Osady skalne na Górze Strękowej
Sediments of Strękowa Góra
O miejscu:
Znajdujemy się u podnóża Góry Strękowej – najwyższego wzniesienia Kotliny Wizny (126,9 m n.p.m). Wzgórze to wyróżnia się w krajobrazie, a z jego szczytu roztacza się wspaniała panorama rozległej doliny Narwi aż po połączenie z Biebrzą. Strome stoki Góry Strękowej kontrastują z płaskim dnem doliny oraz wierzchowiną wysoczyzny, co wskazuje na jej odmienną historię geologiczną. Od północy wzgórze podcięte było niegdyś przez Narew, zanim została ona zmeliorowana Przed 150 tysiącami lat cały obszar północnego Podlasia pokrywał lądolód. Dotarł on tu ze Skandynawii. Niejednorodna w swej budowie masa lodu o grubości kilkuset metrów wolno posuwała się z północy na południe. Niosła ze sobą zmieszane z lodem kamienie, piaski i inne materiały skalne wyrywane na swojej drodze z podłoża. Później nastąpiło ocieplenie klimatu. Lądolód zaczął od południa topnieć, czyli wycofywać się. W obniżeniach terenu, np. w Kotlinie Biebrzy, zostały fragmenty lądolodu i tkwiły tam aż do końca zlodowacenia na tym obszarze. Wytopiły się z niego przywleczone z północy grube warstwy różnych materiałów; piasków, żwirów, głazów oraz glin, a szerokie i bystre rzeki, podobne do dzisiejszych potoków górskich, wyniosły te osady na duże odległości. Drobniejsze frakcje lekkich piasków zostały porwane i przeniesione przez wiatr. Jeszcze inne, takie jak ciężkie gliny, pozostały na miejscu, w którym zostawił je topniejący lądolód. Osady mineralne budujące Górę Strękową stanowią zapis burzliwej historii okresu lodowcowego.
Przed sobą masz strome zbocze, tzw. odsłonięcie. Jest to ściana, na której przekrojowo widać budowe geologiczną wzgórza. Zwróć uwagę, że osady budujące to wzgórze polodowcowe są bardzo zróżnicowane: od drobnoziarnistych piasków pylastych, poprzez warstwowe piaski i żwiry, aż po niewielkie głaziki. Zauważ, ze pewne warstwy są wyrażnie jednolite, uporządkowane i łatwo jest wyznaczyć ich granice.
Earthcache:
Żeby zalogować tę skrzynkę musisz odwiedzic to miejsce i wysłac poprawne odpowiedzi na zadane pytania. Brak odpowiedzi będzie powodem usunicia wpisu. Po wysłaniu odpowiedzi na pytania, proszę o logowanie earthcache’a, jeśli odpowiedzi będą błedne, napisze do ciebie. Odpowiedzi mogą być przesyłane w języku polskim lub angielskim. Mile widziane są zdjęcia!!!
Pytania:
1. Co znajdowało się pod lądolodem i sortowało niesiony materiał skalny?
2. Od czego uzależniona jest miąższość warstwy osadowej (czyli jej grubość)?
3. Wymień rodzaje osadów mineralnych Góry Strękowej od najgłębiej leżących.
4. Podaj wysokość odsłonięcia.
5. Co stało się z gruntem po ustąpieniu lądolodu?
6. U podnóża odsłonięcia znajdują się ……..? Ile ich jest mniej więcej?
About this spot:
You are standing by Góra Strękowa. Here you can observe different sediments which this ridge is built of. Gravel and sand were accumulated by glacial rivers. Can you see the layers of these sediments? Silt and clay were accumulated by still-waters and melting ice. The big variety of sediments that you see here is a result of different conditions of sedimentations during ablation.
There is a steep slope in front of you, so-called unveiling. This is the wall where you can see the geological construction of the hill. Please note that settlement of this glacial hill is very diverse: from fine-grained silty sands, through layered sands and gravels, to the small stones. Note that some layers are explicitly unified, organized and it is easy to determine their boundaries.
Earthcache:
To log this earthcache you have to visit this place and send the correct answers to the questions. No response will cause deletion of the log. After sending the response to the questions, please login earthcache'a if the answers are wrong, I’ll let you know. Replies can be sent in English or Polish. Photos are more than welcome!
Questions:
1. What was under the continental glacier and helped to set down the rock material?
2. Thickness of the sediment layer depends on what force?
3. What types of mineral deposits you can find on Strękowa Góra, count it from the deepest lying.
4. Tell me the height of the hill.
5. What happened to the land after the ice was gone?
6. At the foothill of the unveiling are ........? How many, more or less, of those are there?