Znamy na świecie miejsca i obiekty spektakularne. O ich walorach – przyrodniczych, historycznych, czy też architektonicznych; nikogo nie trzeba przekonywać. Są jednak i takie, których wyjątkowość i piękno jest ukryte, nie narzucające się, dyskretne, a jednak również niezwykle wartościowe. Wystarczy bowiem tylko jedno słowo – Łuków – i już każdy miłośnik paleontologii wie, o co chodzi. Gmina słynie ze świetnie zachowanych muszli amonitów mieniących się cudnymi barwami, których pozazdrościć im może nawet sama tęcza!
Zapraszamy zatem wszystkich – bez wyjątków, na spacer do „Krainy Amonita”. To właśnie tu zapomniane wydarzenia i fakty sprzed ponad 160 mln lat spisane zostały w warstwach jurajskich iłów. Drogę wskażą Wam i uatrakcyjnią skrytki rozlokowane w kształcie spirali (GeoArt), a także liczne ciekawostki z prehistorii – „starszej siostry” historii Gminy Łuków, zawarte w opisach poszczególnych keszy. Ruszajcie! Poznawajcie! Zdobywajcie!
Życzymy powodzenia i miłej zabawy!
Za zdobycie 55 keszy z serii otrzymacie od Urzędu Gminy Łuków pamiątkowego drewniaka!
Piszcie na adres: kuc@lukow.ug.gov.pl
We know many places and spectacular objects in the world. No one needs to be persuaded about their qualities - natural, historical or architectural. But there are also those places whose uniqueness and beauty is hidden, not intrusive, discreet, but also extremely valuable. Suffice to say one word - Łuków - and every lover of paleontology knows what is going on. The commune is famous for its well-preserved shells of ammonites that sparkle with such marvelous colors that even the rainbow itself can envy them! Therefore, we invite everyone - without exception, for a walk to “The Land of Ammonite". It is here where forgotten events and facts from over 160 million years ago have been written in layers of Jurassic clays. Caches placed in the shape of a spiral (GeoArt) will guide you and make the journey more attractive. Numerous curiosities/trivia from prehistory - the "elder sister" of the history of the Łuków commune, included in the descriptions of each cache arealso worth reading. Get going! Discover! Find!
If you manage to find 55 caches of the series, you will receive a commemorative wooden geocoin!
Write an emailt to: kuc@lukow.ug.gov.pl
MISJA 48: KRY ŁUKOWSKIE – KULISTE KAPSUŁY CZASU
Doskonały stan zachowania łukowskiej fauny świadczy o szczególnych warunkach jej pogrzebania w pierwotnym zbiorniku morskim. Obumarłe zwierzęta w bardzo krótkim czasie po opadnięciu na dno musiały zostać pokryte nieprzepuszczalnymi dla wody iłami. To zainicjowało zachodzące na ich szczątkach procesy bakteryjne, a w następstwie – lokalne podwyższenie alkaliczności środowiska w wyniku czego dochodziło do wytrącania węglanu wapnia (CaCO3) oblekającego np. muszle amonitów. Od tego momentu rozpoczynało się powstawanie konkrecji. Te, stopniowo twardniejąc, ochraniały swoją „zawartość” przed naciskiem stale przyrastających warstw iłu. Sferyczny kształt konkrecji, a także ich losowe rozmieszczenie może sugerować, iż szczątki fauny gromadziły się przeważnie w zagłębieniach dna morskiego, szybko i łatwo zasypywanych osadem przez prądy denne.
Aby poznać koordynaty finału odpowiedz na proste pytanie i podstaw odpowiednią cyfrę do wzoru: N 51° 55.A89' E 22° 27.5A9'
Konkrecje miały kształt
-
owalny A=3
-
kulisty A=0
-
jajowaty A=1
BIBLIOGRAFIA:
-
WORONCOWA-MARCINOWSKA T., 2017: Kry łukowskie – skarb z północy. Historia geologiczna. Materiały promocyjne (folder), Muzeum Geologiczne, Państwowy Instytut Geologiczny-Państwowy Instytutu Badawczy w Warszawie. Wykonano na zlecenie Gminy Łuków.
-
ZATOŃ M., 2011: Skarb z północy. Rocznik Muzeum Ewolucji Instytutu Paleobiologii PAN, Nr 3, str. 2–9, Warszawa.
OPIS RYCIN:
Ryc. 1. Konkrecja węglanowa z iłów łukowskich, ze zbioru Zespołu Szkół nr 3 im. Władysława Stanisława Reymonta w Łukowie (źródło: http://muzeumamonitow.pl)
Ryc. 2. Konkrecja węglanowa ze spirytyzowanym amonitem, okaz ze zbiorów Zespołu Szkół nr 3 im. Władysława Stanisława Reymonta w Łukowie (źródło: http://muzeumamonitow.pl)
Ryc. 3. Konkrecja węglanowa z amonitem, okaz ze zbiorów I Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Kościuszki w Łukowie (źródło: http://muzeumamonitow.pl)