijck toestemming van Johan van Wassenaer (toenmalig Heere van Duvenvoirde, Voorschooten, Veur, Sterrenburch etc.) om een zaagmolen te bouwen. In 1739 volgde een tweede molen De Hoop. Deze werd gesloopt na blikseminslag in 1894. Beide molens werden eind 18e eeuw verwoest door brand. Bekend is dat herbouw plaatsvond voor 1781. Het jaartal 1794 op de molen is dan ook niet correct. Overigens stond de molen oorspronkelijk op de plek van de huidige nieuwbouw er achter.
Romeinse brug
Onderweg loop je over de reconstructie van een Romeinse brug over een deel van de vroegere ‘Romeinse Vliet’.
Hoeveel plankjes telt de kleine Romeinse hangbrug, dit geeft n.
Cache: N52 05.PRO E004 23.SIT
Gebruik hiervoor de berekeningen:
P = g-n
R = m-l
O = k+f
S = n-h
I = m+l
T = c+f
Let op: vanwege een wespennest is de cache tijdelijk een stukje verplaatst. Tel bij de eindcoordinaten de volgende waarden op: N -017, E +033
Voor het vinden van de cache hoef je niet op privé terrein te komen of over hekken te klimmen, hij ligt slechts een paar stappen vanaf de straat.