Waarom staan er blauwe stippen op bomen?
Als je regelmatig wandelt in een bos, dan kom je ze vast weleens tegen: merktekens van verf op een boom. Dit heeft te maken met het onderhoud en de toekomst van het bos.
Over het algemeen worden twee soorten merktekens gebruikt. Dat heet het blessen van de bomen.
• Een oranje cirkel om de boom heen: deze boom moet worden gezaagd
• Een blauwe stip: dit is een toekomstboom, die moet blijven staan voor de toekomst
De toekomstbomen worden in de loop der jaren zoveel mogelijk vrij gezet, zodat ze niet worden belemmerd in hun groei. Zo’n boom moet zoveel mogelijk licht opnemen, zodat hij zich op natuurlijke wijze kan ontwikkelen.
Bomen die worden weggehaald rondom deze toekomstboom, zijn bomen die ‘in de kruin van de boom zitten’. Niet alle bomen worden in één keer weggehaald. Dat is niet goed voor de toekomstboom: dan krijgt de wind vat op deze boom of een deel van het bos. En de boom die het meeste wind vangt, legt als eerste het loodje. Dat is dan weer niet goed voor het bos in zijn geheel.
Natuurlijk blijven de bomen die geen merkteken hebben, ook staan. Anders krijg je een kaal bos met alleen maar toekomstbomen, dat is ook niet wenselijk voor de natuur.
Hoe bepaal je welke boom een toekomstboom is?
Een toekomstboom heeft een aantal eigenschappen. Overigens zijn deze wel afhankelijk van het doel van een bos. Is dat houtproductie? Dan gelden er net iets andere eisen dan wanneer het een parkachtig bos is. Maar over het algemeen heeft een toekomstboom de volgende eigenschappen:
• Een mooie, rechte stam zonder al te veel zijtakken
• Een evenwichtige groeiwijze: geen gekke ‘happen’ uit de kroon (ontstaat door minder licht)
• Een robuuste stam
• De boom staat al een beetje vrij
Als er meerdere kandidaten bij elkaar in de buurt staan, dan krijgt de boom met de dikste en de rechtste stam voorrang.
Een bos dat speciaal voor houtproductie wordt geplant, wordt de eerste 25 jaar met rust gelaten. De bomen groeien dicht op elkaar, zodat het lange staken worden. Immers: iedere zijtak die doorgroeit, is een noest in je hout. Na die 25 jaar wordt de eerste dunning toegepast. De bosbeheerder haalt dan een bepaald percentage van de bomen weg. Op dat moment bepaalt hij ook de toekomstbomen. Na een jaar of 4 à 5 wordt het bos weer verder uitgedund.
Hoeveel toekomstbomen staan er in een bos?
Gemiddeld staan er zo’n 30 tot 50 toekomstbomen op een hectare. En je kunt er zeker van zijn dat deze bomen er over 20 jaar nog staan. Op den duur kun je zelf ook zien welke bomen de toekomstbomen zijn. Dat zijn de mooiste en de grootste bomen. Dan zie je goed waarom het geen zonde is om de zwakkere bomen weg te zagen: je geeft de toekomstbomen meer kans.
Een leuk spelletje voor de volgende keer dat je in het bos bent: zoek de toekomstbomen!