Kotlina Turoszowska pieszo lub rowerowo # 10
Pomysł na założenie skrytek w Kotlinie Turoszowskiej narodził się podczas przygotowywania Pierwszego Pieszego Rajdu Kotliny Turoszowskiej w Bogatyni o dystansie 60 km, który odbył się dnia 30 czerwca 2019 roku. Chęć udziału w Rajdzie zadeklarowało 203 uczestników w tym było 85 kobiet i 115 mężczyzn. Na starcie pojawiło się 187 uczestników a do mety dotarło 151 uczestników. W Pierwszym Pieszym Rajdzie Kotliny Turoszowskiej udział wzieli uczestnicy z krajów: Polski, Czech, Słowacji oraz Niemiec. Po 6 godzinach i 18 minutach metę przekroczył pierwszy uczestnik rajdu. Trasa Rajdu prowadziła przez trzy kraje: Polska, Czechy, Niemcy i miała troszkę inny przebieg niż trasa założonych 72 keszy.
Dlaczego 72 kesze? Bo będzie okazja zdobyć suweniry np. 24 kesze w 24 godziny albo 48 kesze w 24 godziny albo 72 kesze 24 godziny a nawet 100 keszy w 24 godziny gdy się odwiedzi kesze innych bogatyńskich Geokeszerów. Wybór należy oczywiście do Was, ile keszy znajdziecie w ciągu jednego dnia.
INFORMACJA O KOTLINIE TUROSZOWSKIEJ:
Kotlina Turoszowska znajduje się w Polsce w województwie dolnośląskim, powiecie zgorzeleckim, w gminie Bogatynia oraz w przygranicznym obszarze Republiki Czeskiej na terenie gmin Hradek nad Nisou oraz Chrastava.
Kotlina Turoszowska jest podjednostką geograficzną Obniżenia Żytawsko-Zgorzeleckiego, położoną w obrębie Pogórza Zachodniosudeckiego. Rozciąga się południkowo od Gór Izerskich na południu do Wyniosłości Działoszyna na północy. Kotlinę Turoszowską od południa ograniczają Góry Izerskie, od wschodu Pogórze Izerskie od zachodu Pogórze Wschodniołużyckie a od północy kotlinę zamyka Wyniosłość Działoszyna. Kotlina Turoszowska składa się z Obniżenia Zatonia, Doliny Miedzianki, Grzbietu Rybarzowickiego, Wysoczyzny Kopacza oraz obszaru wyrobisk i zwałowisk Kopalni „Turów”. W południowej części kotlina przecięta jest granicami państwowymi – granicą polsko-niemiecką od zachodu i granicą polsko-czeską od południa.
Oprócz znajdowania skrytek będzie możliwość poznania historii Kotliny Turoszowskiej dawnej i obecnej.
TRASA PĘTLI KOTLINY TUROSZOWSKIEJ:
Pętla Kotliny Turoszowskiej zaczyna się na placu przy Dworcu Historii w Bogatyni i będzie przebiegać ścieżką Śladami Przeszłości do Opolna Zdrój. Ścieżką przewodników dotrzemy do czeskiej miejscowości Uhelno, z której kierujemy się do Kopaczowa. Następnym miejscem jest Styk Trzech Granic gdzie znajdujemy szlak zielony, którym podążamy wzdłuż Nysy Łużyckiej do Trzcińca Górnego, gdzie znajdują się ruiny Zamku Ronów. Obieramy kierujemy do wsi Działoszyn, nastepnie do wsi Wigancice i zwałowiskiem zewnętrznym zwanym hałdą dochodzimy / dojeżdzamy do Bogatyni.
KESZ:
Prawidłowe odpowiedzi dadzą ci odpowiednie cyfry, które podstaw za litery by otrzymac kordy ukrytego kesza.
Tablica nr 3 – Park Preibischa
W miejscu, w którym stoisz znajdował się niewielki park z palmiarnią i fontanną, należący do fabrykanta Carla Augusta Preibischa, a po drugiej stronie rzeki jego willa i potężna fabryka włókiennicza zbudowana z charakterystycznej żółtej cegły produkowanej we własnej cegielni. Willę z parkiem łączyła metalowa kładka wyposażona w mechanizm unoszący konstrukcję w przypadku wysokiego stanu wód kapryśnej Miedzianki, zwanej przed 1945 rokiem Kipper. Car August syn tkacza, był człowiekiem przedsiębiorczym, postępowym i hojnym, któremu mieszkańcy ówczesnej Bogatyni wiele zawdzięczali. Około 150 lat temu wybudował wodociąg, dzięki któremu powstała łaźnia, a 1908 roku miejskie kąpielisko przy zbudowanej wcześniej sali gimnastycznej (ul. Sportowa). W pobliżu ufundował osiedle pracownicze oraz kręgielnie (dziś budynek przedszkola przy ul. Chopina). Za jego sprawą powstał również nowy, piękny budynek poczty (dawny budynek Banku Spółdzielczego). Zainwestował w gazownię, dzięki której na bogatyńskich ulicach rozbłysły lamy gazowe, a w 1902 roku w elektrownię parową o mocy 1000 kW (dziś budynek BOK). Rodzina Preibischów przyczyniła się również do uruchomienia 1912 roku w ówczesnej wsi Bogatynia kina i teatru.
Fabrykę Preibischa odwiedzali królowie Saksonii: król Johann, król Albert i królowa Karolina oraz ostatni monarcha Saksonii Fryderyk August III, który do Bogatyni przybył koleją wąskotorową.
Cała potęga fabrykanta rozpoczęła się 1859 roku wraz ze sprowadzeniem pierwszego mechanicznego warsztatu tkackiego. Preibisch zainstalował go w swojej stodole rozpoczynając w ten sposób rewolucję przemysłową w Bogatyni.
Tradycje tkackie Bogatyni sięgają średniowiecza, w XVI i XVII wieku działało tu kilka tysięcy przydomowych warsztatów, w których tkano płótno lniane. W XVIII wieku zaczęły powstawać większe tkalnie, w których nadal tkaniny wyrabiano ręcznie. Białe płótno lniane, kupcy sprzedawali do Włoch, Polski, Anglii i na Maltę.Wraz z wynalezieniem maszyny parowej wykorzystanej do napędu krosien , nastąpił błyskawiczny rozwój fabryk i upadek rzemiosła. Dzięki postępowi technologicznemu poszerzył się asortyment produkowanych tkanin, wytwarzano materiały bawełniane, wełniane, jedwabne i z anilany. Modne stały się tkaniny bawełniane: katun i nankin, a następnie orleany, żakardy i diagonale – tkaniny o splocie skośnym, które sprzedawano do Turcji. Produkowano także ręczniki, pościel i wstążki. Na początku XX wieku w Bogatyni działało 15 zakładów włókienniczych, a także zakład winiarski, fabryka biżuterii szklanej, papierosów, a w Markocicach sznurowadeł i dywanów.
Światowy kryzys gospodarczy rozpoczęty 1929 roku krachem na nowojorskiej giełdzie wywołał upadek kilku bogatyńskich zakładów. W czasie II wojny światowej przemysł większości przedstawił się na potrzeby militarne. W 1945 roku w mieście funkcjonowało 8 fabryk włókienniczych, fabryka biżuterii szklanej oraz zakłady winiarskie.
Z fabryk włókienniczych powstały Państwowe Zakłady Przemysłu Bawełnianego DOLTEX, które w czasie rozkwitu zatrudniały około 3,8 tysiąca osób i upadły na początku XXI wieku. Ślady po włókienniczej przeszłości są rozsiane po całym mieście, a budynki pofabryczne przystosowane zostały do innych funkcji lub wyburzone.
N 50o 52.ABC E 014o 58.DEF
A) W którym roku zostało wybudowane Kąpielisko Miejskie w Bogatyni, które znajdowało się na ulicy Sportowej ?
1908 rok = 0 / 1909 rok = 1 / 1910 rok = 2
B) Co sie mieściło na początku XX wieku w obecny budynek BOK (Bogatyński Ośrodek Kultury) ?
Winiarnia = 6 / Palmiarnia = 7 / Elektrownia parowa = 8
C) Przez Bogatynie przepływa rzeka. Jak się nazywała do 1945 roku?
Kipper = 4 / Glinianka = 6 / Miedzianka = 8
D) Przez Bogatynie przepływa rzeka. Jak się nazywa obecnie?
Kipper = 5 / Glinianka = 7 / Miedzianka = 9
E) W którym roku wybudowano w Bogatyni Kino i Teatr ?
1908 = 5 / 1910 = 7 / 1912 = 9
F) W którym roku do Bogatyni został sprowadzony pierwszy mechaniczny warsztat tkacki?
1849 rok = 0 / 1859 rok = 3 / 1869 rok = 6
ŹRÓDŁO:
Tablice informacyjne na trasie ułożonych keszy "Kotlina Turoszowska pieszo lub rowerowo"
Książka "BOGATYNIA I OKOLICE ZARYSY DZIEJÓW" - Marian Iwanek i Elżbieta Orłowska
Książka "Polskie Górne Łużyce" Waldemar Ben
Książka "Im Zittauer Zipfel"
https://pl.wikipedia.org/
https://www.google.pl/