In juli 2018 ben ik begonnen met geocachen hoewel ik het principe al 8 jaar ken. Ik heb al die tijd een account gehad zonder er iets mee te doen. In de afgelopen 2 maanden ben ik echt begonnen met cachen en ben ik heel wat wijzer geworden op vele fronten. Van gedragscodes voor geocachers tot inventieve verstopplekken. Van ingewikkelde puzzels tot mooie looproutes in het bos. In het begin moet je, als je verder geen geocachers kent, veel zelf uitzoeken met behulp van Google of extra hints van anderen. Om alle cachers, beginner of niet, wat trucjes te leren heb ik deze grote puzzel gemaakt. Wellicht ken je er al een aantal (of allemaal), wat het makkelijker zal maken. Bij iedere puzzel staat een korte uitleg hoe je deze moet oplossen. Dus zelfs als je mysteries verafschuwt moet je deze kunnen oplossen. Het enige dat je nodig hebt is wat tijd, geduld en zorgvuldigheid.
Mijn dank gaat uit naar alle CO’s die me op ideeën hebben gebracht hiervoor. (eentje in bijzonder, die ik niet bij naam ga noemen maar je weet dat ik jou bedoel...) Het is overigens niet mijn bedoeling om schaamteloos hun ideeën te kopiëren. Ik heb ook getracht alle puzzels zo te maken dat het geen hints oplevert voor hun mysteries. Bovendien zijn bijna alle puzzels gebaseerd op de tools uit de geocachingtoolbox en dus zeker niet uniek.
De puzzels staan in willekeurige volgorde en leveren een cijfer en een letter (positie) op. De cache kun je vinden op:
Noord AB CD.EFG
Oost HIJ KL.MNO
Puzzel 1 - Achtergrondafbeelding
Soms is het antwoord zo eenvoudig te vinden, dat je er bijna overheen kijkt. Achtergrondafbeeldingen zijn soms ter decoratie maar niet altijd. In de achtergrondafbeelding van de cache is een dier te zien. De afbeelding staat ook in de galerij. Dit is een Magic 3D afbeelding. Als je de afbeelding groot op je scherm zet en probeert te focussen op een punt achter het scherm (dat is niet makkelijk, maar het went…) zal het dier tevoorschijn komen. De laatste letter van het dier is de positie, het cijfer de 2e letter min de 3e letter. (letterwaarde)
Puzzel 2 - Priemgetallen
Priemgetallen zijn erg belangrijk in de wiskunde. Een priemgetal heeft altijd 2 delers; 1 en zichzelf. (1 is tegenwoordig geen priemgetal meer omdat het maar 1 deler heeft en niet 2. Dit is overigens een erg versimpelde uitleg over de ‘degradatie’ van 1). De eerste priemgetallen zijn 2, 3, 5, 7, 11, 13, 17, 19, 23 etc. Maar ze zijn meer dan een leuk wiskundig grapje. Het zijn de bouwstenen van alle andere getallen. Alle getallen kunnen namelijk geschreven worden als een vermenigvuldiging van priemgetallen. (1 blijft hier wel een uitzondering)
Een paar voorbeelden:
6 is geen priemgetal maar kun je schrijven als 2 x 3, beide zijn priemgetal.
12, ook geen priemgetal, kan je schrijven als 2 x 2 x 3.
42 kan je schrijven als 2 x 3 x 7
155 is 5 x 31.
Bij het volgende getal ga je uitzoeken welke priemgetallen er nodig zijn. Dat kan handmatig maar dat is niet altijd nodig. Het internet heeft bijna overal wel een tooltje voor. Zoek uit hoe je 20748 als priemgetallen kunt noteren met behulp van dit linkje.
Mathsisfun-prime factorization
Het vijfde priemgetal (zonder exponenten) is de positie, de derde het getal om in te vullen
Puzzel 3 - Elementen
OHMgMgP
Als je geen idee hebt naar wat voor tekst je kijkt, helpt het wel eens om te googlen op woorden of delen er van. Hier staat simpelweg ‘hallo’. Hoe dan? De letters zijn elementen, namelijk Zuurstof (O), Waterstof (H), Magnesium (Mg) en Fosfor (P). De elementen in het Periodiek systeem hebben allemaal een nummer (gebaseerd op het aantal elektronen en protonen. Waterstof is de meest eenvoudige en heeft 1 elektron en 1 proton. Zuurstof heeft er van allebei 8. Als je de vijf elementen op een rijtje zet, er nummers van maakt en deze weer omzet in letters (1=A, 2=B etc.) rolt er vanzelf een woord uit. In dit geval 8, 1, 12, 12, 15. Oftewel H, A, L, L, O.
Zoek zelf het periodiek systeem op en ga aan de gang met de volgende opdracht.
positie = TiFBAr
getal = FeBKSMgScKBeArFB
Puzzel 4 - Witte tekst
Een gemakkelijke truc om een geheime boodschap te verbergen is met witte tekst. Het lijkt alsof er een regel is overgeslagen hieronder.
Positie = F Getal = 9
Om dit leesbaar te maken, selecteer je deze tekst en voilà, de tekst komt tevoorschijn.
Puzzel 5 - HTML
De meeste pagina’s die je bezoekt op internet zijn geschreven in HTML. (HyperText Markup Language). Van iedere pagina kun je deze HTML zichtbaar maken. Klik met de rechtermuisknop op het scherm en laat de paginabron zien. Dit is een enorme hoeveelheid tekst en tekens. Ergens voorbij het midden (je zal moeten scrollen) kom je het gedeelte tegen wat ik heb geschreven. Dat begint met ‘User supplied content’. Ergens in deze tekst kom je een regel tegen die begint met ‘<!--’. Een webpagina slaat regels die hiermee beginnen over en negeert deze. Ze worden wel eens gebruikt door programmeurs om aantekeningen te maken voor zichzelf of anderen. Ga maar eens rondneuzen in de HTML van deze cachepagina.
Puzzel 6 - Steganografie
Je kan in een bestand een geheim bericht verstoppen. In eerste instantie lijkt deze afbeelding een gewone afbeelding. Er is echter een geheim bericht in verstopt.
‘Steganografie is het verbergen van informatie in onschuldig ogende objecten en is onderdeel van cryptografie. Steganos betekent in het oud-Grieks verborgen, en graffein schrijven. Sinds de komst van digitale bestanden voor beeld en geluid, heeft de steganografie een enorme opleving ondergaan.’
Bron: Geocachingtoolbox.com
Download de afbeelding van de GPS met de het linkje hieronder en upload deze in de geocachingtoolbox bij steganografie. Er wordt vervolgens direct een tekstbestand gedownload met daarin de geheime boodschap.
View post on imgur.com
Let op: Hoewel deze werkt, zijn er veel verschillende manieren en tools om dit te doen. Als het tooltje uit de toolbox niks doet met een afbeelding, wil dat nog niet zeggen dat er geen geheim bericht is verstopt in de afbeelding. Je zal dan verder moeten googlen op zoek naar andere tools.
Puzzel 7 - spelen met topografische namen
Topografie leent zich uitstekend voor puzzeltjes. Vul de volgende coördinaten in op Google Earth en het zal je snel duidelijk worden wat er bedoeld wordt. Edit: Let dus even op dat je niet Google Maps gebruikt. Maps lijkt ineens moeite te hebben met zuivere GPS coördinaten.
positie: N53° 19.838' E006° 06.056'
getal: N36° 59.946' W109° 02.713'
Puzzel 8 - irrationaal getal
'Een irrationaal getal is een reëel getal dat niet te schrijven is als het quotiënt van twee gehele getallen. Is een getal wel te schrijven als een quotiënt van twee gehele getallen, dan spreken we over een rationaal getal. Rationale en irrationale getallen samen vormen de verzameling van de reële getallen.
Een bekend voorbeeld van een irrationaal getal is de vierkantswortel uit 2.'
Bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Irrationaal_getal
Dit betekent dat de wortel van 2 eindeloos door blijft gaan achter de komma. Zonder regelmaat. Het leuke is dat ieder getal dat je kunt verzinnen, zoals je telefoonnummer of BSN nummer ergens te vinden als een ‘string’ van decimalen. De geocachingtoolbox heeft daar ook een tooltje voor. Een ander voorbeeld van een irrationeel getal is Phi (φ). Ook bekend als de Gulden Snede.
Zoek maar eens naar de decimalen op positie 985263 t/m 985267 in Phi. Dit nog even stapeltellen voor het getal. De letter die erbij hoort is te vinden op positie 707999 t/m 708003. (stapeltellen en dan letterwaarde).
Puzzel 9 - EXIF
Exchangeable image file format. Wanneer er een digitale afbeelding wordt gemaakt, zoals een foto, wordt daarbij ook informatie opgeslagen over de afbeelding; de metadataspecificatie. Dit is informatie zoals datum, maker, type camera, gps coördinaten en nog veel meer. Deze informatie kun je ook zelf aanpassen. In de afbeelding van het fototoestel is wat informatie aangepast in de EXIF. Gebruik het linkje om de afbeelding te downloaden. Upload de afbeelding in de geocachingtoolbox en zoek naar de geheime informatie.
Camera 
Puzzel 10 - Linkje
Volg de link en het wordt meteen duidelijk…
Muziekje
Puzzel 11 - ROT13?
De hint die bij veel caches onderaan staat is een encryptiemethode, gebaseerd op het verschuiven van de letters van het alfabet. In dit geval worden alle letters 13 plekken opgeschoven. De onderstaande tekst is ook een variant, alleen geen 13 plekken. In de geocachingtoolbox kan je deze tekst kopiëren en plakken. Vink even aan dat je alle rotaties wil zien en scroll door de lijst. De boodschap is de tekst die in fatsoenlijk Nederlands is geschreven.
Ranohaqpahaj kl zava iwjean eo rnef swwnzahkko ki ranoydehhajza nazajaj. Paj aanopa eo zava iapdkza happanhefg vk kqz aj xagajz who za sac jwwn Nkia. Def sknzp kkg sah za Ywaownnkpwpea cajkaiz kizwp za Ywaown zava iapdkza wh caxnqegpa ki pa ykiiqjeyanaj iap vefj rahzdanaj kran pnkalajxasacejcaj zea cadaei ikaopaj xhefraj who za refwjz za xkkzoydwl(lan) seop pa kjzanoydallaj. Rnkacan (rkkn dap ejpanjappefzlang) dwz fa ieooydeaj swp cazqhz jkzec iwwn za klhkooejc swo whpefz pa rejzaj who fa whha 26 nkpwpeao jkpaanza. Xef za aanopa lwwn happano gkj fa wh ojah veaj sahga nkpwpea aaj vejjeca klhkooejc caabp. Zwwnjwwop gwj fa kkg gefgaj (xef hwjcana pagopaj) sahga happano rwgan rkkngkiaj ki vk pa zaykzanaj. Za 'a' eo dwwop whpefz za iaaop rkkngkiajza. Iap za gkiop rwj dap ejpanjap aj zep okknp kjheja pkkhpfao eo dap jeap whhaaj iwggahefgan iwwn kkg raah ojahhan casknzaj. Za happan zea fa vkagp eo za pswwhbza rwj dap whbwxap. Dap capwh eo vao.
Puzzel 12 - Baseconversie
0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10. Zo leren we het als we klein zijn. Deze manier schrijven kennen we ook: I, II, III, IV, V, VI, VII, VIII, IX, X. Het lijkt misschien lastig in het begin maar dat is het niet. Het is namelijk dezelfde manier van tellen. Gebaseerd op tientallen. Base 10. Kan dat ook anders dan? Jazeker, sommige (oude) culturen werken met een andere base. Zoals 4, 5, 6, 12 en 20. Deze zijn nu (bijna) niet meer in gebruik. De hele wereld gebruikt het tientallig stelsel. Of toch niet…? Computerchips werken met kleine elektrische stroompjes; aan of uit. 0 of 1. Dat noemen we een binair (tweetallig) stelsel. Daarmee kan je ook tellen. Dit is gebaseerd op ‘machten’ van 2. Met 4 bits, van rechts naar links, heb je vier posities. De eerste is 1 of 0, de tweede is 2 of 0, de derde is 4 of 0 en de laatste 8 of 0.
3 wordt dan 0011 (0+0+2+1), 13 is 1101 (8+4+0+1). Grote waarden worden dan ook extreem lang. 123456789 in Base 10 wordt in Base 2: 111010110111100110100010101. Een ander systeem wat ook veel gebruikt wordt is het Hexadecimale stelsel. Dit is een 16-tallig stelsel. Daarmee kan je grote waarden juist korter noteren.
16 wordt dan 10, 26 wordt 1A, 255 wordt FF, 123456789 wordt 75BCD15. In principe is iedere Base mogelijk. Je zal alleen meer ‘tekens’ moeten hebben naarmate je Base groter wordt. Dit is niet handig om te onthouden. Vandaar dat we nu Base 10 gebruiken, vermoedelijk ontstaan omdat we 10 vingers hebben. Een nadeel van Base 10 is dat 10 niet zoveel ‘delers’ heeft. Namelijk 1, 2, 5 en 10. Een twaalftallig stelsel (Duodecimaal) heeft meer delers, wat rekenen makkelijker zou maken. Namelijk 1, 2, 3, 4, 6, en 12. Er zijn mensen die dit willen invoeren. Het decimale stelsel is echter zo ingeburgerd wereldwijd dat dit wel nooit zal gebeuren. Onderstaande link is een interessant verhaal hierover.
youtube.com/watch?v=U6xJfP7-HCc
Je ziet overigens dat de link van YouTube een adres heeft dat eindigt met 11 tekens, cijfers en letters. Dit is ondere andere om video’s een korter adres te geven. Dit is een Base 64 getal. Kijk de volgende video maar eens.
youtube.com - Tom Scott - Base 64
Zo, dit is wel even genoeg achtergrondinformatie. Nu de puzzel. In de geocachingtoolbox kun je ieder getal uit iedere Base omzetten naar een ander Base. Je kan zelfs je eigen Base verzinnen. Zet het tooltje op ‘handmatig’ en vul bij ‘naar stelsel’ het alfabet in (a t/m z). Bij ‘van stelsel’ zet je volgende 5 tekens neer. !@#$%. Je gaat nu van een 5 tallig stelsel omrekenen naar een 26 tallig stelsel. (Wat ook begrijpelijke woorden oplevert in dit geval)
Vul nu voor het getal van de puzzel de volgende tekens in: #%%#$%
Voor de letter vul je deze reeks in: @!$!@#!%#!%@%$!##
Puzzel 13 - zoeken
Soms moet je iets zoeken wat er juist niet is. Bekijk de afbeelding van deze puzzel en het antwoord komt vanzelf. Je moet nog wel even een ROT13-trucje uithalen voor de letter en een ROT5-trucje voor het getal!
Puzzel 14 - nummer 14
Tja, nummer 14… Wie is dat ook alweer? Met een beetje algemene ontwikkeling niet zo moeilijk en anders is Google je vriend. Het aantal letters van de voornaam is het getal. De letter is de eerste van zijn voornaam maar dan zoals deze letter fonetisch wordt uitgesproken bij zijn buitenlandse werkgever waar hij een grootheid is geworden.
Puzzel 15 - Last but not least….
De letter:
Stel: Je werkt voor een reclamebureau en wordt gevraagd flyers te verspreiden in Utrecht, Hilversum, Zeist en Soest. Je besluit een vliegtuigje te huren om dit doen. Je vliegt over deze steden om (geheel tegen alle fatsoensnormen en milieuwetten in) de flyers simpelweg naar beneden te gooien… Je bent ook nog eens zo stom om niet de meeste efficiënte route te volgen maar de volgorde aan te houden die je baas in de eerste regel aangeeft.
Wat moet je hier nu weer mee? Een hint is dat je een route moet volgen die niet logisch is. In dit geval moet je maar eens kijken wat dit oplevert als je dit zou tekenen op een kaart.
Het getal:
De laatste loodjes wegen het zwaarst. Je hebt nu 14 van 15 gegevens. De laatste letter wist je ook al wanneer je alle voorgaande puzzels hebt opgelost. Er blijft er maar eentje over. Het laatste getal heb je echter nog niet. Je kan dit nu op twee manieren oplossen. De elegante en de lompe methode. De lompe methode is nu gewoon alle 10 mogelijkheden in de checker invullen en kijken welke goed is. Dit wordt bij hacken ook wel ‘brute forcing’ genoemd. Met voldoende rekenkracht kan je een computer simpelweg alle mogelijkheden laten afwerken voor bijvoorbeeld een wachtwoord. Daarom zie je vaak dat een wachtwoord een beperkt aantal keer geprobeerd kan worden. Daarna moet je wachten of alles wordt geblokkeerd voor onbepaalde tijd zoals bij banken. Het staat je geheel vrij dit te doen bij deze cache (ik heb dit wel eens bij een multicache gedaan waar we een foutje hadden gemaakt halverwege) Als je nog een puzzeltje wil doen, heb ik er wel nog eentje voor je…. Maak de onderstaande vergelijking kloppend. Het getal is het aantal dihydrogen oxide moleculen:
diphenyl cyclohexanone + dioxide → carbondioxide + dihydrogen oxide
Als je scheikunde niet je sterkste kant is zal ik je wat op weg helpen. Ten eerste is dit in het Engels maar voor Google maakt dit niet uit. Google de verschillende termen en schrijf ze op als hun scheikundige notatie. Zorg vervolgens dat aan beide kanten van de pijl evenveel atomen van dezelfde soort staan. In de onderstaande afbeelding staat een zeer eenvoudige, kloppend gemaakte vergelijking als voorbeeld.
Tot slot
Zo, vanaf nu kun je ieder mysterie de baas… 4 sterren? Voor jou geen probleem meer. Hints vragen is verleden tijd. Je bent nu officieel het orakel voor alle andere geocachers. Op het podium van iedere nieuwe mysterie staat voortaan jouw naam. Vol goede moed ga je nu elk mysterie te lijf. Om er vervolgens achter te komen dat je nog steeds vastloopt. Blaadjes worden volgeklad zonder een steek verder te komen. Je rekenmachine heeft alweer nieuwe batterijen nodig. Je muis moet het weer ontgelden. Je computerscherm moet als vanouds verbaal geweld incasseren. Frustratie is wederom een onderdeel van jouw leven. Leuk hè, geocachen…