Watersysteem in het Kuinderbos
Startcoördinaten: N 52° 47.058’ - E005° 48.532’
De Noordoostpolder is in de jaren ’40 aangelegd vanwege de groeiende behoefte aan landbouwgrond. Op de grond die niet geschikt was voor de landbouw werden bossen geplant. Het Kuinderbos is het grootste en oudste bos van de Noordoostpolder en ligt op de bodem van de vroegere Zuiderzee. In de polder is het watersysteem volledig gereguleerd. Via onder andere stuwen, stuwputten en duikers (ondergrondse verbindingen) stroomt het water van het ene naar het andere deel van de polder. Grofweg zijn er twee watersystemen te onderscheiden:
- Waterafvoersysteem: water wordt de polder uit gemalen om droge voeten te houden
- Wateraanvoersysteem: water wordt de polder in gelaten om te zorgen voor water van goede kwaliteit in de sloten
In het Kuinderbos is er nog een derde waterstroom te onderscheiden. Door deze cache te doen kom je er achter welke waterstroom dit is!
De route begint op de parkeerplaats bij de Natuurkampeerterrein De Veenkuil aan de Hopweg. Deze geocache route bestaat uit vijf waypoints. De coördinaten van het eerste punt krijg je (N 52° 47.058’ - E005° 48.532’). Bij ieder waypoint krijg je een vraag, met het goede antwoord op de vraag krijg je de coördinaten van het volgende waypoint. Het goede antwoord op de laatste vraag geeft je de coördinaten van de vindplaats van de cache.
Route auto
U kunt uw auto parkeren op de parkeerplaats van Natuurkampeerterrein De Veenkuil (Hopweg 21, Bant)
GPS coördinaten: N 52° 47.350’ - E005° 47.997’
Ga naar WP1: N 52° 47.058’ - E005° 48.532’.
Waypoint 1. Stuw aanvoersloot
Stuwen staan in watergangen om de hoogte van het waterpeil te regelen. De bodem in het oosten van de Noordoostpolder is hoger dan in het westen. Zonder stuwen zou al het water naar het laagste punt in de Noordoostpolder stromen. Stuwen zorgen ervoor dat het water naar een bepaald gebied stroomt, zodat de gemalen dit vervolgens uit de polder kunnen pompen. Dat noemt men waterafvoer. Een groot deel van de stuwen heeft een beweegbare klep die open gaat als er veel neerslag valt en dicht als het streefpeil weer is bereikt.
Vraag WP 1. Welke kant stroomt het water op dat door de breedste stuw gaat?
| A. |
Van de weg af het bos in |
[046] |
| B. |
Het bos uit richting de weg |
[066] |
| C. |
Langs de weg van Noordwest naar Zuidoost |
[086] |
| D. |
Langs de weg van Zuidoost naar Noordwest |
[106] |
Vul het goede antwoord in op de puntjes voor de coördinaten van Waypoint 2:
N 52° 47....’
E 005° 48.856’
Waypoint 2. Stuwput Hopweg
Stuwputten komen in de polder veelvuldig voor en worden ingezet om het water te verdelen in de polder. Ze hebben dus eenzelfde soort functie als stuwen. Ze worden zowel gebruikt voor het waterafvoersysteem als het wateraanvoersysteem.
Ontwikkelingslijn type stuwputten:
- Stuwputten gemaakt van beton met een betonnen achterschuif en een houten voorschuif. Hiermee kan 5 tot 40 liter water per seconden doorgelaten worden.
- Vanaf 1992 werd de halvemaan stuwput van kunststof met roestvrijstalen spindels en raamwerk toegepast. De voorschuif kan met de spindel op en neer gedraaid worden.
- Vanaf 1995 werd de halvemaan stuwput vervangen door de volledig ronde kunststof put. Deze raakt minder snel verstopt.
- Vanaf 2003 wordt een put gebruikt die gesloten is. Het binnenwerk is volledig afgeschermd en raakt minder snel beschadigd.
Slechts een deel van de stuwputten is nog in oorspronkelijke staat. De laatste originele stuwputten worden in hoog tempo vervangen door moderne exemplaren van kunststof.
Vraag WP 2. Wat voor type stuwput is de stuwput op deze locatie?
| A. |
Een vierkanten betonnen stuwput met achterschuif en houten voorschuif |
[164] |
| B. |
Een halvemaan stuwput van kunststof met spindels en raamwerk van roestvrijstaal |
[184] |
| C. |
Een ronde, open, kunststof put |
[204] |
| D |
Een volledig gesloten kunststof put |
[224] |
Vul het goede antwoord in op de puntjes voor de coördinaten van Waypoint 3:
N 52° 47....’
E 005° 47.735’
Waypoint 3. Stuwput Kuinderbos
Via stuwputten wordt dit water over het gebied verdeeld. Hierdoor kan er extra of minder water aangevoerd voor het juiste waterpeil. Stuwputten zijn daarom een essentieel onderdeel van het waterbeheersysteem van de polder.
De put ligt vlak naast het pad maar kan moeilijk te vinden zijn door begroeing.
Vraag WP 3. Eerder in deze geocache zag je al een ander type stuwput. Welke woorden horen er op de puntjes in de volgende zin?
Deze stuwput … dan de eerste stuwput in deze cache.
| A. |
is nieuwer |
[279] |
| B. |
is ouder |
[289] |
| C. |
heeft een andere functie |
[299] |
| D. |
is identiek aan |
[309] |
Vul het goede antwoord in op de puntjes voor de coördinaten van Waypoint 4:
N 52° 47....’
E 005° 47.093’
Waypoint 4. Sifon
Door middel van een sifon kunnen twee waterlopen elkaar kruisen. De ene waterloop loopt dan (meestal) via een duiker onder de andere waterloop door. Dit type duikers wordt aangelegd als een gebied met een bepaald peil wordt doorsneden door een watergang met een ander peil. Hier gaat het om sifon Kuinderbos, deze sifon is aangelegd in 1954. Vroeger werd deze sifon gebruik voor wateraanvoer, nu wordt het gebruikt in het waterafvoersysteem.
Vraag WP 4. Deze sifon is een uitzondering op andere sifons want:
| A. |
De sifon kruist een andere watergang. |
[383] |
| B. |
De sifon kruist alleen een bospad. |
[393] |
| C. |
De sifon kruist zowel een andere zichtbare watergang als een bospad. |
[403] |
| D. |
De sifon kruist geen watergang en geen bospad. |
[413] |
Vul het goede antwoord in op de puntjes voor de coördinaten van Waypoint 5:
N 52° 47....’
E 005° 46.843’
Waypoint 5. Aquaduct
Het aquaduct (brug voor een waterloop) maakt het mogelijk dat de waterstromen van wateraanvoer en waterafvoer elkaar kunnen kruisen. Op de locatie van het aquaduct bevindt zich een kruising van een aantal waterwegen. Het aquaduct is onderdeel van het wateraanvoersysteem en kruist een watergang die water afvoert. Hieronder ligt een lange sifon die de Kuinderplas koppelt aan de Schoterplas (aan de andere kant van de weg).
Vraag WP 5. Hoeveel waterwegen kruisen elkaar bij het aquaduct?
| A. |
1 wateraanvoer |
[316] |
| B. |
2 wateraanvoer en waterafvoer |
[326] |
| C. |
3 wateraanvoer, waterafvoer en boswater |
[336] |
| D. |
4 wateraanvoer, waterafvoer, boswater en drinkwater |
[346] |
Vul het goede antwoord in op de puntjes voor de coördinaten van de eindcache:
N 52° 47....’
E 005° 46.967’