Landmerken: Kerk Nieuw Beerta
Deze geocache is geplaatst op verzoek van de Stichting Oude Groninger Kerken (www.groningerkerken.nl) in het kader van het project Landmerken (www.landmerken.nl).
In 2008 kregen de Stichting Oude Groninger Kerken en Landschapsbeheer Groningen een subsidie uit het Waddenfonds voor hun project Landmerken. Een “landmerk” is een oriëntatiepunt in het landschap. De Groninger kerktorens, kerken en kerkhoven vormen samen deze landmerken in het waddengebied. Van oudsher oriënteerden schippers op het wad zich op de kerktorens langs de kust.
Een kerk in een dorp is voor bewoners een onderdeel van hun identiteit, en van verre al een herkenningspunt. Het doel van het project Landmerken is het herstellen en versterken van de nauwe relatie tussen torens, kerken en kerkhoven en daarmee het in standhouden van het cultuurlandschap van de wadden. Daarnaast wordt gewerkt aan het stimuleren van het gebruik van kerken en torens.
Acht plaatsen zijn geselecteerd: Hornhuizen, Wierhuizen, Breede, Oldenzijl/ Oosternieland, Uitwierde, Termunten, Finsterwolde en Nieuw Beerta. In deze dorpen worden restauratie- en herstelwerkzaamheden uitgevoerd. Er worden bijvoorbeeld grafmonumenten en paden hersteld, uitkijkpunten gebouwd, informatiepunten ingericht en er worden nieuwe gebruiksvoorzieningen aangebracht. Ook wordt toeristisch-recreatief materiaal ontwikkeld.
“Een traditie in vernieuwing”. Dit centraal gelegen landmerk in de graanrepubliek is een dorp van uitersten als rijk-arm, groot-klein en zeker ook “heden en toekomst”. Nieuw Beerta (of Beertster Hamrik) is een dijkdorp in de gemeente Oldambt dat ontstaan is na de voltooiing van de Schanskerdijk is 1657. In 1509 stond bijna het gehele Woldambt onder water. Het water was zo ver opgerukt dat de kerk van Beerta verplaatst moest worden. Na 1509 begon men het land, dat inmiddels voorzien was van een laag vruchtbare zeeklei, weer in te polderen. In de 17e eeuw was de bevolking van de Beertster Hamrik zo toegenomen dat er een eigen kerkelijke gemeente gevormd kon worden. De grond was mogelijk nog niet goed ingeklonken want het eerste kerkgebouw van 1665 moest al in 1689 worden afgebroken. Tot overmaat van ramp brak de pest uit. In het midden van de 19e eeuw was men echter niet meer tevreden over het gebouw. In 1856 bouwde de architect en aannemer E. van de Voort uit Winschoten een nieuwe kerk. Voor deze nieuwbouw gold nog het Koninklijk Besluit van 1824, dat de toestemming van de koning gebood en ingenieurs van Waterstaat van Rijk en provincie toezicht hielden op de technische uitvoering van de gebouwen en soms ook op het ontwerp. De veelal neoclassicistische kerken uit deze periode worden met een verwarrende naam wel Waterstaatskerken genoemd. Een marmeren gedenksteen in de kerk herinnert aan dominee Ader, die hier sinds 1938 predikant was maar wegens zijn verzetswerk tijdens de Tweede Wereldoorlog in 1944 in Veenendaal werd doodgeschoten. Wil je even in de kerk kijken dan kun je terecht op de volgende sleuteladressen: Kerkhoflaan 3 en Hoofdweg 47
Vanuit Landmerken zijn de radiatoren in de kerk vervangen en zijn het hekwerk en het schelpenpad opgeknapt. Tevens is er een picknickplaats met Landmerken/windroos geplaatst en zijn er informatieborden geplaatst. De picknickplaats geeft een mooi uitzicht over de graanvelden van het Oldambt. Graan is als beeldmerk gekozen voor het dorp Nieuw Beerta omdat graan in het gebied een bepalende rol heeft gespeeld. Aan de ene kant bracht de graanverbouw grote welvaart en aan de andere kant zorgde het voor sociale frictie en diepe verdeeldheid in de samenleving. Het verhaal over de welvaart die de graan bracht en de opkomst van het communisme is prachtig beschreven in het boek “De Graanrepubliek” van Frank Westerman.
Deze eenvoudige multicache van ongeveer 1 kilometer gaat grotendeels door het ommetje “De weg van het graan”. Let op: tijdens natte perioden kan het hier drassig zijn en zijn laarzen aan te bevelen. Het eindcoördinaat is te verkrijgen door onderweg de vragen op te lossen.
De cache biedt ruimte voor TB’s, goodies, enz. Neem gerust een magneetje mee, zolang de voorraad strekt. Veel succes met het zoeken naar deze achtste en laatste Landmerken-cache! Heb je ze alle acht gevonden? Plaats dan onderstaande BANNER in je profiel.
Deze geocache komt uit de Landmerken-serie. Probeer ook eens: Landmerken: Kerk Breede, Landmerken: Wierhuizen, Landmerken: Kerk Uitwierde, Landmerken: Kerk Termunten, Landmerken: Kerk Hornhuizen, Landmerken: Van Oldenzijl naar Oosternieland en Landmerken: Kerk Finsterwolde.
Het eindcoördinaat is te verkrijgen door bij de waypoints de volgende vragen op te lossen:
WP1: N53 11.350 E007 09.734 Hoeveel huizen heeft het dorp? Het eerste cijfer is A
WP2: N53 11.339 E007 09.696 In welk jaar werd het boek geschreven? Het laatste cijfer -2 is B
WP3: N53 11.268 E007 09.769 De naam van de strokartonfabriek? Woordwaarde gedeeld door 15 is C
WP4: N53 11.211 E007 09.824 Wat is de afstand tot Breede, onze eerste Landmerken-cache? Deel het antwoord door 11 en tel hier 3 bij op. Dit is D
WP5: N53 11.118 E007 09.921 “groeide het gebied uit tot de ........... van Nederland”. Neem de letterwaarde van de eerste letter van het ontbrekende woord. Dit is E
WP6: N53 11.150 E007 10.026 Hoeveel glazen bier staan op deze afbeelding. Dit aantal is F
Je kunt de cache nu vinden op N53 11.ABC E007 09.DEF. Beter even terug lopen voor een goede ingang dan dwars door de "jungle".
