CMENTARZ WOJENNY NR 22
O miejscu:
Historia cmentarza wojennego nr 22, zaprojektowanego przez niemieckiego inżyniera budowlanego por. Johanna Jägera, sięga stu lat. Jest on jednym z ponad czterystu zachodniogalicyjskich cmentarzy postawionych przez Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie – wydzieloną jednostkę wojska austro-węgierskiego.
Dzisiejszy cmentarz stanowi jedynie wydzielony fragment tego, na którym w 136 grobach pojedynczych i 14 zbiorowych mogiłach pochowano łącznie 675 żołnierzy poległych podczas I wojny światowej, głównie 5 i 6 maja 1915 roku – 555 Rosjan, 79 Austriaków oraz 41 Niemców. W odciętej części znajdowały się pochówki cywilne. Obecnie położenie grobów nie jest czytelne, teren został splantowany i częściowo zajęty przez wybudowane nowe osiedle domków oraz ulice Reymonta i Ulaszowice (dawniej Kruszyny) . Zajmuje powierzchnię około 1500 m². Otoczony jest współcześnie zbudowanym ogrodzeniem kamienno metalowym. Jest wpisany do rejestru zabytków.
Obecnie z elementów wyposażenia cmentarza zachował się tylko pomnik z uszkodzoną rzeźbą. Na jednej ścianie umieszczona jest współczesna kamienna tablica (w dwóch językach) z treścią oryginalnej inskrypcji umieszczonej kiedyś przez budowniczych.: DER NIBELUNGEN NOT SCHUF NIBELUNGEN KRAFT
GETRENER HELDEN TOD HAS WUNDERS VIEL GESCHAFFT
DER DRACHE LIEGT ZERSPELLT DER UNS MIT HAß UMNETZT
DER FRIEDE IST DER WELT ERNEUT ZUM HERRN GESETZT
POTRZEBA NIBELUNGÓW STWORZYŁA SIŁĘ NIBELUNGÓW
ŚMIERĆ WIERNYCH BOHATERÓW UCZYNIŁA CUD
SMOK, KTÓRY USIDLA NAS NIENAWIŚCIĄ LEŻY ROZBITY
POKÓJ STAJE SIĘ NA NOWO PANEM ŚWIATA
Widoczne są także resztki cokołów, na których ustawione były krzyże nagrobne oraz schodów. W górnym rogu znajduje się betonowe obramowanie z tabliczką:
STEFAN WALTER
♦ 1881 ┼ 1916 POLAK, PROFESOR GIMNAZJUM AVE MARIA.
Przy przeciwległym rogu ustawiony jest niewielki znak z napisem
CMENTARZ Z I WOJNY ŚWIATOWEJ.
Również na pomniku umieszczona jest granitowa tablica ufundowana przez urząd miasta w 1996 roku, informująca o charakterze tego miejsca:
CMENTARZ WOJENNY NR 22 SPOCZYWA TU
79 ŻOŁNIERZY AUSTRIACKICH Z 20, 28, 30, 37, 49, 56, 57 I 100 PUŁKÓW PIECHOTY
2 TYROLSKIEGO CESARSKIEGO PUŁKU STRZELCÓW,
5, 9, 10 I 31 PUŁKÓW STRZELCÓW, 22 PUŁKU ARTYLERII POLOWEJ
3 I 7 PUŁKÓW HONWEDÓW
41 ŻOŁNIERZY NIEMIECKICH Z 3 I 13 PUŁKÓW PIECHOTY GWARDII
1, 3 I 4 CESARSKICH REZERWOWYCH PUŁKÓW GWARDII
1, 2, 3 I 4 PUŁKÓW GRENADIERÓW GWARDII PRUSKIEJ
46, 77, 267 I 270 PRUSKICH PUŁKÓW PIECHOTY
21 BAWARSKIEGO PUŁKU ARTYLERII
555 ŻOŁNIERZY ROSYJSKICH Z 3, 5, 17, 33, 57, 97, 191, 192, 193, 243, 244, 287 PUŁKÓW PIECHOTY
Poniżej ta sama treść w języku niemieckim. W roku 2009 rozpoczęto remont cmentarza.
SKRYTKA:
Skrytka ,to pojemnik mieszczący logbook i ołówek .Proszę o zachowanie powagi miejsca ,dyskretne szukanie i dokładne odkładanie pojemnika na miejsce .
