Znamy na świecie miejsca i obiekty spektakularne. O ich walorach – przyrodniczych, historycznych, czy też architektonicznych; nikogo nie trzeba przekonywać. Są jednak i takie, których wyjątkowość i piękno jest ukryte, nie narzucające się, dyskretne, a jednak również niezwykle wartościowe. Wystarczy bowiem tylko jedno słowo – Łuków – i już każdy miłośnik paleontologii wie, o co chodzi. Gmina słynie ze świetnie zachowanych muszli amonitów mieniących się cudnymi barwami, których pozazdrościć im może nawet sama tęcza!
Zapraszamy zatem wszystkich – bez wyjątków, na spacer do „Krainy Amonita”. To właśnie tu zapomniane wydarzenia i fakty sprzed ponad 160 mln lat spisane zostały w warstwach jurajskich iłów. Drogę wskażą Wam i uatrakcyjnią skrytki rozlokowane w kształcie spirali (GeoArt), a także liczne ciekawostki z prehistorii – „starszej siostry” historii Gminy Łuków, zawarte w opisach poszczególnych keszy. Ruszajcie! Poznawajcie! Zdobywajcie!
Życzymy powodzenia i miłej zabawy!
Za zdobycie 55 keszy z serii otrzymacie od Urzędu Gminy Łuków pamiątkowego drewniaka!
Piszcie na adres: kuc@lukow.ug.gov.pl
We know many places and spectacular objects in the world. No one needs to be persuaded about their qualities - natural, historical or architectural. But there are also those places whose uniqueness and beauty is hidden, not intrusive, discreet, but also extremely valuable. Suffice to say one word - Łuków - and every lover of paleontology knows what is going on. The commune is famous for its well-preserved shells of ammonites that sparkle with such marvelous colors that even the rainbow itself can envy them! Therefore, we invite everyone - without exception, for a walk to “The Land of Ammonite". It is here where forgotten events and facts from over 160 million years ago have been written in layers of Jurassic clays. Caches placed in the shape of a spiral (GeoArt) will guide you and make the journey more attractive. Numerous curiosities/trivia from prehistory - the "elder sister" of the history of the Łuków commune, included in the descriptions of each cache arealso worth reading. Get going! Discover! Find!
If you manage to find 55 caches of the series, you will receive a commemorative wooden geocoin!
Write an emailt to: kuc@lukow.ug.gov.pl
MISJA 16: DO GÓRY i W DÓŁ...
Przed chwilą dowiedzieliśmy się, że wykształcony w postaci cienkiej rurki syfon przechodził przez wszystkie komory amonita. Prawdopodobnie, to właśnie dzięki niemu potrafił on przemieszczać się w pionie. Aby zanurzyć się w głębinach, poprzez syfon do pustych komór wprowadzany był specyficzny płyn o składzie zbliżonym do wody morskiej (patrz ryc. 2 –niebieskie pole). Wówczas amonit robił się cięższy i opadał w dół. Analogicznie, aby się wynurzyć trzeba było opróżnić „zbiorniki balastowe”. W tym przypadku płyn zastępował wtłaczany tą samą drogą do komór gaz. Czy można zatem nazwać amonita prototypem okrętu podwodnego? Na to pytanie uzyskacie odpowiedź w kolejnym punkcie wyprawy.
Aby poznać koordynaty finału odpowiedz na proste pytanie i podstaw odpowiednią cyfrę do wzoru: N 51° 55.543' E 22° 29.0AA'
Amonita można nazwać prototypem
-
batyskafu A=7
-
okrętu podwodnego A=1
-
skafandra nurka A=6
BIBLIOGRAFIA:
-
MACHALSKI M., STOLARSKI J., 2000: Paleofakty. Wydawnictwo RTW, wydanie II poprawione, Warszawa.
-
BAILEY J., SEDDON T., 1996: Paleontologia. Seria Oxford Młodym. Edycja polska, Polska Oficyna Wydawnicza BGW, Warszawa.
OPIS RYCIN:
Ryc. 1. Amonity w toni wodnej (źródło: http://imgur.com)
Ryc. 2. Amonit w fazie zanurzania – rysunek hipotetyczny (rys. M. Krzeczyńska, P. Woźniak)