Znamy na świecie miejsca i obiekty spektakularne. O ich walorach – przyrodniczych, historycznych, czy też architektonicznych; nikogo nie trzeba przekonywać. Są jednak i takie, których wyjątkowość i piękno jest ukryte, nie narzucające się, dyskretne, a jednak również niezwykle wartościowe. Wystarczy bowiem tylko jedno słowo – Łuków – i już każdy miłośnik paleontologii wie, o co chodzi. Gmina słynie ze świetnie zachowanych muszli amonitów mieniących się cudnymi barwami, których pozazdrościć im może nawet sama tęcza!
Zapraszamy zatem wszystkich – bez wyjątków, na spacer do „Krainy Amonita”. To właśnie tu zapomniane wydarzenia i fakty sprzed ponad 160 mln lat spisane zostały w warstwach jurajskich iłów. Drogę wskażą Wam i uatrakcyjnią skrytki rozlokowane w kształcie spirali (GeoArt), a także liczne ciekawostki z prehistorii – „starszej siostry” historii Gminy Łuków, zawarte w opisach poszczególnych keszy. Ruszajcie! Poznawajcie! Zdobywajcie!
Życzymy powodzenia i miłej zabawy!
Za zdobycie 55 keszy z serii otrzymacie od Urzędu Gminy Łuków pamiątkowego drewniaka!
Piszcie na adres: kuc@lukow.ug.gov.pl
We know many places and spectacular objects in the world. No one needs to be persuaded about their qualities - natural, historical or architectural. But there are also those places whose uniqueness and beauty is hidden, not intrusive, discreet, but also extremely valuable. Suffice to say one word - Łuków - and every lover of paleontology knows what is going on. The commune is famous for its well-preserved shells of ammonites that sparkle with such marvelous colors that even the rainbow itself can envy them! Therefore, we invite everyone - without exception, for a walk to “The Land of Ammonite". It is here where forgotten events and facts from over 160 million years ago have been written in layers of Jurassic clays. Caches placed in the shape of a spiral (GeoArt) will guide you and make the journey more attractive. Numerous curiosities/trivia from prehistory - the "elder sister" of the history of the Łuków commune, included in the descriptions of each cache arealso worth reading. Get going! Discover! Find!
If you manage to find 55 caches of the series, you will receive a commemorative wooden geocoin!
Write an emailt to: kuc@lukow.ug.gov.pl
MISJA 49: KRY ŁUKOWSKIE – BOGACTWO JURAJSKIEGO ŚWIATA
Zebrany przez Nikołaja Krisztafowicza – odkrywcę iłów łukowskich, materiał paleontologiczny liczył kilka tysięcy okazów. Wśród nich były między innymi: belemnity (1 gatunek), łodziki (1), amonity (21), małże (21), ślimaki (4) oraz ramienionogi (4 gatunki). Pierwszym poważnym opracowaniem jurajskiej fauny z Łukowa zajął się profesor Henryk Makowski (1910–1997), wykładowca na Wydziale Geologii Uniwersytetu Warszawskiego. Opisał on wszystkie, zebrane w cegielni w Łapiguzie skamieniałości zwierzęce. Co ciekawe, najbardziej zróżnicowaną grupą okazały się być małże (37 gatunków), a nie amonity (32 gatunki). Jednak wyniki badań z ostatnich lat wskazują, że dominującym zespołem są... ślimaki. Naliczono ich aż 51 gatunków!
Aby poznać koordynaty finału odpowiedz na proste pytanie i podstaw odpowiednią cyfrę do wzoru: N 51° 5A.A92' E 22° 27.513'
Najbardziej różnorodną grupą spośród skamieniałości zwierzęcych zebranych w Łapiguzie były:
1. ślimaki A=6
2. amonity A=8
3. małże A=4
BIBLIOGRAFIA:
-
KAIM A., 2008: A review of gastropods from a Callovian (Middle Jurassic) glacial drift at Łukow, Eastern Poland. Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie, Abhandlungen 247: p. 161–176.
-
MIECZNIK J.B., 2014: Profesor Henryk Makowski, klasyk paleobiologii amonitów. Przegląd Geologiczny, vol. 62, nr 3, p. 134–138, Warszawa.
-
WORONCOWA-MARCINOWSKA T., 2017: Kry łukowskie – skarb z północy. Historia geologiczna. Materiały promocyjne (folder), Muzeum Geologiczne, Państwowy Instytut Geologiczny-Państwowy Instytutu Badawczy w Warszawie. Wykonano na zlecenie Gminy Łuków.
-
ZATOŃ M., 2011: Skarb z północy. Rocznik Muzeum Ewolucji Instytutu Paleobiologii PAN, Nr 3, str. 2–9, Warszawa.
OPIS RYCIN:
Ryc. 1. Profesor Henryk Makowski ze studentami w terenie (źródło: MIECZNIK J.B., 2014)
Ryc. 2-4. Przedstawiciele gatunków ślimaków występujących w osadach ilastych kier łukowskich (źródło: KAIM A., 2008)