Skip to content

Verdwenen Poldermolen Beneden GH Letterbox Hybrid

Hidden : 9/23/2016
Difficulty:
1.5 out of 5
Terrain:
1.5 out of 5

Size: Size:   small (small)

Join now to view geocache location details. It's free!

Watch

How Geocaching Works

Please note Use of geocaching.com services is subject to the terms and conditions in our disclaimer.

Geocache Description:


Dit is een traditional in Letterbox vorm. De cache lig op een plaats waar vroeger watermolens stonden. In het landschap kunt u ook nu nog de oude waterlopen herkennen die samenhangen met de standplaatsen van de molens, bijna een eeuw nadat ze zijn gesloopt.

De stempel in deze cache is het molenaarsmerk van Jan Heyndricxsz.

Poldermolen beneden GH
Hieronder ziet u een recente luchtfoto van de verlaten kaai van Poldermolen beneden GH. Daarnaast een ansicht uit de tijd dat de molen nog in functie was.


Poldermolen G was in 1634 gebouwd als bovenmolen west van de Vuyle Graft, nr. 36. Daar stonden bij de drooglegging vier molens, maar al snel zag het polderbestuur in dat de molens beter aan de oostkant van de polder konden staan. In 1635 werden de bovenmolens verplaatst, in 1636 ook de middelmolens. Molen 36 werd verplaatst naar polder G. Omdat er hoogteverschillen waren in de polders G en H werden ze in 1637 heringedeeld. De molen van G werd beneden GH (uitmalend naar de Zuidervaart), de molen van polder H werd verplaatst van de Zuidervaart naar de Noordervaart om polder Boven GH te gaan bemalen.

Dirck Jansz. Bijl
Dirck Jansz. Bijl wordt als Dirck Bijl van Bergen genoemd in de Resolutien. Misschien is hij meegekomen met Jan Adriaensz. van Bergen, die als molenmaker van de eerste 36 molens er twee mag bouwen. Bij de tweede serie molens krijgt hij nogmaals de opdracht voor de bouw van een molen. Volgens de Resolutien heeft Dirck Bijl molen nr. 29 toegewezen gekregen. Dat wil zeggen dat hij werkzaam is tussen Driehuijsen en De Vuijlegracht. Uit de Rekeningboeken wordt de eerste jaren niet duidelijk waar hij woont, hoewel zijn naam bij diverse posten voorkomt. Op 8 juli 1634 krijgt molenaar Dirck Bijl 156 gulden betaald voor 13 roeden kolk, die molenaar Pieter Thijsz. op zijn bestek heeft gemaakt. Ook deze Pieter Thijsz. komt in de Resolutien voor. Hij is afkomstig uit Langedijck en was voorheen molenaar in de Leeckmeer. Hem is molen nr. 31 toegewezen. Hij is dus bijna een buurman van Dirck Bijl. Ene Jacob Dircxsz. Bijl ontvangt tussen oktober 1634 en februari 1636 14 gulden en 15 stuivers voor het slechten van de losse aarde ten oosten van de derde ondermolen van Driehuizen. Waarschijnlijk is dit de zoon van Dirck Bijl. Dirck Bijl is gehuwd. Zijn vrouw Dieuwer Hendricx haalt loon voor hem op voor het opwerpen van een kade en het aanvullen van zijn molenwerf.

Lang woont Dirck Bijl daar niet. Tussen februari 1636 en april 1637 verhuist hij als poldermolenaar naar polder G. De molen daar is afkomstig van bewesten De Vuijlegracht. In de volgende jaren houdt hij zich voornamelijk bezig met het aanvullen van zijn molenwerf, het graven van kavelsloten, die later weer uitgediept worden. Tevens reinigt en kroost hij de kolkdijkslootjes ter weerszijden van zijn molen en de wegsloten langs de Alkmaarse en de Zuidervaart van Jan in de Kils molen tot de polderdam in de H.

In de periode april 1641 tot april 1642 huurt hij samen met Jan Harcksz. voor 6 gulden de wegen aan weerszijden van de Zuidervaart. De laatste jaren staan alleen posten voor het krozen en reinigen van de tochten, wegsloten en de kolksloten in de beneden G als zijn werkzaamheden genoemd. Een enkele keer verhoogt hij zijn molenwerf. Verder doet hij zijn best om de lekken in de bermen van zijn kolkdijk te dichten. Er moet een molenmaker aan te pas komen om de bak van zijn molen dicht te maken.

In de periode april 1647 tot april 1648 huurt hij voor 42 gulden de weg ten westen van de Zuidervaart van de Alkmaarse vaart tot de Hornickervennen. De vraag rijst of hier een verband is te leggen tussen de veestapel van zijn overleden neef Jan IJsbrantsz. Bijl en deze huur. Misschien heeft Anna Pietersdr. kans gezien om haar boerenbedrijfje voort te zetten en steunt Dirck Bijl haar op deze wijze. Het is duidelijk dat Dirck Bijl gezien zijn kleine neveninkomsten uit arbeid voor het polderbestuur op een andere wijze aan neveninkomsten heeft zien te komen, anders had hij deze huur niet op kunnen brengen. Waarschijnlijk is hij niet zo jong meer en hebben zijn geringe inspanningen betreffende graaf- en wegwerkzaamheden met zijn leeftijd te maken. Ook is het mogelijk dat hij geregeld heeft meegewerkt met de grote klussen die zijn buurman Jan Hendricxsz. Speck heeft aangenomen, waardoor zijn inkomsten zich aan het zicht onttrekken.

Dat Dirck Bijl niet tot de jongsten behoort, wordt tevens duidelijk uit een notarieel stuk gedateerd 10 augustus 1642, waarin Dirck Bijl als getuige optreedt. Hij wordt beschreven als wonende in de Schermeer en oud rond de 50 jaar. In 1648 moet hij rond de 56 jaar oud zijn.

Gemaal IV
In 1928 werd op de plek van Poldermolen beneden GH een elektrisch gemaal gebouwd. Samen met 4 andere gemalen heeft dit gemaal tot 1995 dienst gedaan. Het gebouwtje met pomp staat momenteel werkeloos in de polder.

Additional Hints (No hints available.)