Ulica Chełmska / Chełmska Street
(PL) Podobnie jak ul. Dolna ulica Chełmska pierwotnie była drogą wiodącą ze wsi i folwarku Sielce do wsi Mokotów. Dawną drogę uregulowano w drugiej połowie XVIII wieku, zaś istniejący folwark przeszedł w roku 1820 na własność wielkiego księcia Konstantego, który najprawdopodobniej wybudował w nim pałac będący jego letnią rezydencją, otoczoną parkiem w stylu angielskim.
Majątek księcia włączono do Belwederu; zarządzał nim zarząd księstwa łowickiego należącego do żony Konstantego Pawłowicza - Joanny Grudzińskiej. Po zachodniej stronie pałacu księcia rozciągał się park o powierzchni blisko 11 hektarów; naprzeciwko wiodącej do niego bramy od roku 1853 stał krzyż ufundowany przez mieszkańców okolicy, a będący wotum dziękczynnym za ocalenie podczas epidemii cholery. W zbliżonym czasie na terenie gdzie mieści się dziś Wytwórnia Filmów Dokumentalnych i Fabularnych powstała hodowla jedwabników; towarzyszył jej budynek przędzalni, zaś ów epizod upamiętnia nazwa pobliskiej ulicy Jedwabniczej. Po roku 1864 rozparcelowano resztówkę dawnego folwarku Sielce, tworząc kolonie ciągnące się wzdłuż ówczesnej Drogi Królewskiej - dzisiejszej ul. Jana Sobieskiego i Chełmskiej; w XX wieku z owych kolonii powstały osiedla - Grochalówka, Modzelin, Marianówka oraz Kurnatówka Duża. Wraz z parcelacją gruntów wytyczono nowe ulice, takie jak Sielecka, Iwicka czy Czerska.
W roku 1900 na terenie dzisiejszej WFDiF wzniesiono gmachy Przytułku Maryjnego i cerkwi pw. Narodzenia Chrystusa Pana według projektu Władimira Pokrowskiego, twórcy m.in. Cerkwi św. Jana Klimaka na Woli. Sierociniec ów pełnił rolę rusyfikacyjną; po roku 1915 został zastąpiony Zakładem Opatrzności Bożej - sierocińcem katolickim, rozbudowanym o ogromną szkołę dla 1000 uczniów.
Na początku XX wieku Chełmska została wybrukowana kamieniem polnym, około roku 1935 - wyasfaltowana. Aż do roku 1939 ulica miała luźną, nieco chaotyczną zabudowę, otoczoną warzywnymi ogrodami. W roku 1916, po przyłączeniu okolicy do Warszawy, powstały nowe przecznice; wybudowano nowy gmach szkolny oraz Kościół pw. św. Kazimierza wzniesiony w okresie 1933-39 dla Księży Zmartwychwstańców. Wtedy też zmieniono nazwę ulicy z Książęcej na Chełmską. Krótko przed rokiem 1939 przy ulicy powstało kilka utylitarnych kamienic czynszowych oraz dom Spółdzielni Mieszkaniowej "Osiedle Belwederskie". W roku 1944 zniszczeniu uległy gmachy szkolne oraz kaplica, pozostała zabudowa została wypalona; po roku 1946 rozebrano mury przędzalni jedwabiu. Najciekawszymi przy ulicy obiektami pozostały pałac wchodzący w skład dawnego folwarku Sielce oraz otaczający go Park Sielecki (patrz kesz baczy), rozparcelowany i zdewastowany w okresie powojennym. - źródło Wikipedia.
Na obrazku najstarszy zachowany budynek na samej Chełmskiej (na rogu z ulicą Zakrewską).
Najstarszy dom w okolicy / The oldest house in the area
UWAGA: Bardzo ruchliwe miejsce! Uważaj na mugoli!
(EN) Just like a Dolna Street Chełmska Street was originally road leading from the the village and farm Sielce to village Mokotów. The road regulated in the second half of the eighteenth century, and the existing farm passed in 1820 on the property of the Grand Duke Constantine, who probably built there palace, surrounded by a park in the English style. He used it as a summer residence.
At the beginning of the twentieth century Chełmska street was paved with stone the and around the year 1935 - asphalted. Until 1939, the street was a loose, with somewhat chaotic buildings, surrounded by vegetable gardens. In 1916, after joining the Warsaw area, there are new blocks built incl. new school building and church. St. Casimir built in the period 1933 to 1939 for the Priests of the Resurrection. Shortly before 1939 the street were a few utilitarian tenement houses and housing association house "Belvedere Estate." In 1944, school buildings were destroyed and a chapel, other buildings were burned, the walls were demolished in 1946 spinning silk. The most interesting street palace remaining objects are part of the old farm Sielce and the surrounding Sielecki Park (see other cache in the area), parceled out and destroyed during the war.
On the picture you can see the oldest building on the street itself which survived until today. You will find it on the corner with Zakrewska street.
ATTENTION: This is a very busy place, so be aware of muggles!
Congratulations to:
FTF: bacza
STF: y_a_h_oo
TTF: ru.beus
