Szlakiem Architektury Drewnianej Virtual Cache
Hidden : 6/4/2019
Difficulty:
5 out of 5
Terrain:
2 out of 5

Size: Size: virtual (virtual)

Join now to view geocache location details. It's free!

Watch

How Geocaching Works
Looking for a different adventure?

Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions in our disclaimer.

Geocache Description:


 

Click to English

Przesuń na koniec listingu
Move to the end of the content!

Szlak Architektury Drewnianej powstał w 2001 roku z inicjatywy Województwa Małopolskiego. Po opracowaniu koncepcji szlaku i podpisaniu umowy z sąsiednimi województwami o współpracy w zakresie jego tworzenia w latach 2001-2003 wszystkie obiekty zostały oznakowane tablicami, a dojazd do nich znakami drogowymi.

Dla zainteresowanych i lubiących zdobywać badge, odznaki itp. Informuję, że istnieje coś takiego jak Odznaka Krajoznawcza "Szlak Architektury Drewnianej – Małopolska" można, przy okazji odwiedzania waypointów zdobyć i tę nagrodę! Więcej informacji na jej temat u wujka google

 

GORLICE

W powiecie gorlickim na Szlaku Architektury Drewnianej znajdują się 42 obiekty. Na Szlaku znalazły się malownicze kościoły, piękne cerkwie, smukłe dzwonnice, staropolskie dwory, drewniane wille i skanseny, należące do najcenniejszych zabytków ludowej kultury materialnej.

W 2003 roku dwa kościoły drewniane z powiatu gorlickiego zostały wyróżnione wpisem na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO. Należą do nich: kościół pw. św. Michała Archanioła w Binarowej oraz kościół pw. św. św. Filipa i Jakuba w Sękowej. Natomiast w 2013 roku do Listy UNESCO dopisane zostały trzy cerkwie z terenu powiatu, wchodzące w skład Szlaku: cerkiew pw. Opieki Bogurodzicy NMP w Owczarach, cerkiew św. Paraskewii w Kwiatoniu oraz cerkiew św. Michała Archanioła w Brunarach Wyżnych. Tym samym w powiecie gorlickim znajduje się aż pięć obiektów wpisanych na Listę UNESCO, co jest ewenementem w skali kraju.

Przemierzając Ziemię Gorlicką, szczególnie często napotykamy zabytki architektury drewnianej: cerkwie, kościoły, kaplice, dzwonnice. Obiekty te na trwałe wpisały się w krajobraz Beskidu Niskiego i Pogórza.

JASŁO

Na oficjalnym podkarpackim odcinku Szlaku Architektury Drewnianej w powiecie jasielskim znajduje się 10 obiektów. Umieszczone zostały na dwóch trasach: IV i VIII. Są to przede wszystkim cerkwie i kościoły. Dwa z nich są jednymi z najstarszych budowli sakralnych w Polsce. Do listy pozwoliłem sobie dodać dwa kościoły będące w niedalekiej odległości, ale znajdujące się po za terenem powiatu jasielskiego.

ZADANIE

Żeby zalogować znalezienie musisz w swoim logu zamieścić zdjęcia siebie, swojego GPSa, kartki ze swoim loginem lub w inny sposób pokazać, że byłeś we wszystkich miejscach, tak by w tle zdjęcia znajdował się KAŻDY z umieszczonych na poniższej liście obiektów.

LISTA OBIEKTÓW

  1. Cerkiew św. Kosmy i Damiana w Banicy
  2. Cerkiew greckokatolicka pw. św. Kosmy i Damiana w Bartnem (muzeum)
  3. Cerkiew prawosławna pw. św. Kosmy i Damiana w Bartnem
  4. Zabudowa Łemkowska w Bartnem
  5. Cerkiew pw. Opieki Najświętszej Marii Panny w Bielance
  6. Kościół pw. św. Michała Archanioła w Binarowej
  7. Cerkiew parafialna greckokatolicka św. Dymitra w Bodakach
  8. Cerkiew filialna prawosławna św. Dymitra w Bodakach
  9. Cerkiew parafialna greckokatolicka św. Michała Archanioła w Brunarach Wyżnych
  10. Cerkiew pw. św. Dymitra w Czarnej
  11. Cerkiew pw. Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Gładyszowie
  12. Cerkiew pw. Wniebowstąpienia Pańskiego w Gładyszowie
  13. Kościół św. Katarzyny w Gogołowie
  14. Cerkiew parafialna greckokatolicka Opieki Bogurodzicy w Hańczowej
  15. Cerkiew pw. św. Bazylego Wielkiego w Koniecznej
  16. Cerkiew greckokatolicka pw. Świętych Kosmy i Damiana w Kotanii
  17. Cerkiew greckokatolicka pw. Świętych Kosmy i Damiana w Krempnej
  18. Cerkiew pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Krzywej
  19. Cerkiew pw. św. Łukasza Apostoła w Kunkowej
  20. Cerkiew parafialna greckokatolicka św. Paraskewii w Kwiatoniu
  21. Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Libuszy
  22. Kościół parafialny pw. św. Mikołaja w Lubli
  23. Cerkiew pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Łosiu
  24. Zagroda Maziarska w Łosiu
  25. Cerkiew pw. św. św. Kosmy i Damiana w Męcinie Wielkiej
  26. Kaplica pw. Chrystusa w Ciemnicy w Moszczenicy
  27. Cerkiew pw. św. Paraskewy w Nowicy
  28. Kościół parafialny pw. Przemienienia Pańskiego w Osieku Jasielskim
  29. Cerkiew pw. Opieki Bogurodzicy NMP w Owczarach
  30. Dzwonnica przy cerkwi św. Paraskewy (greckokatolicka) w Pętnej
  31. Cerkiew greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła w Pielgrzymce
  32. Cerkiew greckokatolicka św. Michała Archanioła w Przysłupiu
  33. Kościół pw. św. Michała Archanioła w Ropie
  34. Cerkiew pw. św. Michała Archanioła w Ropicy Górnej
  35. Kościół pw. św. Andrzeja Apostoła w Rożnowicach
  36. Kościół pw. św. św. Apostołów Filipa i Jakuba w Sękowej
  37. Cerkiew pw. św. Kosmy i Damiana w Skwirtnem
  38. Kościół pw. św. Michała Archanioła w Szalowej
  39. Kościół parafialny pw. św. Marcina w Szebniach
  40. Cerkiew pw. Narodzenia NMP w Szymbarku
  41. Kościół pw. św. Wojciecha Biskupa w Szymbarku
  42. Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. Romana Reinfussa w Szymbarku
  43. Cerkiew pw. św. Dymitra w Śnietnicy
  44. Cerkiew greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła Świątkowej Małej
  45. Cerkiew greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła w Świątkowej Wielkiej
  46. Kościół parafialny pw. św. Anny w Święcanach
  47. Kościół parafialny pw. św. Doroty w Trzcinicy
  48. Cerkiew pw. św. Paraskewi w Uściu Gorlickim
  49. Kościół pw. św. Stanisława Biskupa w Wilczyskach
  50. Cerkiew pw. Opieki Matki Bożej w Wołowcu
  51. Cerkiew pw. św. Michała Archanioła w Wysowej
  52. Kościół pw. Najświętszej Marii Panny Wniebowziętej w Wysowej
  53. Kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela w Załężu
  54. Cerkiew pw. Opieki Matki Bożej w Zdyni

English

The Wooden Architecture Route was established in 2001 on the initiative of the Malopolska Region. After developing the concept of the route and signing an agreement with the neighbouring provinces on cooperation in its creation in the years 2001-2003, all objects were marked with signs and the access to them with road signs.

GORLICE

In the Gorlice district on the Wooden Architecture Route there are 42 objects. On the Trail there are picturesque churches, beautiful Orthodox churches, slender belfries, old Polish manors, wooden villas and open-air museums, which are among the most valuable monuments of folk material culture.

In 2003, two wooden churches from Gorlice County were awarded a UNESCO World Cultural and Natural Heritage List. They include: the Church of St. Michael Archangel in Binarowa and the Church of St. Philip and Jacob in Sękowa. In 2013, three churches from the county area were added to the UNESCO list, which are part of the route: the Church of the Protection of the Mother of God in Owczary, the Church of St. Paraskevia in Kwiatoń and the Church of St. Michael the Archangel in Brunary Wyżne. Thus, in the Gorlice district there are as many as five objects inscribed on the UNESCO list, which is unique in the country.

Travelling through the Gorlice region, we often encounter wooden architecture monuments: Orthodox churches, churches, chapels, belfries. These objects have become a permanent part of the landscape of the Low Beskids and Foothills.

JASŁO

On the official Podkarpackie section of the Wooden Architecture Route in the district of Jasło there are 10 objects. They are located on two routes: IV and VIII. These are mainly Orthodox churches and churches. Two of them are among the oldest sacral buildings in Poland. To the list I took the liberty of adding two churches that are not far away, but are located behind the territory of the Jasło County.

TASK

To log your found it, you need to upload photos of yourself, your GPS, a card with your login or otherwise show that you have been in all places, so that each object in the list is in the background of the photo.

LIST OF OBJECTS

Opis poszczególnych obiektów

 

  1. Cerkiew św. Kosmy i Damiana w Banicy



    Obecnie kościół parafialny rzymskokatolicki pod tym samym wezwaniem. Cerkiew powstała ok. poł. XVIII. Obecna cerkiew – już czwarta świątynia na tym miejscu – została przekształcona w tradycji sakralnej architektury zachodniołemkowskiej. Ściany zrębowe, pokryte gontem. Wnętrze pomalowano w XIX w. jednolitą niebieską barwą. Wyposażenie stanowi rokokowy ikonostas z 1757 lub 1787 r., w prezbiterium ołtarz główny z baldachimem z 1. poł. XIX w., w nawie dwa ołtarze boczne w tradycji barokowej (w południowym obraz Wniebowzięcia NMP z pocz. XIX w.).
  2. Cerkiew greckokatolicka pw. św. Kosmy i Damiana w Bartnem (muzeum)



    Została przebudowana w 1842 r. Po II w. ś. nie była użytkowana i uległa częściowemu zniszczeniu. Obecnie jest obiektem muzealnym przy Muzeum Okręgowym w Gorlicach. Jest to typowa cerkiew zachodniołemkowska, zbudowana w konstrukcji zrębowej. Obok cerkwi znajduje się miejsce po młynie, a z drugiej strony wykuty, nie używany kamień młyński, wykonany we wsi. Wyposażenie cerkwi stanowi m. in. późnobarokowy ikonostas z XVIII w., ołtarz boczny z ikoną Ukrzyżowania z 1797 r. oraz unikalne XVIII-wieczne ikony: Matka Boska z Dzieciątkiem i Chrystus Pantokrator.
  3. Cerkiew prawosławna pw. św. Kosmy i Damiana w Bartnem



    Zbudowano w latach 1928–29 wzorując się na starszej cerkwi z pobliskiej Krzywej. Jest to budowla o konstrukcji zrębowej, oszalowana, pokryta blachą. W świątyni znajduje się zabytkowy 200 letni ikonostas z rozebranej cerkwi z terenu Lubelszczyzny przewieziony do Poczajowa, następnie w 1929 r. do Bartnego. Obecnie prowadzone są rozmowy na temat sprowadzenia oryginałów ikon (głównych – namiestnych), które wywieziono do wsi Zimna Woda tuż po wojnie. Charakterystyczne dla cerkwi są wykuwane kamienie fundamentów i skosów. Na każdym jej boku w fundamencie znajduje się wykuty krzyż.
  4. Zabudowa Łemkowska w Bartnem



    Wieś Bartne posiada zabudowę łemkowską. Klasyczne domy łemkowskie to tzw. chyże, które pod jednym dachem kryły całe gospodarstwo. Budynek przedzielony był boiskiem; po jednej jego stronie znajdowała się izba i komora, po drugiej stajnia, obora lub owczarnia. Poddasze wykorzystywane było najczęściej jako miejsce składowania siana lub zboża. Bartne nazywane jest wsią kamieniarską, gdyż jego mieszkańcy specjalizowali się w tym fachu. Z kamienia wyrabiano zarówno krzyże nagrobne i kapliczki przydrożne, jak też sprzęty gospodarskie. Ciekawostką jest, że na 32 mieszkańców wsi przypada 28 zabytków drewnianych.
  5. Cerkiew pw. Opieki Najświętszej Marii Panny w Bielance



    Zbudowana została prawdopodobnie w 1773 r., w 1913 r. była odnawiana. Kiedy w 1947 r. dachy świątyni strawił pożar, budynek nakryto dachem dwuspadowym. Proces przywracania cerkwi pierwotnego wyglądu rozpoczął się w latach 60. XX w. całościowo udało się go zakończyć dopiero w 2000 r. Obecnie w świątyni odbywają się nabożeństwa prawosławne, greckokatolickie i rzymskokatolickie. Dach świątyni oraz ściany nawy, prezbiterium i wieży podbite są gontem. Wieńczące dachy baniaste hełmy z pozornymi latarniami pokryte są częściowo blachą. Górna część wieży pomalowana jest na kolor niebieski, co dodaje cerkwi wyjątkowego uroku. Wnętrze świątyni zdobi polichromia z 1913 r. Do najciekawszych elementów wyposażenia należy ikonostas z 1783 r. w. oraz ikony św. Mikołaja oraz Narodzenie Matki Bożej z XVII umieszczone na ścianach babińca.
  6. Kościół pw. św. Michała Archanioła w Binarowej



    Datowany jest na około 1500 r. Kościół jest jednym z najcenniejszych zabytków Pogórza Ciężkowickiego. Wnętrze jest galerią sztuki zdobniczej: na stropach znajdują się cenne malowidła z pocz. XVI w., na ścianach barokowe cykle biblijne, zaś w kaplicy unikalna polichromia z 1655 r. Najcenniejszymi elementami wyposażenia kościoła są gotyckie rzeźby z końca XIV w.: Matki Boskiej z Dzieciątkiem, a także płaskorzeźby Św. św. Małgorzaty, Doroty, Katarzyny i Barbary, znajdujące się w ołtarzach bocznych. Od roku 2003 obiekt jest wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO.
  7. Cerkiew parafialna greckokatolicka św. Dymitra w Bodakach



    Wzniesiono w 1902 r., prawdopodobnie wykorzystując części ścian z wcześniejszej cerkwi z 1742 r. Dach - pokryty blachą – nad nawą dwuspadowy, a nad prezbiterium wielopołaciowy. Wnętrze zwieńczają stropy płaskie z fasetą. Wystrój cerkwi stanowi polichromia z pocz. XX w. (na północnej ścianie nawy przedstawienie św. św. Cyryla i Metodego, a na południowej – św. św. Olgi i Włodzimierza). Do wyposażenia należą: ikonostas autorstwa A. H. Szajna z Rymanowa wykonany w 1902 r., w prezbiterium ołtarz główny oraz obraz _Matki Boskiej Częstochowskiej_ z XVIII w.
  8. Cerkiew filialna prawosławna św. Dymitra w Bodakach



    Została zbudowana w 1932 lub 1934 r. jako tzw. czasownia, po przejściu części mieszkańców z wyznania greckokatolickiego na prawosławne. Jest to skromna, bezwieżowa, konstrukcja drewniana, oszalowana, orientowana.. Wnętrze cerkwi jest skromne, nie ma tradycyjnego, bogato zdobionego ikonostasu. Jego miejsce zajmuje drewniana ścianka, z zainstalowanymi współczesnymi ikonami i obrazami, w porządku odpowiadającemu ikonostasowi. Pozostałości dawnego wystroju stanowią carskie wrota ze zdobieniami roślinnymi i medalionami czterech ewangelistów oraz neogotycki feretron z XX w.
  9. Cerkiew parafialna greckokatolicka św. Michała Archanioła w Brunarach Wyżnych



    Obecnie kościół parafialny rzymskokatolicki NMP Wniebowziętej) datowana jest na 1797 r. Budowla, mimo późniejszych przekształceń, zachowała najważniejsze cechy cerkwi zachodniołemkowskiej. Wnętrze zwieńczają stropy płaskie z fasetami. Polichromię o rokokowo-klasycystycznych motywach architektonicznych oraz roślinnych wykonali Antoni i Józef Bogdańscy w 1898 r. W nawie widać fragmenty starszej barokowej polichromii z końca XVIII w. Barokowy ikonostas z XVIII w. przemalowany został w czasie remontu w 1831 r. Obiekt w 2013r. został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO.
  10. Cerkiew pw. św. Dymitra w Czarnej



    Cerkiew pw. św. Dymitra w Czarnej wzniesiona została w 1764 r., w 1. poł. XIX w. uległa przekształceniu, m.in. znacznie wydłużono prezbiterium. Obecnie użytkowana jest jako kościół rzymskokatolicki. Ściany nawy, prezbiterium i pochyłej wieży pobite są gontem. Nad nawą wznosi się dach namiotowy, nad prezbiterium wielopołaciowy. Dachy, podobnie jak wieńczące je baniaste hełmy z pozornymi latarniami, pokryte są blachą. Wnętrze świątyni nakryte jest płaskimi stropami oraz namiotowymi kopułami. Dekoruje je polichromia z 1. poł. XIX w. Najcenniejszymi elementami wyposażenia są kompletny barokowy ikonostas z XVIII w oraz również barokowy ołtarz z ikoną Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Warto również zwrócić na ozdobiony kolumienkami portal wiodący z prezbiterium do zakrystii. Świątynia otoczona jest urokliwym kamiennym murkiem.
  11. Cerkiew pw. Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Gładyszowie



    Cerkiew parafialna prawosławna Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Gładyszowie wzniesiona w 1857 r. jako kaplica greckokatolicka. W 1914 r. została rozbudowana w związku z przejęciem funkcji cerkwi parafialnej po spaleniu się w tym samym roku właściwej cerkwi. Wewnątrz podzielona jest ścianą ikonostasu na nawę i prezbiterium zamknięte trójbocznie. Ściany najstarszej części są zrębowe, pokryte gontem, natomiast dobudowany przedsionek ma konstrukcję słupową. Wnętrze nakryto stropami płaskimi. W prezbiterium znajduje się ludowa polichromia z dużym przedstawieniem Trójcy Świętej. Ikonostas pochodzi z XX w.
  12. Cerkiew pw. Wniebowstąpienia Pańskiego w Gładyszowie



    Cerkiew parafialna greckokatolicka Wniebowstąpienia Pańskiego w Gładyszowie została zbudowana w latach 1938–39 przez huculskich cieśli. Ze względu na pochodzenie budowniczych powstał obiekt nietypowy dla Łemkowszczyzny, zachwycający jednak swoim pięknem i proporcjami. Bezwieżową cerkiew wzniesiono na planie krzyża greckiego. Ikonostasu, ze względu na wybuch II wojny światowej nie zdążono wykonać. Wyposażenie świątyni stanowią: ołtarz główny z baldachimem i tabernakulum, dwa rokokowe ołtarze boczne z 2. poł. XVIII w., w jednym z nich ikona Ukrzyżowania (XVIII w.), w drugim Matki Boskiej z Dzieciątkiem (XVIII w.).
  13. Kościół św. Katarzyny w Gogołowie



    Świątynia wzniesiona w 1672 r. z fundacji braci Jakuba i Joachima Rojowskich, dziedziców Gogołowa, przez cieślę Stanisława Charchułowicza. W trakcie XIX-wiecznych prac m.in. dobudowano wieżę i kruchtę południową oraz wybudowano murowaną dzwonnicę i ogrodzenie placu kościelnego. Kościół został nieznacznie uszkodzony w okresie II wojny światowej. Remontowany był w latach 40. i 50., zaniedbany w latach 60. XX w. Po wybudowaniu w latach 80. XX w. nowego kościoła parafialnego wyłączony z kultu (podjęto jednak decyzję o kompleksowej rewaloryzacji obiektu). Orientowany kościół usytuowany jest w centrum wsi, po południowej stronie drogi z Frysztaka do Kleci. W obwodzie murowanego ogrodzenia od zachodu znajduje się murowana dzwonnica. Wnętrze z płaskim stropem. Ściana tęczowa o wykroju prostokątnym, z belką tęczową, na której barokowy krucyfiks z III ćw. XVII w. Zachowały się trzy XVII-wieczne, współczesne kościołowi portale, prostokątne, zamknięte łukiem tzw. oślego grzbietu. Wnętrze dekorowane polichromią ornamentalną w stylu modernistycznym autorstwa Juliusza Komperdy z Przemyśla. Na wyposażenie kościoła składają się m.in.: barokowy ołtarz główny z III ćw. XVII w., uzupełniony w II poł. XVIII w., tabernakulum z ok. 1700 r., prawdopodobnie wykonane przez snycerzy krośnieńskich, dwa ołtarze boczne z II poł. XIX w., barokowa XVII-wieczna ambona z XIX-wiecznym baldachimem. Zachowała się także kamienna późnogotycka chrzcielnica pochodząca zapewne z I ćw. XVI w. z rokokową drewnianą pokrywą z XVIII w. Kościół w układzie przestrzennym, jak i rozwiązaniach konstrukcyjnych prezentuje tradycje późnogotyckie.
  14. Cerkiew parafialna greckokatolicka Opieki Bogurodzicy w Hańczowej



    Obecnie cerkiew parafialna prawosławna pod tym samym wezwaniem. Powstała w 1 poł. XIX w. Jest to typowa cerkiew zachodniołemkowska o konstrukcji zrębowej i ścianach pokrytych gontem. Polichromia ornamentalno-figuralna oraz ikonostas autorstwa Antoniego, Michała i Zygmunta Bogdańskich, pochodzą z końca XIX w. W prezbiterium znajduje się barokowy ołtarz główny, w nawie dwa ołtarze boczne z ikonami Chrystusa przekazującego klucze św. Piotrowi oraz Opieki Bogurodzicy.
  15. Cerkiew pw. św. Bazylego Wielkiego w Koniecznej



    Cerkiew pw. św. Bazylego Wielkiego w Koniecznej została zbudowana w 1903 r., po II wojnie światowej uległa częściowemu zniszczeniu. Remontowana była pod koniec latach 60. i w latach 90. XX w. Obecnie użytkowana jest jako świątynia prawosławna. Budowla zwraca uwagę swoją architekturą, nietypową dla drewnianych cerkwi w polskich Karpatach. Od strony zachodniej wznosi się pokryta w całości blachą trzykondygnacyjna, prosta wieża. Blacha pokrywa również cześć ścian prezbiterium, wszystkie dachy oraz wieńczące je hełmy. Ściany nawy oraz część ścian prezbiterium oszalowane są pionowymi deskami. Wnętrze świątyni nakrywa pozorne sklepienie kolebkowe pokryte dekoracją malarską ukazującą rozgwieżdżone niebo. Polichromia ścian wykonana została w 1938 r. Uwagę zwraca przede wszystkim nietypowy, schodkowy ikonostas wykonany na pocz. XX w.
  16. Cerkiew greckokatolicka pw. Świętych Kosmy i Damiana w Kotani



    Czas budowy istniejącej cerkwi nie został je­dno­zna­cznie określony. Za­pew­ne wzniesiono ją w XVIII w., a gruntownie remontowano w 1841 r. Cerkiew orientowana, umiejscowiona w płn. części wsi, na wysokim wzniesieniu, przy drodze wiejskiej biegnącej w kierunku płn. od szosy Krempna – Świątkowa. Teren cerkiewny otoczony drew­nia­nym parkanem z drew­nia­ną bram­ką. Świątynia w Kotani, podobnie jak cerkiew w Krempnej, należy do budowli sakralnych charakterystycznych dla zachodniej Łem­kow­szczy­zny.
  17. Cerkiew greckokatolicka pw. Świętych Kosmy i Damiana w Krempnej



    Budynek cerkwi orientowanej zbudowano w 1782 r. dzięki finansowemu wsparciu księcia Karola Radziwiłła na miejscu starej cerkwi, która stała 275 lat. Badania przeprowadzone w 2007 r. wskazują, że budowla nie jest jednorodna. Najstarszym członem świątyni jest wieża, natomiast sanktuarium z zakrystią, nawa i babiniec wykazują dużą jednorodność i mogły powstać w tym samym czasie, tj. ok. 1782 r. We wnętrzu świątyni zachował się ikonostas wykonany przez malarza Krasuckiego ok. 1840 r., a także fragmenty ikonostasu z XVII w. Przed cerkwią usytuowana jest kamienna figura św. Mikołaja, wykonana (podobnie jak wiejskie kapliczki) w ośrodku kamieniarskim w Bartnem. Świątynia należy do typowych budowli sakralnych wznoszonych na zachodniej Łemkowszczyźnie. W jej kompozycji przestrzennej wyraźnie widoczna jest konstrukcyjna niezależność zasadniczej zrębowej bryły świątyni i słupowej wieży ponad babińcem.
  18. Cerkiew pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Krzywej



    Obecnie kościół filialny rzymskokatolicki NMP Niepokalanie Poczętej. Cerkiew zaczęto wznosić w 1924 r. na miejscu wcześniej spalonych świątyń. Budowla wzorowana jest na cerkwiach staroruskich. Nad centralną częścią nawy znajduje się kopuła, a nad zachodnią i prezbiterium wieżyczki z pozornymi latarniami. Na ścianach obitych deskami nie ma polichromii. Wewnątrz świątyni zobaczyć można dwa ołtarze boczne z końca XIX w., a w prezbiterium znajduje się ołtarz główny z baldachimem i współczesnym tabernakulum. Obok cerkwi widnieje drewniana dzwonnica.
  19. Cerkiew pw. św. Łukasza Apostoła w Kunkowej



    Cerkiew zbudowana została prawdopodobnie w 1868 r. Stanowi ona kolejny przykład trójdzielnej cerkwi łemkowskiej. Ściany konstrukcji zrębowej pokryto gontem. Wnętrze świątyni zdobi polichromia figuralno-architektoniczna z lat 1904 – 05. Na stropach znajdują się przedstawienia figuralne, m. in. Ducha Świętego, Matki Boskiej Opieki, a na ścianach dekoracje architektoniczne, głównie marmurowe pilastry i kolumny. W prezbiterium mieści się barokowy ołtarz główny z baldachimem i tabernakulum z początku XIX w., a w nawie barokowe ołtarze boczne.
  20. Cerkiew parafialna greckokatolicka św. Paraskewii w Kwiatoniu



    Obecnie kościół pomocniczy rzymskokatolicki. Cerkiew powstała w 2. poł. XVII w. Świątynia jest wręcz klasycznym przykładem łemkowskiej architektury cerkiewnej, a ze względu na swoje proporcje uważana za jedną z najpiękniejszych cerkwi w Polsce. Wystrój wnętrza stanowi polichromia o motywach figuralnych i ornamentalnych z 1811 r. Zachowało się tu kompletne wyposażenie: ikonostas (ściana z ikonami) autorstwa M. Bogdańskiego z 1904 r., w prezbiterium ołtarz główny z XIX w., dwa ołtarze boczne z ikonami Matki Boskiej z Dzieciątkiem oraz Zdjęcia z Krzyża. Obiekt w 2013r. został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO.
  21. Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Libuszy

    Po odbudowie (rok 2014)


    Po pożarze w 2016


    Stan w roku 2019


    Jeden z najpiękniejszych kościołów drewnianych w Polsce. Zbudowano go ok. 1513 r. Po pożarze (1986 r.), z którego ocalała jedynie zakrystia, nadpalone ściany i piękny krzyż ludowy, odbudowę rozpoczęto dopiero w 1996 r. Wnętrze przekryto stropami płaskimi, odtworzono oba portale późnogotyckie zamknięte łukiem o wykroju w tzw. ośli grzbiet. Jest to kościół o konstrukcji zrębowej, którego ściany pokryto gontem. Od zachodniej strony budynku zobaczyć można wieżę - dostawioną w 1609 r. - o pochyłych ścianach przykrytą hełmem. Cenny, zabytkowy drewniany Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Libuszy, po odbudowie został ponowie spalony w lutym 2016 roku.
  22. Kościół parafialny pw. św. Mikołaja w Lubli



    Nieznany pozostaje czas budowy kościoła (nastąpiło to zapewne w II poł. XV lub XV/XVI; część badaczy przyjmuje za datę budowy rok 1611, lecz data ta odnosi się prawdopodobnie do gruntownego remontu bądź przebudowy). Świątynia jest orientowana, konstrukcji zrębowej, na kamiennym podmurowaniu, z wieżą konstrukcji słupowo-ramowej. Ściany wzmocnione lisicami, oszalowane z zewnątrz deskami w układzie pionowym, a podmurowanie przykryte fartuchem gontowym, ściany wieży pokryte gontem, a izbica szalunkiem. We wnętrzu zastosowano płaskie stropy z zaskrzynieniami w nawie wspartymi na czterech słupach. Strop wzmocniony jest ozdobnie profilowanym wzdłużnym podciągiem pochodzącym z II poł. XV w. Ściana tęczowa o prostokątnym wykroju, na belce tęczowej barokowy krucyfiks z II poł. XVII w. i trzy rokokowe aniołki z III ćw. XVIII w. W nawie dwa portale zamknięte łukiem tzw. oślego grzbietu, pochodzące prawdopodobnie z przeł. XV i XVI w. Ocalałe wyposażenie jest głównie późnobarokowe z XVIII w. W późnobarokowym ołtarzu głównym umieszczono XVII-wieczny obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem, w zwieńczeniu obraz św. Mikołaja, oba późnogotyckie, malowane na desce (gruntownie przemalowane w 1929 r. przez ks. Władysława Luteckiego). Ołtarze boczne powstały ok. 1700 r. W ołtarzu bocznym przy tęczy (lewym) gotycki obraz Misericordia Domini z ok. poł. XV w. We wnętrzu znajdują się także: rokokowa ambona z 1778 r., późnobarokowy konfesjonał, obrazy i rzeźby z XVII–XIX w. Jest to jeden z cenniejszych zabytków drewnianych Pogórza Strzyżowskiego, o cechach charakterystycznych dla gotyckiej tradycji budowlanej.
  23. Cerkiew pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Łosiu



    Wzniesiona została w 1810 r., W 1876 lub 1928 r. została przebudowana, m.in. poszerzono nawę oraz dobudowano dwie zakrystie przy prezbiterium, przez co jej plan zbliżony został do krzyża greckiego. Jest to cerkiew łemkowska typu północno-zachodniego. Ściany świątyni pobite są gontem. Dach jest nieregularny, kalenicowy, kryty blachą, zwieńczony niewielkimi blaszanymi baniami. Wnętrze nakryte jest płaskimi stropami. Ściany zdobi polichromia z 1935 r. Najcenniejszym elementem wyposażenia jest neobarokowy ikonostas z przełomu XVIII/XIX w. oraz barokowe ołtarze boczne.
  24. Zagroda Maziarska w Łosiu



    Stanowi zwarty, zamknięty zespół budynków położony w centrum wsi, w pobliżu cerkwi greckokatolickiej pw. Narodzenia NMP z 1810 r. Jest przykładem zabudowy drewnianej typowej dla Łosia w czasach przed masowym uprawianiem maziarstwa. Budynki chałupy oraz stajni z wozownią pochodzą z końca XIX w. Wzniesione są w konstrukcji zrębowej z ciosanych bali jodłowych. Kalenicowe dachy budynków pokryte świerkowym gontem. Na chałupie w połaci dachowej od podwórza zabudowany otwór przeznaczony do wkładania siana na strych. Chałupa jednotraktowa z sienią dzielącą budynek na dwie części. Podpiwniczony spichlerz z I połowy XX w. o konstrukcji szkieletowej szalowany deskami, z dachem kalenicowym pokrytym gontem. Obecnie budynki stanowią oddział Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach a w chałupie i stajni urządzona jest ekspozycja poświęcona kulturze łemkowskiej i łosiańskiemu maziarstwu.
  25. Cerkiew pw. św. św. Kosmy i Damiana w Męcinie Wielkiej



    Obecnie rzymskokatolicki kościół parafialny, został zbudowany w 1807 r. Cerkiew wzniesiono w konstrukcji zrębowej, a ściany pokryto gontem. Wnętrze świątyni nakrywają stropy płaskie, a zdobi je polichromia architektoniczno - ornamentalno - figuralna z lat 1930 i 1938 r. Wyposażenie stanowi kompletny ikonostas (ściana z ikonami) z XIX w. oraz dwa XIX - wieczne ołtarze boczne w tradycji barokowej. Na ścianach znajduje się wiele innych ikon, np. fragment rzędu prazdiników z XVIII w. czy ikona św. Andrzeja.
  26. Kaplica pw. Chrystusa w Ciemnicy w Moszczenicy



    Położona na cmentarzu w Moszczenicy, pochodzi z ok. 1680 r. Na obecne miejsce przeniesiono ją ze starego cmentarza. Jest to kaplica w stylu barokowym, której ściany i dach pokryto gontem. W wejściu zobaczyć można późnogotycki portal z 1. poł. XVI w., zwieńczony łukiem o wykroju w tzw. ośli grzbiet. Znajdujące się w środku malowidła ze scenami Męki Pańskiej w stylu baroku ludowego pochodzą z ok. 1680 r. W wyposażeniu kaplicy odnaleźć można m.in. barokowy obraz Chrystus w Ciemnicy z Matką Boską Bolesną z przełomu XVII i XVIII w. oraz barokową rzeźbę Chrystus u słupa.
  27. Cerkiew pw. św. Paraskewy w Nowicy



    Pochodzi prawdopodobnie z lat 1842-43. Posiada konstrukcję zrębową, trójdzielną, typu zachodnio - łemkowskiego z okresu schyłkowego. Ściany cerkwi pokryte gontem, dachy oraz wieńczące je wieżyczki z pozornymi latarniami pokryte są blachą. Wieża o pochyłych ścianach, z pozorną izbicą, posiada konstrukcję słupowo-ramową. Wnętrze ozdobione jest polichromią z 1927 r. Między nawą a prezbiterium kompletny ikonostas z końca XVIII w. Pośrodku prezbiterium ołtarz główny z XVIII w., w nawie późnobarokowy ołtarz boczny z 2. poł. XVIII w. z ikonami Matki Bożej z Dzieciątkiem i św. Jana Chrzciciela.
  28. Kościół parafialny pw. Przemienienia Pańskiego w Osieku Jasielskim



    Świątynię wzniesiono prawdopodobnie ok. 1419  r. w narożu dawnego rynku. Ok. 1640  r. poddano ją gruntownej przebudowie i rozbudowie (do zachodniej ściany dostawiono wieżę-dzwonnicę z kruchtą w przyziemiu, zmieniono konstrukcję dachu, ufundowano nowe wyposażenie). Kościół był też remontowany w II poł. XVIII  w. i w I poł. XIX  w. (ozdobiony wówczas polichromią). Kościół znajduje się w pobliżu dawnego rynku średniowiecznego miasta w otoczeniu starodrzewu, ogrodzony kamiennym murem. Świątynia jest orientowana, konstrukcji zrębowej, z wieżą o konstrukcji słupowo-ramowej. Wnętrze ze stropem płaskim, wspólnym dla prezbiterium i nawy głównej. Nawy boczne przekryto pozornym spłaszczonym sklepieniem kolebkowym. Ściana tęczowa ma wykrój w formie łuku nadwieszonego. Wnętrze ozdobione neobarokową XIX-wieczną polichromią. Wyposażenie kościoła głównie barokowe z I poł. XVIII  w. – ołtarz główny i dwa boczne. W jednym z ołtarzy bocznych zachował się późnogotycki (z XVI  w.) obraz malowany na desce Salvator Mundi. Do wcześniejszych elementów wyposażenia należy późnogotycka kamienna chrzcielnica oraz późnogotycki krucyfiks z I poł. XVI  w. Z kościoła w Osieku pochodzi też tryptyk śś. Piotra i Pawła z I poł. XVI  w., przechowywany obecnie w Muzeum Archidiecezjalnym w Przemyślu. Kościół w Osieku należy do wyjątkowych w drewnianej architekturze sakralnej przykładów rozwiązania bazylikowego.
  29. Cerkiew pw. Opieki Bogurodzicy NMP w Owczarach



    Zbudowano w 1653 r. Cerkiew wielokrotnie była odnawiana, a ostatni gruntowny remont miał miejsce w latach 80. XX w. Przywrócono wtedy gontowe pokrycie ścian i dachów namiotowych, a całość działań konserwatorskich została wyróżniona międzynarodową nagrodą organizacji Europa Nostra. Wnętrze pokrywa polichromia z 1938 r. Na kompletne wyposażenie cerkiewne składają się: barokowy ikonostas z XVIII w., w nawie dwa barokowe ołtarze boczne – po stronie północnej z ikoną Matki Boskiej z Dzieciątkiem (XIX w.), po południowej z dużą ikoną Św. Mikołaja (pocz. XVIII w.). Obiekt w 2013r. został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO.
  30. Dzwonnica przy cerkwi św. Paraskewy (greckokatolicka) w Pętnej



    Jest pozostałością po drewnianej cerkwi z 1700 r., która stała na miejscu obecnej. Jest to obiekt wolno stojący, wzniesiony w konstrukcji słupowo-ramowej, o pochyłych ścianach oszalowanych pionowo z listwowaniem. Posiada dwie kondygnacje – wyższą stanowi niskie pięterko dzwonowe, wydzielone od reszty daszkiem okapowym. Dzwonnica nakryta jest gontowym dachem namiotowym o cebulastym zwieńczeniu. W jej dolnej części znajduje się wysokie wejście z dwuskrzydłowymi drzwiami deskowo-spągowymi.
  31. Cerkiew greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła w Pielgrzymce


    Czas budowy cerkwi nie został jednoznacznie określony. Zapewne wzniesiono ją w końcu XVIII w. na miejscu starszej, a gruntownie remontowano w latach 1870–72. W zbiorach muzealnych znajduje się wyposażenie cerkwi w Pielgrzymce, spośród którego najstarsze zabytki pochodzą z końca XVI w. Zachowany w świątyni ikonostas pochodzi z lat 1872–87 i jest dziełem Romana Rychlickiego z Nowego Żmigrodu, który był wykonawcą dekoracji snycerskiej, oraz Pawła i Jana Bogdańskich – autorów ikon. Po roku 1947 opuszczona cerkiew popadała w ruinę. Od 1960 r. przywrócono ją do kultu, kiedy erygowano w Pielgrzymce parafię prawosławną. Cerkiew orientowana, umiejscowiona w centralnej części wsi, przy drodze wiejskiej biegnącej od szosy Nowy Żmigród – Gorlice. Świątynia w Pielgrzymce należy do typowych budowli sakralnych wznoszonych na zachodniej Łemkowszczyźnie.
  32. Cerkiew greckokatolicka św. Michała Archanioła w Przysłupiu



    Powstała w 1756 r. przebudowana w 1880 r. Trójdzielna, zbudowana w stylu północno – zachodnio łemkowskim,o konstrukcji zrębowej. Wieża konstrukcji słupowo-ramowej o ścianach pochyłych z pozorną izbicą, poprzedzona kruchtą. Dachy są kalenicowe, kryte blachą, zwieńczone wieżyczkami z blaszanymi, baniastymi hełmami. Niewielkie wnętrze zdobi polichromia z1929 r. z przedstawieniem Trójcy Świętej i św. Michała Archanioła. Ikonostas z XVIII w., sprowadzony z innej cerkwi w 1880 roku. W prezbiterium ołtarz główny z XIX w., w nawie późnobarokowy ołtarzyk boczny z ikoną św. Mikołaja.
  33. Kościół pw. św. Michała Archanioła w Ropie



    Powstał w 1761 r. Fundatorami świątyni byli właściciele wsi – Wilhelm i Petronela Siemieńscy. Jest to świątynia wzniesiona w stylu barkowym ze zwieńczeniami nawiązującymi do łemkowskiej architektury cerkiewnej. Korpus kościoła jest drewniany, konstrukcji zrębowej, o ścianach pokrytych gontem. Około 1800 r. do kościoła dobudowano dwie murowane wieże, a w roku 1956 do prezbiterium dostawiono nową zakrystię. Polichromia o motywach figuralnych pochodzi z 2. poł. XIX w. Ołtarz główny i dwa ołtarze boczne z 1 poł. XIX w. nawiązują do tradycji barokowej.
  34. Cerkiew pw. św. Michała Archanioła w Ropicy Górnej



    Obecnie kościół filialny rzymskokatolicki) powstała w 1813 lub 1819 r. Cerkiew ma budowę trójdzielną, z wydłużoną nawą i zbliżonymi do kwadratu babińcem i prezbiterium. Wnętrze cerkwi nakryto stropami płaskimi. Ściany i stropy zdobi polichromia z przełomu XIX i XX w. o motywach ornamentalnych i figuralnych. W wyposażeniu znajduje się rokokowy ikonostas z poł. XVIII w. (w rzędzie ikon namiestnych rzadko spotykana na tym terenie ikona Św. Onufrego), późnobarokowy ołtarz główny z baldachimem i tabernakulum oraz dwa barokowe ołtarze boczne.
  35. Kościół pw. św. Andrzeja Apostoła w Rożnowicach



    Z lat 1756–64 powstał w miejscu poprzedniego kościoła. Późnobarokowy wystrój wnętrza podkreślony został imitowanymi w drewnie kolumnami, na których opierają się spłaszczone łuki arkad oraz wygięta faliście belka tęczowa. Polichromia o motywach roślinnych i geometrycznych z 1787 r., autorstwa J. Kozickiego, odkryta została przez konserwatorów w latach 1970–75. Trzy ołtarze rokokowe pochodzą z XVIII w. W ołtarzu głównym mieszczą się obracane nisze z rzeźbami św. Andrzeja, Matki Boskiej z Dzieciątkiem, Chrystusa Bolesnego i Chrystusa Zmartwychwstałego.
  36. Kościół pw. św. św. Apostołów Filipa i Jakuba w Sękowej



    To jeden z najcenniejszych kościołów drewnianych Małopolski. Wzniesiono go w 1520 r. z ręcznie ciosanych bierwion modrzewiowych. W XVIII w. dostawiono wieżę i rozłożyste soboty. Powierzchnie kościoła, z wyjątkiem izbicy, pokryte są gontem, co potęguje malowniczość bryły. Obecne wyposażenie stanowi m.in. późnorenesansowy ołtarz główny z pocz. XVII w., zrekonstruowany w latach 1948–49 po dewastacji w 1915 r. W bogato polichromowanym ołtarzu widnieje obraz przedstawiający św. św. Mikołaja, Benedykta i Antoniego oraz rzeźba Zbawiciela Świata. Obiekt w 2003r. został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO.
  37. Cerkiew pw. św. Kosmy i Damiana w Skwirtnem



    Obecnie kościół filialny rzymskokatolicki zbudowano w 1837 r. Jest to jedna z piękniejszych cerkwi zachodniłemkowskich. Trójdzielną świątynię wzniesiono w konstrukcji zrębowej, ściany i dachy pokryto gontem. Wnętrze zdobi polichromia figuralno-ornamentalna z 1900 r. Między nawą a prezbiterium ustawiono współczesną przegrodę o charakterze ikonostasu, natomiast pozostałości dawnego ikonostasu z przełomu XVIII i XIX w. umieszczono na ścianach. W prezbiterium znajduje się ołtarz główny z baldachimem i tabernakulum z poł. XIX w.
  38. Kościół pw. św. Michała Archanioła w Szalowej



    wzniesiono w 1736 lub 1739 r. Jest to budowla późnobarokowa, konstrukcji zrębowej, o ścianach częściowo pokrytych gontem. Trójnawowa świątynia ma układ bazylikowy. Prezbiterium jest tej samej szerokości co nawa główna, a do jego boków przylegają dwie zakrystie. Wnętrze świątyni zdobi barokowo – rokokowa polichromia iluzjonistyczna i figuralna oraz bogate wyposażenie z XVIII w. Warto zwrócić uwagę na ciekawą malarsko-rzeźbiarską dekorację ściany i belki tęczowej – malowidło na ścianie jest uzupełnieniem dla rzeźbiarskiego przedstawienia Grupy Ukrzyżowania.
  39. Kościół parafialny pw. św. Marcina w Szebniach



    Wzniesiony w 1605 r. kościół został gruntownie przebudowany w 1794 r. staraniem rodziny Gorajskich, ówczesnych właścicieli wsi, i proboszcza ks. Jakuba Januszowskiego. Poświęcony dopiero w 1855 r. przez biskupa przemyskiego Franciszka Wierzchlejewskiego. W czasie działań wojennych w 1944 r. został uszkodzony. W latach 1945–46 przeprowadzono najpilniejsze prace remontowe i konserwatorskie zniszczonych elementów wyposażenia. Nową polichromię we wnętrzu świątyni wykonano w latach 50. XX w. Kościół użytkowany był przez miejscową parafię do 2003 r., tj. do wybudowania nowej murowanej świątyni. Kościół otoczony jest murowano-drewnianym ogrodzeniem i wieńcem starodrzewu. Wnętrze trójnawowe, nakryte płaskimi stropami z fasetą. Ściany i stropy dekorowane figuralno-ornamentalną polichromią z ok. poł. XX w. Zachowane zabytkowe wyposażenie pochodzi w większości z końca XVIII w.
  40. Cerkiew pw. Narodzenia NMP w Szymbarku



    Obecnie rzymskokatolicki kościół filialny, zbudowany zostały w 1790 lub 1821 r. Cerkiew wzniesiono w konstrukcji zrębowej, ściany pokryte są gontem, a dach blachą. Wnętrze świątyni nakryte jest stropami płaskimi. Na wyposażenie składają się m.in. ikonostas z 1. poł. XIX w.; ołtarz główny z baldachimem z ikoną Ukrzyżowanie; w nawie - dwa ołtarze boczne nawiązujące do tradycji barokowej (1. poł. XIX w.) z ikonami Chrystusa Nauczającego i Matki Boskiej z Dzieciątkiem, a na ścianach nawy medaliony z ewangelistami, pochodzące z poprzedniego ikonostasu.
  41. Kościół pw. św. Wojciecha Biskupa w Szymbarku



    Zbudowany w 1782 r. Tradycja podaje, że stoi on w miejscu, w którym św. Wojciech zmierzając z Węgier do Polski, odprawił mszę św. Późnobarokowa świątynia została wzniesiona w konstrukcji zrębowej, ściany i dachy pokryte są gontem. Natomiast dobudowana do trójbocznie zamkniętego prezbiterium zakrystia - jest murowana. Na ścianach i stropach widnieje polichromia figuralno-ornamentalna z 1940 r. autorstwa W. Lisowskiego. Rokokowe ołtarze pochodzą z 2. poł. XVIII w. Ołtarz główny zdobi wizerunek św. Wojciecha z czasu powstania ołtarza. W XIX w. zostało wykonane wyposażenie o charakterze barokowym, m.in. chrzcielnica, ambona, konfesjonały.
  42. Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. Romana Reinfussa w Szymbarku



    Oddział Muzeum Dwory Karwacjanów i Gładyszów, od września 1987 r. prezentuje ekspozycję budownictwa i kultury ludowej mieszkańców Pogórza Gorlickiego. Tworzy go kilkanaście obiektów, datowanych na koniec XIX i początek XX w, które wyposażono w dawne sprzęty i urządzenia. Atrakcję stanowią również wiatraki z pocz. XX w., przeniesione z Krygu i Ropy. Obok renesansowego kasztelu stoi drewniany dworek z Gorlic z początku XX w., tzw. „drogomistrzówka”, wewnątrz którego urządzono ekspozycję o tematyce dworskiej.
  43. Cerkiew pw. św. Dymitra w Śnietnicy



    Wzniesiono w 1755 r., przebudowano w XIX w. W latach 1947–97 użytkowana była jako kościół rzymskokatolicki, od 1997 roku jest własnością Kościoła Greckokatolickiego. Cerkiew posiada układ dwudzielny, zdobiąca wnętrze polichromia architektoniczno-figuralna z 1936 r. jest dziełem Józefa Bogdańskiego. W wyposażeniu znajduje się barokowy ikonostas z XVIII w., także autorstwa J. Bogdańskiego, pozostałe ikony, nieznanego autora, pochodzą z 1756 r. W prezbiterium mieści się barokowy ołtarz z rzeźbami św. św. Piotra i Pawła, w nawie późnobarokowe ołtarze boczne. Ciekawostką są namalowane na izbicy tarcze zegarowe.
  44. Cerkiew greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła Świątkowej Małej



    Cerkiew orientowana, usytuowana jest na niewielkim wzniesieniu przy drodze na południowym skraju wsi. Teren cerkiewny wyznacza ogrodzenie z dyli z drewnianą bramką konstrukcji słupowej od północy. Na wschód od cerkwi rozległy cmentarz.
    Budowla posadowiona na kamiennej podmurówce, wzniesiona w konstrukcji zrębowej na jaskółczy ogon, oszalowana deskami w pionie, z gontowym fartuchem. Wieża konstrukcji słupowej o ścianach zbieżnych, w partii środkowej opierzona gontem, z zachatą i izbicą oszalowanymi w pionie. We wnętrzu sanktuarium całkowicie wydzielone od nawy wtórnie zmontowanym ikonostasem. W nawie i sanktuarium kopuła pozorna, w babińcu strop. Z wyposażenia cerkwi na uwagę zasługuje ikonostas z 1670 r. oraz fragmenty innych, z XVII i XVIII w., ponadto ikony z XVII–XIX w. Cerkiew należy do typowych budowli sakralnych wznoszonych na zachodniej Łemkowszczyźnie. W jej kompozycji przestrzennej wyraźnie widoczna jest konstrukcyjna niezależność zasadniczej zrębowej bryły świątyni i słupowej wieży.
  45. Cerkiew greckokatolicka pw. św. Michała Archanioła w Świątkowej Wielkiej



    Cerkiew wzniesiona (lub prze­budo­wana) w 1757 r. (o czym świa­dczy in­skryp­cja na nad­pro­żu por­ta­lu za­chodniego). Remontowana w 1796 r. W latach 1826–28 przeprowadzono kolejny remont, w trakcie którego być może dobudowano wieżę i odnowiono wnętrze. Cerkiew orientowana, usytuowana w centrum wsi, w oddaleniu od zabudowy mieszkalnej, po południowej stronie drogi Świątkowa – Świerzowa Ruska. Ogrodzona drewnianym płotem. W obrębie ogrodzenia, na osi cerkwi od zachodu, drewniana bramka. Bar­dzo bo­gate jest wy­posa­żenie cerkwi, na które składają się m.in.: iko­no­stas z I poł. w. XIX w., późno­baro­kowy ołtarz główny z XVIII w., barokowy proskomidinik z XVII w., ro­kokowy ołtarz bo­czny, baro­kowa kropielnica kamienna z XVII w., obr­azy – kom­plet ikon ba­roko­wych z XVII w., wśród których m.in. ikona z cyklu pasyjnego z przedstawieniem Ukrzyż­owania oraz oca­lały frag­ment ikony z przed­sta­wie­niem Są­du Osta­tecz­nego, mensa ołta­rzowa zbi­ta z obrazów po­cho­dzących ze sta­rego iko­no­stasu. Cerkiew należy do budowli sakralnych charakterystycznych dla zachodniej Łemkowszczyzny. W jej kompozycji przestrzennej wyraźnie widoczna jest konstrukcyjna niezależność zasadniczej zrębowej bryły świątyni i słupowej wieży ponad babińcem.
  46. Kościół parafialny pw. św. Anny w Święcanach



    Świątynię (wg tradycji) zbudowano w 1520 r. (data odnaleziona w XVIII w. na jednym z ołtarzy). Kościół konsekrował w 1640 r. biskup krakowski Tomasz Oborski. W II poł. XVI w. ściany i strop ozdobiono późnorenesansową polichromią, zachowaną częściowo do dziś. W XVII w. kościół otoczono sobotami, wzniesiono wolno stojącą wieżę-dzwonnicę i ufundowano nowe wyposażenie. Świątynia orientowana, konstrukcji zrębowej, na kamiennym podmurowaniu, z wieżą o konstrukcji słupowo-ramowej. W kościele zachował się późnogotycki portal prowadzący z prezbiterium do zakrystii, zamknięty łukiem tzw. oślego grzbietu. Ocalały także drzwi do zakrystii z pocz. XVI w. z pierwotnymi okuciami. Wyposażenie wnętrza pochodzi z różnych okresów. Składa się na nie m.in.: ołtarz główny z przeł. XVII i XVIII w. z późnogotyckim obrazem św. Anny z XVI w., ołtarze boczne z XVII i XVIII w., drewniana rzeźba Matki Bożej z Dzieciątkiem z końca XIV w. i figura św. Wojciecha prawdopodobnie z II ćw. XV w. oraz rzeźbiarska grupa Pasji na belce tęczowej z I poł. XVI w. Cennym obiektem jest też obraz Matki Bożej Częstochowskiej datowany na I poł. XVII w.
  47. Kościół parafialny pw. św. Doroty w Trzcinicy



    Data powstania kościoła w Trzcinicy nie została dotychczas bezsprzecznie ustalona. Początkowo czas budowy świątyni określany był na ok. poł. XVI  w. Następnie datowanie przesunięto na koniec XV w. Ostatnie badania wprawdzie nie przynoszą jednoznacznych rozstrzygnięć, jednak przesuwają czas jego powstania na okres nie wcześniejszy niż I ćw. XVI w. Świątynia należy do typu konstrukcyjnego zrębowych kościołów drewnianych zwanego systemem więźbowo-zaskrzynieniowo-zaczepowym, z osobnymi daszkami pulpitowymi nad konstrukcją zaskrzynień, który przez długi czas uważany był za wcześniejszy. Zaczepy nawowe zachowały się w partiach strychowych kościoła. Ok. poł. XVI w. ozdobiony został renesansową polichromią. Pod koniec XVI w. do nawy dobudowano od zachodu wieżę-dzwonnicę. W I poł. XVII w. kościół ponownie ozdobiono polichromią. Kościół orientowany, konstrukcji zrębowej, z wieżą konstrukcji słupowo-ramowej. Ściany i wieża poszyte gontem. Na wyposażenie kościoła w Trzcinicy składają się m.in.: XVIII-wieczne ołtarze, ambona i chrzcielnica oraz przyścienny nagrobek Stanisława Jabłonowskiego z pocz. XIX w. Przeprowadzone w ostatnich latach badania architektoniczne pozwoliły zaklasyfikować budowlę w Trzcinicy do najcenniejszych obiektów drewnianej architektury sakralnej w Polsce, wzniesionych w tzw. systemie więźbowo-zaskrzynieniowo-zaczepowym, o wyjątkowo bogatym wystroju wnętrza.
  48. Cerkiew pw. św. Paraskewi w Uściu Gorlickim



    Pochodzi z 1786 r. W 2. poł. XX w. użytkowana była jako kościół rzymskokatolicki, a od 1951 r., po powrocie części Łemków, odprawiano w niej także nabożeństwa greckokatolickie. Jest to cerkiew zachodniołemkowska o konstrukcji zrębowej i ścianach pokrytych gontem. Polichromia figuralno-ornamentalna powstała w 1938 r. W wyposażeniu znajduje się późnobarokowy ikonostas z XVIII w., którego ciekawostką są rzadko spotykane rzeźby na antependiach (poniżej ikony Matki Boskiej - przedstawienie Adama i Ewy, (poniżej ikony Matki Boskiej - przedstawienie Adama i Ewy, poniżej ikony Chrystusa Nauczającego proroków).
  49. Kościół pw. św. Stanisława Biskupa w Wilczyskach



    Zbudowano w XVII w. (jako dokładną datę budowy przytacza się 1605 r.). Gruntowny remont świątyni miał miejsce w XVIII w., z tego okresu pochodzi także dobudowana kaplica. Wnętrze nakryto stropami płaskimi z fasetami. Otwór tęczowy zwieńczony jest łukiem o wykroju w tzw. ośli grzbiet, na belce tęczowej znajduje się barokowy krucyfiks. Najstarszym zabytkiem wyposażenia jest gotycka chrzcielnica kamienna z 1486 r. Ołtarz główny regencyjny z obrazem św. Stanisława Biskupa z przeł. XVIII i XIX w. pochodzi z 2. ćwierci XVIII w.
  50. Cerkiew pw. Opieki Matki Bożej w Wołowcu



    Obecnie cerkiew prawosławna pod tym samym wezwaniem) została wzniesiona w XVIII w. Jest to cerkiew zachodniołemkowska z łamanymi dachami namiotowymi i cebulkowymi zwieńczeniami. Ma izbicową wieżę oraz trójdzielny układ wnętrza, z prosto zamkniętym prezbiterium. Wnętrze, oprócz nawy, w której widać dach namiotowy, nakryto stropami płaskimi. W nawie i babińcu zachowały się fragmenty XIX wiecznej polichromii ornamentalnej i figuralnej. Znajdujący się tu ikonostas z końca XVIII w. stanowi depozyt muzeum w Łańcucie.
  51. Cerkiew pw. św. Michała Archanioła w Wysowej



    Dawniej cerkiew greckokatolicka, wzniesiono w 1779 r. na miejscu poprzedniej, spalonej w 1777 r. w czasie walk konfederatów barskich z wojskami rosyjskimi. Cerkiew należy do grona zachodniołemkowskich obiektów sakralnych. Pierwotnie cerkiew była trójdzielna, obecnie jest budowlą dwudzielną w 1910 r. nawę powiększono o przedsionek. Polichromia o charakterze neogotyckim datowana jest na lata 1912–13. Wewnątrz znajduje się kompletny ikonostas barokowy z XVIII w., a po stronie północnej nawy barokowy ołtarz boczny z ikoną Matki Boskiej.
  52. Kościół pw. Najświętszej Marii Panny Wniebowziętej w Wysowej



    Powstał w latach 1936–38 wg projektu Z. Mączeńskiego. Nawiązuje on do tradycji dawnego budownictwa regionu. Ściany wzniesiono w nietypowej konstrukcji zrębowo-słupowej i oszalowano. Układ wnętrza jest jednonawowy, z węższym prezbiterium zamkniętym trójbocznie, do którego dobudowana została zakrystia. Wewnątrz zastosowano stropy płaskie, nad nawą zaś częściowo pozorne sklepienie kolebkowe wsparte na słupach. Kościół zdobi barokowy ołtarz główny z XVIII lub XIX w., przeniesiony z innej świątyni. Znajduje się w nim obraz Wniebowzięcia NMP.
  53. Kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela w Załężu



    Kościół, wzniesiony w 1760  r., w IV ćw. XIX  w. powiększony został o boczne aneksy (tworzące rodzaj naw bocznych) oraz babiniec pod wieżą, a w 1952  r. o dobudówkę od południa prezbiterium. Orientowana świątynia usytuowana jest w centrum wsi, w otoczeniu starodrzewu, nieopodal nowego murowanego kościoła. Wnętrze dekorowane polichromią wykonaną zapewne w II poł. XVIII  w., odnowioną pod kierunkiem malarza Stankiewicza w 1883  r. Niezwykle cenne elementy wyposażenia to zachowane ze średniowiecznego kościoła: malowany na desce obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem w typie Hodegetrii z ok. 1480  r. w ołtarzu głównym, obraz na desce Matki Bożej Apokaliptycznej z donatorami herbu Radwan z ok. 1480  r. oraz drewniany krucyfiks z I poł. XVI  w.
  54. Cerkiew pw. Opieki Matki Bożej w Zdyni



    Dawniej cerkiew greckokatolicka, powstała w 1786 lub 1795 r. Jest trójdzielna, z prezbiterium i nawą zbliżonymi proporcjami do kwadratu oraz z prostokątnym babińcem. Ściany w konstrukcji zrębowej pokryte są gontem. Polichromia architektoniczno-ornamentalna pochodzi z 1924 r. Wyposażenie cerkwi stanowią: późnobarokowy ikonostas z XVIII w., w prezbiterium rokokowy ołtarz główny w formie baldachimu z ikoną Ukrzyżowania z końca XVIII w. oraz późnobarokowy żertwiennik z ikoną Św. Patriarchów, także z XVIII w.

 

 Fotografie pochodzą z zasobów wikipedii

Teksty opisów pochodzą z następujących źródeł:
sad.podkarpackie.travel
gorlice.pl

 

Virtual Rewards 2.0 - 2019/2020

This Virtual Cache is part of a limited release of Virtuals created between June 4, 2019 and June 4, 2020. Only 4,000 cache owners were given the opportunity to hide a Virtual Cache. Learn more about Virtual Rewards 2.0 on the Geocaching Blog.

Powodzenia!

Powrót do nagłówka

Additional Hints (No hints available.)



Advertising with Us

Inventory

There are no Trackables in this cache.

View past Trackables

What are Trackable Items?

Bookmark Lists

View all bookmark lists...