De Stompe Toren van Stompetoren Traditional Geocache

In 1662, bijna 30 jaar na het droogvallen van de Schermer, besluit het polderbestuur om bij de Oterleker-brug over de Noordervaart een kerk te bouwen. De architect Pieter Post wordt betaald “int teijkenen van eenige desseinen (ontwerptekeningen) van kercken te emploijeren tot opbouwinge van een kerck in de Schermeer”. Op 3 Juli 1662 krijgt Jacob Heyndrix, meester molenmaker te Alkmaar, opdracht om voor ƒ 20.600,= de kerk te bouwen. Het bestek is bewaard gebleven, maar de bijbehorende tekeningen helaas niet. De toren krijgt volgens het ontwerp geen spits en zou als vuurtoren gebruikt kunnen worden. Gebruik als vuurtoren heeft echter geen zin omdat de kerk niet aan de kust ligt. De “beeltsnijder” Joris de Vlieger maakte in 1667 de preekstoel en de timmerman Claes Dirxs de herenbank. De kerk had aanvankelijk gebrandschilderde ramen, geschonken door verschillende steden en waterschappen. Naar verluid zijn deze ramen in de tweede wereldoorlog uitgenomen en in kisten begraven. Dit om de kostbare historische ramen te beschermen tegen oorlogsgeweld. Helaas weet nu niemand meer waar deze kisten zich in de bodem bevinden ...

In ca. 1669 declareert Jan Claessen van Loudestein, stads uijrwerck maecker tot Delff een bedrag voor het zwaarder uitvallen van de klok. Gemikt was op 1200 pond, maar het is 1225 geworden. Kennelijk is er vanaf de 17e eeuw een luidklok en een uurwerk geweest. Op 24 februari 1857 wordt een luidklok gekocht van 1525 kilogram uit het klokkenhuis te Alkmaar. Dat klokkenhuis stond vlak bij de Grote Kerk en werd dat jaar afgebroken. De firma Van Bergen levert in 1926 een derde klok. De kerkvoogdij verklaart na WO II dat deze klok geroofd is in maart 1943.

Op 15 december 1948 tekent het kerkbestuur een overeenkomst met de firma Petit en Fritsen te Aarle-Rixtel (N-Br) voor de levering van een luidklok van 1900 kg. Petit en Fritsen levert de klok wordt wel , maar hij wordt niet geplaatst omdat de toren te bouwvallig is om de klok te kunnen dragen. Het lukt het kerkbestuur in 1951 niet de klok te verkopen, ook niet 20% onder de nieuwprijs, en de klok wordt ingenomen door de leverancier voor een kilo-prijs. In 1970 krijgt Petit en Fritsen de opdracht een nieuwe klepel bij de bestaande klok te leveren. De toren is dan kennelijk weer stevig genoeg.

De Slag bij Rustenburg
Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog was de behoefte aan wapens en munitie voor het verzet steeds meer toegenomen. West-Friesland was in de winter 1944–1945 een bruikbaar gebied voor het droppen van wapens. Een priester- student uit de omgeving van Spanbroek had onder de verzetsnaam "de Cat" een netwerk van afwerpterreinen opgezet. Tot deze terreinen behoorde de kleine polder Wogmeer, waar in het "rietbos van Ome Janus" stukken werden platgemaaid die door de Engelse radio met codenamen als "Martini" en "Medan" werden aangeduid. In de nacht van 10 op 11 oktober 1944 zijn 12 verzetsmensen na zo’n dropping in de Wogmeer door verraad in een val gelopen. Aan de voet van de dijk ontstond een hevig vuurgevecht tussen de verzetsgroep en Duitse militairen. Gerard Veldman kwam daarbij ter plekke om, een tweede man viel gewond in handen van de Duitsers. De anderen wisten nog te vluchten naar een boerderij in de Schermer maar werden daar gevonden en direct neergeschoten. Deze boerderij aan de Zuidervaart, "Houtlust", werd door de Duitsers in brand gestoken. De gebeurtenis staat bekend als "de slag bij Rustenburg" en was direct aanleiding om de droppings te verplaatsen naar de Wieringermeer.

Voor de kerk staat een monument "ter nagedachtenis aan de 13 verzetsmensen die bij de Slag van Rustenburg zijn omgekomen en aan alle medeburgers die door oorlogshandelingen zijn omgekomen." In de kerk hangen twee gebrandschilderde ronde ramen die rechtstreeks verband houden met de gebeurtenissen destijds. Ze zijn geschonken door de broers Ad en Dirk de Boer, kinderen van Dirk de Boer die bij de Slag bij Rustenburg omkwam, net als hun opa Piet de Boer.

• Preekstoel en banken uit de 17e eeuw
• Koperen predikantslessenaar uit de 17e eeuw
• Doopvonthouder uit de 17e eeuw
• Drie kroonluchters uit de 17e eeuw
• Het orgel uit 1862

Ook de dorpen Oterleek, Graft en Koedijk hebben een stompe kerktoren gehad. Kennelijk was dat de mode in die tijd. Of ook die kerken de ambitie hadden als vuurtoren door het leven te gaan blijft een raadsel.

Deze cache is in samenwerking met de stichting Vrienden van de Stompe Toren ontwikkeld.