Orla Perć 2 Traditional Geocache

Orla Perć najtrudniejszy i najbardziej niebezpieczny szlak w Tatrach i w całej Polsce poprowadzony stokami oraz granią przez przełęcze i szczyty, między przełęczami Zawrat i Krzyżne i dalej grzbietem Wołoszyna na Polanę pod Wołoszynem. Jest to najdłuższy graniowy szlak w Tatrach Wysokich, prowadzący większością długiej wschodniej grani Świnicy.

Statystyki wypadków

Gdy 100 lat temu ksiądz Walenty Gadowski budował Orlą Perć, z pewnością nie przypuszczał, że ten jeden z "najbardziej honornych" szlaków turystycznych będzie miejscem wielu wypadków i tragedii.

Od 1909 do 2004 roku w rejonie Orlej Perci doszło do 86 śmiertelnych wypadków. W tym samym okresie w Polskich Tatrach zginęło 707 osób. Tak więc w rejonie Orlej Perci zdarzyło się ponad 12% wszystkich śmiertelnych wypadków.

W rozbiciu na poszczególne szczyty, przełęcze czy żleby w rejonie Orlej Perci rozkład ilości wypadków śmiertelnych przedstawia się następująco:

Wypadki do jakich doszło w rejonie Orlej Perci w ciągu ostatnich 10 lat:

Szlak

Odcinek od Krzyżnego do Polany pod Wołoszynem jest od 1932 roku zamknięty i nie przewiduje się jego otwarcia. Na Orlej Perci dominują trawersy, miejscami szlak prowadzi właściwie granią, ale z powodu ukształtowania terenu często oddala się od niej, omijając szczyty i turnie. Jako szlak główny jest oznakowany kolorem czerwonym. Na szlaku znajdują się ułatwienia (łańcuchy, klamry i 2 stalowe drabinki), mimo to jednak szlak ten nie jest odpowiedni dla początkujących turystów górskich, wymaga pewnego obycia z górami, sposobem korzystania z łańcuchów, wreszcie umiejętności wyszukiwania właściwych chwytów i stopni. Szczególnie istotne jest to przy złej pogodzie. Liczne ekspozycje na szlaku są stosunkowo silne, dlatego też szlak ten jest odradzany osobom z lękiem wysokości.

Od czasu otwarcia szlaku w roku 1906, zginęło na nim ponad 100 osób.

Historia

Pomysłodawcą budowy Orlej Perci był Franciszek Henryk Nowicki, który zaproponował w 1901 r. wytyczenie drogi od Wodogrzmotów Mickiewicza przez Wołoszyn, Krzyżne, Granaty, Kozi Wierch i dalej do Zawratu. Tutaj szlak miał łączyć się z istniejącym już szlakiem na Świnicę, a dalej biegnąć przez Kasprowy Wierch i Czerwone Wierchy aż do Doliny Kościeliskiej.

Szlak został wytrasowany w latach 1903–1906 nakładami Towarzystwa Tatrzańskiego i wielkiego miłośnika Tatr księdza Walentego Gadowskiego, któremu pomagali Jakub Gąsienica Wawrytko, Klemens Bachleda i kilku innych górali. W latach 1904 i 1911 wytrasowano szlaki łącznikowe, które pozwalają na pokonywanie trasy w krótszych odcinkach, przy czym szlak Zmarzły Staw Gąsienicowy – Kozia Przełęcz – Dolinka Pusta wytrasowano w 1912, zamknięto w 1925 i ponownie wyznakowano w 1953.

W zimie zamknięty dziś odcinek od Krzyżnego do Polany pod Wołoszynem jako pierwsi przeszli Witold Henryk Paryski i Tadeusz Pawłowski 31 grudnia 1932 r. Z kolei szlak w obecnym kształcie (od Zawratu po Krzyżne) zimą jako pierwsi przebyli Zbigniew Jaworowski i Andrzej Manda w dniach 17–18 kwietnia 1949 r.

Pod koniec 2006 r. z apelem „Orla Perć – następne stulecie” do władz Tatrzańskiego Parku Narodowego o polepszenie zabezpieczeń na szlaku i zamianę trasy na via ferratę wystąpiły dwie osoby: przewodnik tatrzański Irena Rubinowska oraz reżyser filmowy Piotr Mikucki. Władze Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego proponowały natomiast demontaż wszystkich klamer i łańcuchów. Argumentowały, że tak trudny szlak powinien być dostępny tylko dla ludzi z doświadczeniem taternickim, którzy dysponują i potrafią posługiwać się sprzętem asekuracyjnym. Ostatecznie uznano, że jest to szlak historyczny i pozostanie w niezmienionej formie. Jako że wiele wypadków miało miejsce podczas mijania się turystów idących w przeciwnych kierunkach, dyrekcja TPN od lipca 2007 r. wprowadziła ruch jednokierunkowy na Orlej Perci na odcinku od Zawratu do Koziego Wierchu. Wyjątkiem jest jednak kilkanaście metrów w okolicy Koziej Przełęczy, gdzie żółty szlak z Doliny Pięciu Stawów Polskich prowadzi po Orlej Perci i to w trudnym terenie.

Trasa

Najlepszymi punktami wypadowymi na Orlą Perć są schronisko „Murowaniec” na Hali Gąsienicowej i schronisko w Dolinie Pięciu Stawów Polskich.

Przejście Orlą Percią najlepiej podzielić na kilka części, np.:

• Zawrat – Kozia Przełęcz (szczyt: Mały Kozi Wierch). Od lipca 2007 r. ruch turystyczny na odcinku Zawrat – Kozia Przełęcz jest jednokierunkowy; czas przejścia: 1:20 h.
• Kozia Przełęcz – Kozi Wierch (szczyty: Kozie Czuby, Kozi Wierch). Od lipca 2007 r. ruch turystyczny na odcinku Kozia Przełęcz – Kozi Wierch jest jednokierunkowy (nie licząc dwukierunkowego gzymsu pod Kozią Przełęczą); czas przejścia: 1:30 h.
• Kozi Wierch – Skrajny Granat (szczyty: Kozi Wierch, Zadni Granat, Pośredni Granat, Skrajny Granat); czas przejścia: 1:35 h.
• Skrajny Granat – Krzyżne (szczyt: Skrajny Granat); czas przejścia: 2:15 h. Należy pamiętać, że z tego odcinka nie ma możliwości wcześniejszego zejścia ze szlaku.

Czasy przejść podane według mapy w innych źródłach mogą się znacznie różnić. Przejście całego szlaku zajmuje w warunkach letnich 6-8 godzin.

Kolejna część Orlej Perci prowadząca granią Wołoszyna, z częściowym obejściem jej ostrza, jest zamknięta dla ruchu turystycznego. Ze względu na ochronę przyrody (cały teren Wołoszyna stanowi obszar ochrony ścisłej) nie przewiduje się jej otwarcia.

Odcinek między Świnicą i Zawratem, również oznakowany na czerwono, nie jest częścią Orlej Perci.

Dokładny opis szlaku pod tym linkiem: http://www.tatry.turystyka-gorska.pl/orla_perc.htm

Szlaki dojściowe

W rejon Orlej Perci prowadzi wiele popularnych szlaków dojściowych, część z nich jest też często samodzielnym celem wycieczek. Orla Perć jest osiągalna od strony:

Kasprowego Wierchu i Świnicy:

• szlak turystyczny czerwony szlakiem czerwonym wzdłuż grani – trasa trudna, eksponowana, z ułatwieniami w postaci łańcuchów i klamer, 2:25 h.
• szlak turystyczny niebieski szlakiem niebieskim na Zawrat – trasa trudna, eksponowana, ubezpieczana łańcuchami, 2:20 h.
• szlak turystyczny żółty szlakiem żółtym na Kozią Przełęcz – trasa trudna, ubezpieczana łańcuchami, 2 h.
• szlak turystyczny czarny szlakiem czarnym, prowadzącym przez Rysę Zaruskiego i Żleb Kulczyńskiego – trasa trudna, ubezpieczana łańcuchami, 2:30 h.
• szlak turystyczny zielony szlakiem zielonym wyprowadzającym między Zadnią Sieczkową Przełączkę a Zadni Granat – trasa średnio trudna, 2:30 h.
• szlak turystyczny żółty szlakiem żółtym tuż pod wierzchołek Skrajnego Granata – trasa średnio trudna, 2:25 h.
• szlak turystyczny żółty szlakiem żółtym przez dolinę Pańszczycę na Krzyżne – trasa o niewielkich trudnościach technicznych, ale dość żmudna i długa, 2:45 h.

Doliny Pięciu Stawów Polskich ze schroniska:

• szlak turystyczny niebieski szlakiem niebieskim na Zawrat – trasa o niewielkich trudnościach technicznych, 1:40 h.
• szlak turystyczny żółty szlakiem żółtym na Kozią Przełęcz – trasa trudna, eksponowana, z łańcuchami i klamrami, 1:50 h.
• szlak turystyczny czarny szlakiem czarnym na Kozi Wierch – trasa średnio trudna, żmudna, 1:55 h.
• szlak turystyczny żółty szlakiem żółtym na Krzyżne – trasa o niewielkich trudnościach technicznych, trochę żmudna, 2:05 h.

Przydatne linki:

• http://www.topr.pl/
• http://tpn.pl/

Numery alarmowe:

• 985
• 601 100 300

Seria "Orla Perć" powstała z myślą o ludziach dla których wycieczka w góry nie kończy się nad Morskim Okiem, ale lubią wyjść wyżej :) Rozpoczyna się na przełęczy Zawrat i docelowo będzie kończyć się na przełęczy Krzyżne. Trudność terenu określona jest dla poruszających się czerwonym szlakiem Orlej Perci. Nie polecamy jej dla początkujących turystów. Teren 4 - 4,5 może wydawać się łatwe, ale to nie są "miejskie" trudności. Pamiętaj, że tu możesz polecieć w dół nawet 200m, a to nijak ma się do upadku z murku czy drzewa. Kesze podejmujesz na własne ryzyko. Zawsze stawiaj bezpieczeństwo na pierwszym miejscu! Pamiętaj też, że znajdujesz się w Parku Narodowym, więc nie schodź ze szlaku. Podjecie keszy tego nie wymaga. Wszystkie kesze ukryte są na szlaku lub tuż obok. Milej zabawy :)