| Electriciteit in Gelderland |
|
Toen in het midden van de negentiende eeuw het opwekken van electriciteit was uitgevonden en duidelijk werd dat de opslag van al die energie in Voltacellen ondoenlijk was, is een aantal fabrieksdirecteuren begonnen om electriciteitsnetten aan te leggen. Zij verkochten hun electriciteit eerst aan hun buren, daarna ook aan andere klanten. Middels tentoonstellingen en reclameuitingen werd het nieuwe fenomeen aan de gewone man gebracht.
In Arnhem en Nijmegen waren de gemeentelijke nutsbedrijven ondertussen ook in de electriciteitsproductie gestapt om openbare verlichting en trams van energie te voorzien. Op 28 juli 1914 werd door Provinciale Staten besloten over te gaan tot electrificatie van de provincie Gelderland en werd op 24 maart 1915 de NV Provinciale Geldersche Electriciteits-Maatschappij opgericht. De netten werden samengevoegd en door de andere gemeenten verder uitgerold.
|
|
|
 |
| Trafohuisjes |
|
Om de electriciteit efficient te transporteren wordt het op een zo hoog mogelijk spanning naar de klant gebracht om daarna middels een transformator de spanning naar het standaard 220V of 360V terug te brengen.
Deze transformatoren werden in het begin in een soort reclamezuilen geplaatst, maar door de groeiende belangstelling en daarmee de groter wordende afmetingen, werd sinds de jaren twintig gekozen ze in zogenaamde transformatorhuisjes te plaatsen. Andere benamingen zijn electriciteitshuisjes of in vaktermen 'Midden Spannings Ruimte (MSR)'.
De PGEM geeft rond 1920 aan architect Gerrit Versteeg de opdracht om de trafohuisjes een moderne uitstraling te geven. De huisjes zijn vaak, voor wat het expressieve siermetselwerk betreft, beinvloed door de Amsterdamse School. Daarnaast is de vaak sobere hoofdvorm en het 'board and batten'-motief terug te voeren op de Nieuwe Haagse School en het werk van de Amerikaanse architect Frank Lloyd Wright.
|
  |
Na de jaren dertig worden de trafohuisjes steeds soberder totdat na de oorlog de betonnen Prefab blokken gebruikt gaan worden. Sinds enige jaren beginnen energiemaatschappijen weer enige architecturele vormgeving aan te brengen, zoals bijvoorbeeld bij de huisjes in de Rijkerswoerd of in Oldenzaal.
De meeste trafohuisjes zijn nog in gebruik, soms zijn ze omgebouwd tot wijkcentrale voor telefonie. De mooistbewaarde huisjes zijn inmiddels door diverse gemeenten als monument benoemd. |
 |
|
De Multi-Cache
Om de cache te vinden, dient u uitgaande van de beginlocatie steeds een volgend trafohuisje te vinden. Tijdens de tocht langs 26 trafohuisjes, fietst u ca. 50 km door het afwisselende landschap van de gelderse heuvelruggen rondom Wageningen. Daarbij komt u menig bergje tegen en is het voor niet-klimmers misschien handig om -in stijl- de electrische fiets te pakken.
Om het volgend waypoint te kunnen berekenen, moet u de naam van het trafohuisje zien te vinden en deze in de onderstaande berekeningsformulier invoeren. Op drie locaties moet er een andere vraag beantwoord worden. Op de laatste locatie kan met de namen van een aantal tussenliggende trafohuisjes het eindcoordinaat berekend worden. Voor dit punt moet u een stukje te voet.
Klik hier voor het berekeningsformulier
|
 |
|
Benodigheden
Om de route te vinden heeft u naast het formulier een goede rekenmachine nodig.
Banner
Plaats onderstaande code in uw profiel als u de cache gevonden heeft:
<a href="https://coord.info/GC3M0KG"> <img src="https://www.yodacache.nl/pics/levensgevaarlijk.jpg" alt="" border="0" height="99" width="160" ></a>
Toestemming
Voor deze cache is toestemming verleend door Staatsbosbeheer (Regio Oost, Veluwe) op 22 mei 2012. Houdt u aan de regels van de landgoederen, dan blijft onze hobby voor alle partijen leuk. Neem afval mee naar huis. "Cache in, Trash out"
Bronnen:
De teksten in deze cache zijn deels ontleend aan het boekje 'Trafohuisjes' van Roger Crols en Taco Hermans (Gelderse Monumenten Reeks 2, Stichting Matrijs, Utrecht 1995 ISBN 90 5345 067 X).
Meer informatie en foto's kunt u ook vinden op de site www.electriciteitshuisjes.nl van Frank Kuiper.