Het huidige kasteel bestaat uit de omgrachte ruïne van een rechthoekig oud-adellijk huis met vier hoektorens. Een afzonderlijk gelegen voorburcht bestond uit drie vleugels rondom een binnenplaats. De middenvleugel is in de 18e eeuw afgebroken en in 1989 is op deze plaats een moderne nieuwbouw neergezet.
Hedentendage worden deze vleugels o.a. door de gemeente Sittard-Geleen gebruikt als dependance en als archief. Achter de kasteelruïne ligt het kasteelpark dat als wandelpark en dierenpark is ingericht.
Aan de Kasteelhof, een soort binnenplaats, ligt de toegangspoort tot het vroegere kasteel. Naast deze ingang zie je een gedenkplaat ter gedachtenis van de massamoord op Joden in 1309. In dat jaar werden in Born 110 joden vermoord door een agressieve bevolking. Vaak werden de joden door kasteelheren en bisschoppen wel beschermd, maar die konden het moorden vaak niet verhinderen. Joden uit Sittard en Susteren waren naar het kasteel in Born gevlucht, waar Jan van Valkenburg kasteelheer was. Ondanks zijn pogingen om dat te verkomen werden niet alleen 110 joden vermoord, maar ook werd het kasteel in brand gestoken. Het was de eerste pogrom tegen joden op wat nu Nederlands grondgebied is. moord op 110 joden in het jaar 1309(!)
LETOP: De toegangspoort tot de Kasteelhof is niet altijd open. Op werkdagen is het overdag en aan het begin van de avond in elk geval geen probleem.