Deze cache maakt deel uit van fietsronde Delfzijl e.o. 2. Tijdens deze fietsronde worden diverse dorpen, gehuchten en buurtschappen ten noorden van Delfzijl bezocht. De fietsronde bestaat uit twee rondjes van ruim 16 kilometer per stuk. Beide rondjes sluiten goed op elkaar aan en kunnen probleemloos achter elkaar gefietst worden. Wanneer beide rondes achter elkaar worden gefietst is het aan te raden op de opgegeven parkeerplaats van Delfzijl e.o. 2 of bij restaurant Eemshaven aan de N33 nabij Losdorp te parkeren.
Zowel het Delfzijl e.o. 2A als het Delfzijl e.o. 2B rondje bestaan uit 7 caches en hebben elk een eigen parkeerplaats voor degene die beide rondjes niet in een keer willen fietsen. Daarnaast is er nog een bonus-cache, maar om deze te kunnen vinden moeten alle 14 caches bezocht worden. Verder liggen er nog diverse andere caches in de omgeving voor degenen die nog meer caches wensen te zoeken.
Let op! Alle caches zijn per fiets of lopend te bereiken, maar niet altijd per auto! Houd je s.v.p. aan de verkeersregels en doe de caches alleen bij daglicht. Neem zelf een pen mee en vergeet niet om de bonusaanwijzingen te noteren.
Specifieke cache info:
Dit is de vijfde cache van de fietstocht.
Krewerd:
Krewerd (Gronings:Kraiwerd) is een klein wierdedorp in de gemeente Delfzijl, in het noorden van de provincie Groningen in Nederland. Het dorp ligt iets ten zuid-westen van Holwierde. De naam werd vroeger ook geschreven als Creawerth, en betekent Kraaienwierde.
Krewerd en omgeving heeft ongeveer 100 inwoners. Krewerd ligt nog net op het “hogeland” en is een wierdedorp, in de vroege middeleeuwen ontstaan op een kwelderwal. De wierde heet een radiale structuur, maar die is door de dunne bebouwing niet zo goed te herkennen. Midden op de wierde staat de kerk en ten zuiden daarvan, aan de zool van de wierde, staat de Oldambtster boerderij op een omgracht terrein, mogelijk ooit de borgstee van de Steenhuusterheerd. Ten westen van de kerk ligt de begraafplaats. Vanaf de hoge wierde is de nabije omgeving goed te ervaren en vanuit het zuiden Is er een fraai uitzicht op de wierde en de kerk.
Evenals de meeste dorpen in deze streek is Krewerd van oorsprong een agrarisch dorp. Tegenwoordig werkt het merendeel van de bewoners buiten de landbouw en dus ook buiten het dorp. Veel gezinnen zijn naar elders vertrokken, met als gevolg dat de school is gesloten en ook andere voorzieningen uit het dorp zijn verdwenen. In de meeste landarbeidershuisjes wonen nu forenzen. Dit is ook het geval met enkele boerderijen.
Aan de Holwierderweg staan arbeiderswoningen van omstreeks 1900, een paar naoorlogse woningen en een boerderij. Aan het Kerkpad liggen een stelpboerderij en enkele verspreid staande oudere huizen, tegenover de kerk staat de voormalige kosterij met jaartalankers 1764. Ook aan de Pastoriewg zijn nog enige woningen te vinden, waaronder de in een ruime tuin gelegen voormalige pastorie van omstreks 1905. Tezamen met de ruim staande kerk roept de bebouwing van Krewerd een prachtig ontspannen en harmonieuze sfeer op.
Mariakerk
De romanogotische Mariakerk van Krewerd in de Groningse gemeente Delfzijl is gebouwd op het einde van de 13e eeuw. De toren werd gebouwd in de 15e eeuw. De kerk werd gesticht door een rijke weduwe Tyadeke. Zij schonk de kerk aan de kloosterabdij Bloemhof van Wittewierum. De bouw van dat kerkje hangt samen met een borg die bij Krewerd stond. Volgens de overlevering zou de vrouw van deze borg, de Steenhuizerborg, een belofte hebben gedaan toen haar zoon Menco ernstig ziek was. Haar echtgenoot was al overleden, zij beloofde dat als haar zoon zou herstellen zij een kerk zou bouwen. Na het herstel van haar zoon kwam zij haar belofte niet na, maar toen haar zoon later kinderloos was gestorven liet ze alsnog de kerk bouwen. Het stichten van de kerk wordt beschreven in de kroniek van Bloemhof.
Het interieur kent zowel een gotisch kruisribgewelf als oudere romanogotische meloengewelven. Deze gewelven zijn beschilderd met decoratieve patronen, die bij elkaar komen door middel van een sluitring met een rozet en een viertal driepassen. De muren zijn in een boven- en benedenzone verdeeld. De beneden zone wordt gesierd door spitsboognissen, in de bovenzone zijn de vensters geplaatst die door nissen met siermetselwerk geflankeerd worden. In het oostelijke gedeelte bevinden zich enkele lage vensters, die niet bij de bouw van de kerk voorzien waren.
Binnen maakt de kerk een vriendelijke indruk door de ruime lichtinval en de milde kleurstelling. Ze is in steen overwelfd. Op de kerkmuren zijn wijdingskruisen aangebracht na een uitbreiding of een verbouwing van de kerk. Tijdens een plechtige ceremonie werden zij door de bisschop gezalfd.
De preekstoel, het doophek en de herenbank met het wapen van het geslacht Ripperda dateren uit het midden van de 17e eeuw.
De kerk is in het bezit van de Stichting Oude Groninger Kerken. De kerk bezit het oudste nog bespeelbare orgel van Nederland, gebouwd in 1531. Bij de bouw werden orgelpijpen gebruikt uit het voormalige orgel (15e eeuw).
Op de panelen bij het orgel wordt vermeld dat er in de jaren 1620, 1687, 1731 en 1857 vernieuwingen en reparaties aan het orgel hebben plaatsgevonden. In het laatstgenoemde jaar werd het orgel gereviseerd door de orgelbouwer Herman Eberhard Freytag. Een verdere restauratie vond in 1975 plaats. Het renaissanceorgel heeft een speeltafel die bestaat uit één manuaal (C-c''') en een pedaal (C-d diatonisch, met touwen aangehangen).
Het fluyt-register dateert van de restauratie door Freytag, de sesquialter van 1975. De rest van de stemmen is oorspronkelijk. Het orgel staat in de middentoonstemming met een 1/4-komma, zodat de stemming aanzienlijk verschilt van wat heden gangbaar is (met voornamelijk veel zuiverdere grote tertsen) en veel latere muziek op dit instrument niet kan worden uitgevoerd.
Latere restauraties hebben uiteraard deze stemming aangehouden. In absolute zin is de stemming bijna een hele toon hoger dan thans gebruikelijk. De teksten op het orgel verhalen over de diverse reparaties, die het instrument in de loop der eeuwen onderging.
Vanwege zijn ouderwetse aard wordt het orgel vaak gebruikt voor historische concerten.
Weidevogels langs het kerkepaadje.
In Nederland, en ook in Groningen is het dramatisch gesteld met de weidevogels.
Wat zijn weidevogels? De grutto is de bekendste, naast de tureluur en de kemphaan. Kieviten, scholeksters, leeuweriken en kwikstaarten zijn ook weidevogels, maar daarnaast ook akkervogels. Daar waar de grutto het goed doet, doen de andere vogels het ook goed. De achteruitgang van weidevogels heeft te maken met de intensivering van de landbouw; vroeger en vaker maaien, het gebruik van drijfmest i.p.v. vaste stalmest, koeien die nesten vertrappen en de grondwaterstand die kunstmatig laag wordt gehouden.
Krewerd gaat hier iets aan doen. De boeren die eigenaar zijn van de weilanden naast het kerkepaadje hebben de handen ineen geslagen.
Zij hebben met elkaar afgesproken dat de weiden voor de weidevogels bestemd zijn. Dit betekent dat in het voorjaar er koeien mogen grazen, maar daarna verhuizen de koeien naar een andere wei en is het grasland voor de weidevogels. De boeren maaien laat, waardoor de kuikens grotere kans hebben om te overleven (bescherming in het hoge gras) en het land zal niet vlak gemaakt worden waardoor er plassen in het land zullen staan (houden vossen niet van).
U als wandelaar of fietser kunt ook meehelpen. Wijk niet van het paadje af. Loop altijd door. Wanneer u stil gaat staan raken de vogels in paniek, slenter desnoods door. Laat honden niet het weiland in rennen. En geniet. Heel veel genieten van de geluiden van de weidevogels. Op het Groningerland horen tenslotte vogels thuis, en wel heel veel.
En nu maar hopen dat de grutto het land kan vinden en dat de vossen het niet kunnen vinden.
bron: Wikipedia.