Warszawa ma swoje światełka, Kraków ma swoje szopki :D
Zainspirowany cyklicznymi eventami organizowanymi w okresie końcoworocznym w Warszawie, postanowiłem zaprosić wszystkich tutejszych i nie tylko keszerów na kilka spotkań z serii "Ale Szopka!", która mam nadzieję zapoczątkuje nową, krakowską tradycję keszerską. Nie będziemy podziwiać świetlnych ozdób, jednak możemy poogądać i zadumać się chwilę przy naszych krakowskich szopkach, które są ewenementem na skalę światową!
Kiedy?
26 stycznia 2022 (środa) o godz. 20:30-21:00
Gdzie?
Na kordach oczywiście :D
Wszystkich uczestników zachęcam do przyniesienia TB, PWG i innych keszerskich gadżetów, bo będzie to dobry czas na ich wymianę :P
O tradycji budowania szopek
Zwyczaj budowania szopek w okresie świąt Bożego Narodzenia wywodzi się tradycji statycznych szopek świątecznych oraz jasełek, niegdyś wystawianych w kościołach w okresie świąt.
Pierwsze szopki powstały w połowie XIX w. Tworzyli je cieśle, murarze z podkrakowskich okolic, głównie ze Zwierzyńca. Było to dla nich dodatkowe zajęcie w czasie martwego sezonu budowlanego. W okresie świąt chodzili ze swymi szopkami po domach. Od 2 poł. XIX w. wśród murarzy i robotników budowlanych w Krakowie zaczął powstawać swego rodzaju odrębny cech szopkarzy.
Były dwa rodzaje szopek: małe, bez teatrzyku, przeznaczone do postawienia pod choinki i duże, dochodzące nawet do trzech metrów, przystosowane do odgrywania przenośnego lalkowego widowiska ze specjalnie pisanymi tekstami i muzyką.
Tradycja odgrywania jasełek zanikła w czasie I wojny światowej. Dopiero w 1937 r. zorganizowano I Konkurs na Najpiękniejszą Szopkę Krakowską, który spowodował odrodzenie się tradycji budowania szopek. Co prawda nie udało się wskrzesić zwyczaju odgrywania przedstawień jasełkowych, ale pojawił się zwyczaj budowania szopek specjalnie na Konkurs.
Konkurs na najpiękniejszą szopkę
By nie dopuścić do zaniku szopkarskiej tradycji, w 1937 roku z inicjatywy Jerzego Dobrzyckiego – wielkiego miłośnika krakowskich tradycji i zwyczajów – zorganizowano u stóp pomnika Adama Mickiewicza konkurs na najpiękniejszą szopkę krakowską. Rok później odbyła się druga edycja konkursu. W okresie okupacji hitlerowskiej konkursów nie organizowano, dopiero w grudniu 1945 roku przy zburzonym przez Niemców pomniku po raz trzeci pojawili się szopkarze. Od 1946 roku organizacją konkursu zajmuje się Muzeum Historyczne Miasta Krakowa. W 2017 roku odbyła się 75. edycja konkursu.
Konkurs wykreował nowy rodzaj szopki krakowskiej, umownie nazwany szopką konkursową. Poza nielicznymi wyjątkami, szopki te nie pełnią już swej pierwotnej funkcji – nie są scenkami dla odgrywania przedstawień, lecz przeznaczone są wyłącznie do kontemplacji estetycznej. Stąd też wysiłek twórców koncentruje się na doskonaleniu walorów architektonicznych, dekoracyjnych szopki, natomiast miejsce kukiełek zajęły figurki nieruchome, lub – od lat 60. wprawiane w ruch mechanizmami elektrycznymi.
Niematerialne dziedzictwo kulturowe
Od 2014 r. krakowskie szopkarstwo znajduje się na Krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego – znalazło się wśród pierwszych pięciu zjawisk wpisanych na tę listę. W 2018 r. zostało także wpisane jako pierwsze polskie zjawisko na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości prowadzoną przez UNESCO.
Opiekę nad krakowskimi tradycjami szopkarskimi sprawuje Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, które od 1946 roku organizuje doroczne konkursy, a od roku 1953 także pokonkursowe wystawy. Muzeum posiada największą na świecie kolekcję szopek (ponad 200 eksponatów), którą od wielu lat prezentuje na licznych wystawach krajowych i zagranicznych. Dużą kolekcję szopek krakowskich posiada również Muzeum Etnograficzne w Krakowie.
Źródło:
Wikipedia
Muzeum Miasta Krakowa
Souvenir:
<img width="100" src="https://drive.google.com/uc?id=1FOVGgPqBMZ0yE5fgLeVRb2adMekTtg4S"></a>
