[PL]
Górę Łysiec - współcześnie znaną jako Święty Krzyż - przed wiekami szczególnie upodobały sobie czarownice. Podczas organizowanych przez nie sabatów odprawiane były tajemne gusła, trwała piekielna zabawa i tańce Tak mówią ludowe przekazy, natomiast o fakcie istnienia tu miejsca kultu pogańskiego świadczą pozostałości kamiennego wału kultowego z ok. VIII w. otaczającego szczyt góry. W dzisiejszych czasach Święty Krzyż to miejsce słynące w Polsce i poza jej granicami z klasztoru pobenedyktyńskiego oraz przechowywanych w nim Relikwii Drzewa Krzyża Świętego. Klasztor, będący obecnie pod opieką Misjonarzy Oblatów, szczyci się bogatą 1000-letnią historią. Przybywający tu turyści i pielgrzymi mogą zwiedzić klasycystyczny kościół z XVIII w. oraz kaplicę Oleśnickich, w której znajduje się relikwiarz z cząstkami drzewa Krzyża Świętego. Warto wstąpić do Muzeum Misyjnego Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej (przedmioty z krajów misyjnych) oraz zobaczyć Wystawę Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Po trudach zwiedzania istnieje możliwość skorzystania z kuchni klasztornej, a w starej aptece - obecnie kawiarence, prócz kawy i herbaty można nabyć tradycyjne leki ziołowe.
Kościół pod wezwaniem Trójcy Przenajświętszej, który dziś odwiedzamy to trzecia świątynia wzniesiona w tym miejscu pod koniec XVIII wieku w stylu barokowo- klasycystycznym, murowana z cegły, orientowana, jednonawowa, na planie prostokąta. Wzniesienie niewielkiego klasztoru skupionego przy kościele na tak trudnym terenie datowane jest różnie, gdyż monografie, przekazy, legendy wskazują rozbieżne daty i wydarzenia. Opactwo najprawdopodobniej założone zostało w 1006 roku a fakt jego założenia ujęty został w opowiadanie o św. Emeryku. Pomimo rozbieżności, sacrum na Łysej Górze trwa już od ponad tysiąca lat, zmieniając na przestrzeni wieków swoje kształty. Kościół był początkowo rotundą, naznaczył go styl romański, gotycki, barokowy natomiast w klasztorze styl gotycki jest mocno zaakcentowany. Podobnie przedstawia się kwestia pojawienia się benedyktynów na Świętym Krzyżu, to kiedy i skąd przybyli jest pełne legend. Opactwo przechodziło czas upadków i wzlotów, a jednym z takich okresów był wiek XVI- gdy dobra klasztoru zdewastowali Tatarzy, a następnie wzlot, gdy w początku XVII wieku, Mikołaj Oleśnicki wzniósł kaplicę grobową. Oleśniccy od dawien dawna związani byli ze Św. Krzyżem i grzebali tu swoich zmarłych. Dziś kaplica Oleśnickich jest miejscem adoracji Relikwii Krzyża Świętego. W podziemiach kaplicy znajdują się krypty, gdzie spoczywają: opat Sierakowski, nieznany powstaniec z 1863 r. i książę Jeremi Wiśniowiecki. Poniżej opactwa, na stoku północnym rozciąga się rozległa polana zwana Bielnikiem. Powstały tu również platformy widokowe dla turystów. Z platform roztacza się przepiękna panorama Gór Świętokrzyskich i można podziwiać gołoborza. Stoki gór pokryte są tzw. piaskowcem kwarcytowym i łupkami kambryjskimi. Stanowią one zewnętrzna warstwę, kamieni i głazów o różnych kształtach i wielkościach. Wygląda to bardzo malowniczo. Stok góry jest dość łagodny, trudny jednak do przejścia właśnie ze względu na owe gołoborza! Szkoda, że gołoborza obecnie w większości porastają rośliny. Bogata szata roślinna pokrywa tę charakterystyczną budowę najstarszych i najłagodniejszych polskich gór. Tablice informacyjne dopełniają całości. Można się z nich dowiedzieć wielu ciekawostek o tym regionie.
Na szczyt prowadzi droga asfaltowa ale zaraz za waypoitem parking jest zakaz wjazdu. Zgodnie z informacją umieszczoną na https://www.swietykrzyz.pl/kategorie/dojazd_na_swiety_krzyz na Łysą Górę można wjechać samochodem w niedziele i święta jedynie na Mszę Świętą o godz 8.00, 9.30, 11.30; pobyt do godziny 14.00. Przed zakazem jest też duży parking, niestety płatny 7 zł za dzień. Ponadto można tu dotrzeć niebieskim szlakiem z Nowej Słupii.
Aby móc zalogować kesza należy wykonać zadania: (zdjęcie dodaj do logu, odpowiedzi wyślij przez profil)
1. Przy głównym wejściu do kościoła widzisz cztery figury, podaj ich przybliżoną wielkość/wysokość?
2. Na południowej ścianie kościoła znajdziesz tablicę pamiątkową, czego ona dotyczy?
3. Dołącz do logu zdjęcie kościoła lub gołoborza , nie musisz być na zdjęciu lecz Twoje urządzenie GPS lub aplikacja na telefonie wyświetlająca współrzędne.
[EN]
Mount Łysiec - now known as the Święty Krzyż - witches were particularly fond of centuries ago. During the Sabbaths they organized, secret slogans were held, infernal fun and dancing lasted. This is what folk remarks say, while the existence of a pagan worship place here is evidenced by the remains of a stone cult embankment from around the 8th century surrounding the top of the mountain.
Nowadays, the Święty Krzyż is a place famous in Poland and abroad from the Benedictine monastery and the Relics of the Holy Cross Tree stored in it. The monastery, currently under the care of the Oblate Missionaries, boasts a rich 1000-year history. Tourists and pilgrims coming here can visit the classicist church from the 18th century and the Oleśnicki chapel with a reliquary with particles of the Holy Cross tree. It is worth visiting the Mission Museum of the Missionary Oblates of Mary Immaculate (items from mission countries) and see the Exhibition of the Świętokrzyski National Park. After the hardships of sightseeing, you can use the monastery cuisine, and in the old pharmacy - now a cafe, in addition to coffee and tea, you can buy traditional herbal medicines.
The Church of the Holy Trinity, which we visit today, is the third temple erected in this place at the end of the 18th century in the Baroque-Classicist style, made of brick, oriented, single-nave, on a rectangular plan. The erection of a small monastery centered around the church on such difficult terrain is dated differently, because monographs, messages, legends indicate divergent dates and events. The abbey was probably founded in 1006 and the fact of its founding was included in the story of St. Emeryku. Despite the discrepancies, the sacred at Łysa Góra has been going on for over a thousand years, changing its shapes over the centuries. The church was initially a rotunda, marked by Romanesque, Gothic and Baroque styles, while the monastery's Gothic style is strongly emphasized. Similarly, the question of the appearance of the Benedictines on the Święty Krzyż is when and where they came from is full of legends. The abbey was going through a time of ups and downs, and one of such periods was the 16th century - when the property of the monastery was devastated by the Tatars, and then the rise, when in the early 17th century Mikołaj Oleśnicki built a tomb chapel. The Oleśnicki family have long been associated with Saint. Cross and bury their dead here. Today, the Oleśnicki chapel is a place of adoration of the Holy Cross Relics. In the basement of the chapel there are crypts, where are buried: abbot Sierakowski, unknown insurgent from 1863 and prince Jeremi Wiśniowiecki.
Below the abbey, on the northern slope, is a vast clearing called Bielnik. Viewing platforms for tourists have also been created here. The platforms offer a beautiful panorama of the Świętokrzyskie Mountains and you can admire the gołoborza. The slopes of the mountains are covered with so-called quartz sandstone and Cambrian shale. They form the outer layer, stones and boulders of various shapes and sizes. It looks very picturesque. The slope of the mountain is quite gentle, but difficult to cross because of these gołoborza! It is a pity that the Boulder Mountain is now mostly covered with plants. Rich vegetation covers this characteristic construction of the oldest and mildest Polish mountains. Information boards complete the whole. You can learn from them many interesting facts about this region.
An asphalt road leads to the top, but right behind the waypoint parking is forbidden. According to the information posted at https://www.swietykrzyz.pl/kategorie/dojazd_na_swiety_krzyz, you can enter Łysa Góra by car on Sundays and holidays only at Holy Mass at 8.00, 9.30, 11.30; stay until 14.00. There is also a large car park before the ban, unfortunately paid 7 PLN per day. In addition, you can get here along the blue trail from Nowa Słupia.
To be able to log the cache, you must complete the tasks: (add picture to the log, send responses via profile)
1. At the main entrance to the church, you can see four figures, give their approximate size / height?
2. On the south wall of the church you will find a memorial plaque, what does it concern?
3. Attach a photo of the church or the boulder to the log, you do not have to be in the picture but your GPS device or application on the phone displaying coordinates.
Virtual Rewards 2.0 - 2019/2020
This Virtual Cache is part of a limited release of Virtuals created between June 4, 2019 and June 4, 2020. Only 4,000 cache owners were given the opportunity to hide a Virtual Cache. Learn more about Virtual Rewards 2.0 on the Geocaching Blog.