Ten noordoosten van de woonwijken Emmerhout en Emmerschans ligt het zandgat Schanswal, een voormalige zandwinplaats.
Het zandgat Schanswal (ook wel het Gat van Jansen genoemd) is, inclusief water, ongeveer 22 ha groot, waarvan 1 ha in beslag wordt genomen door voormalige bedrijfsgebouwen en verharding. De (natte) zandwinning is in 1975 gestopt. De grootste diepte van de plas is ongeveer tien meter en het hoogste punt boven waterniveau is ruim zeven meter. Tijdens de zandwinning kwam de oorspronkelijke arme zandbodem vrij. Geringe verschillen in leem- en humusgehalte verklaren de variaties in watervasthoudend vermogen. De grond in het meest zuidelijk en westelijk deel van het zandgat is tamelijk voedselrijk. Plaatselijk komen vrij steile, zonnige hellingen voor met een rijkdom aan korstmossen.
Vooral op het schiereiland zorgen konijnen voor een extra milieuvariatie door hun vraat- en graafactiviteiten. Na het beëindigen van de zandwinning is op de steilste hellingen, ter verfraaiing en ter voorkoming van erosie, gemengd inheems loofhout aangeplant. Onder deze randbeplanting is een interessante onderbegroeiing met varens en mossen ontstaan. Op meer voedselrijke plekken gingen ruigteplanten woekeren en elders sloegen spontaan houtige gewassen op. De vegetatie kon zich op de kale oevers, zandvlakten en hellingen goed ontwikkelen dankzij genenbronnen (zaad- en sporenverspreiders) op overbrugbare afstand, zowel van zandgronden (Emmerdennen) als van venen (Oosterbos). Zo is het zandgat de afgelopen jaren door grote verschillen in hoogte, grondsoort en vochtigheid uitgegroeid tot een gevarieerd natuurgebied, waarvan sommige delen de vergelijking met natuurreservaten kunnen doorstaan. De diepe ligging, de grote waterpartijen, de grote variatie in open terrein, solitaire bomen en kleine bosjes geven het gebied de sfeer van de Engelse landschapsstijl waar een grote ruimte en rust vanuit gaat.
Op onderstaande coördinaten kan men de auto parkeren langs de straat (groenvoorzieningzijde). Wil men de cache wel weer terug plaatsen zoals die ook is gevonden.
Advies: neem een picknickmand met lekkers mee en ligstoelen. Geniet van de natuur en dieren.
Mocht men na het loggen behoefte hebben een stuk te wandelen dan kan via de paden rond het zandgat gewandeld worden.
Prijsuitreiking